Architektura i japoński kolonializm – filmowy obraz przestrzeni miejskiej w okupowanym Seulu

Krzysztof Loska

krzysztof.loska@uj.edu.pl
Uniwersytet Jagielloński (Polska)
https://orcid.org/0000-0003-4078-798X

Abstrakt

Wychodząc z założenia, że związki architektury i kina powinny być rozpatrywane nie tylko w wymiarze estetycznym, lecz także w szerszym kontekście politycznym, Loska analizuje sposób, w jaki wielkomiejska sceneria współuczestniczy w kreowaniu narodowej mitologii oraz nostalgicznych wyobrażeń. Przedmiotem badań są dla autora współczesne filmy koreańskie rozgrywające się w okresie kolonizacji japońskiej (do 1945 r.), m.in. Utracona pamięć (reż. Lee Si-myung, 2002), Modern Boy (reż. Jung Ji-woo, 2008) i Prywatny detektyw (reż. Park Dae-min, 2009). Loska zwraca uwagę na fakt, że moda na kino retro wpisuje się w rewizjonistyczną strategię historyczną i jest próbą przepisania na nowo przeszłości. Odtwarzanie śladów obecności japońskich okupantów – przez cyfrowe rekonstrukcje przedwojennego Seulu – nie prowadzi do krytycznego namysłu nad kolonializmem, lecz służy wytwarzaniu określonej narracji, zgodnie z którą bohaterami filmów są członkowie ruchu oporu.


Słowa kluczowe:

kino koreańskie, kolonializm japoński, architektura, przestrzeń miejska

An, J. (2016). Through the Prism of Masquerade: The Colonial Past in „Assassination”. International Journal of Korean History, 21 (2), ss. 193-204. https://doi.org/10.22372/ijkh.2016.08.21.2.193
DOI: https://doi.org/10.22372/ijkh.2016.08.21.2.193   Google Scholar

Bastéa, E. (2004). Introduction. W: E. Bastéa (red.), Memory and Architecture (ss. 1-22). Albuquerque: University of New Mexico Press.
  Google Scholar

Benjamin, W. (1996). Dzieło sztuki w dobie reprodukcji technicznej (tłum. J. Sikorski). W: W. Benjamin, Anioł historii (ss. 201-231). Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
  Google Scholar

Benjamin, W. (2011). Ulica jednokierunkowa (tłum. B. Baran). Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.
  Google Scholar

Benjamin, W. (2012). O kilku motywach u Baudelaire’a. W: W. Benjamin, Konstelacje. Wybór tekstów (tłum. A. Lipszyc, A. Wołkowicz) (ss. 263-310). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
  Google Scholar

Boym, S. (2001). The Future of Nostalgia. New York: Basic Books.
  Google Scholar

Bruno, G. (2018). Atlas of Emotion: Journeys in Art, Architecture, and Film. London – New York: Verso.
  Google Scholar

Ch’oe, H. (2013). A Symbol of Decadence: The Great Debate on Modern Girl, Modern Boy. W: H. Choi (red.), New Women in Colonial Korea (ss. 78-80). New York – London: Routledge.
  Google Scholar

Childs, C. (2012). Representations of a Colonial Past in Contemporary Korean Cinema. Asian Cinema, 23 (1), ss. 59-74. https://doi.org/10.1386/ac.23.1.59_1
DOI: https://doi.org/10.1386/ac.23.1.59_1   Google Scholar

Chŏng, I. (2013). Architecture and Urbanism in Modern Korea. Honolulu: University of Hawai’i Press.
  Google Scholar

Cumings, B. (2005). Korea’s Place in the Sun: A Modern History. New York – London: Norton.
  Google Scholar

Eco, U. (1986). Architecture and Memory. VIA, 8, ss. 88-94.
  Google Scholar

Holmes, A. (2017). Politics of Architecture in Contemporary Argentine Cinema. London: Palgrave Macmillan.
DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-319-55191-3   Google Scholar

Hsia, C. (2002). Theorizing Colonial Architecture and Urbanism: Building Colonial Modernity in Taiwan. Inter-Asia Cultural Studies, 3 (1), ss. 7-23. https://doi.org/10.1080/14649370220135788
DOI: https://doi.org/10.1080/14649370220135788   Google Scholar

Hwang, Y. M. (2011.) South Korean Historical Drama: Gender, Nation and the Heritage Industry. St Andrews: University of St Andrews (niepublikowana rozprawa doktorska).
  Google Scholar

Kang, K. (2015). Kyung-Sung: Cinematic Memories of the Colonial Past in Contemporary Korea. Camera Obscura, 30 (3), ss. 27-59. https://doi.org/10.1215/02705346-3160641
DOI: https://doi.org/10.1215/02705346-3160641   Google Scholar

Kim, S. (2009). Re-locating the National: Spatialization of the National Past in Seoul. Policy Futures in Education, 7 (2), ss. 256-265. https://doi.org/10.2304/pfie.2009.7.2.256
DOI: https://doi.org/10.2304/pfie.2009.7.2.256   Google Scholar

Kołakowski, L. (1989). Główne nurty marksizmu. Część III: Rozkład. Warszawa: Wydawnictwo Krąg.
  Google Scholar

Loska, K. (2014). Czas utracony – nostalgia i trauma w postkolonialnym filmie francuskim. Kwartalnik Filmowy, 86, ss. 92-103.
  Google Scholar

Metcalf, T. R. (1989). An Imperial Vision: Indian Architecture and Britain’s Raj. Berkeley: University of California Press.
  Google Scholar

Nguyen, D. L. (2017). Alternate Histories of Korean National Sovereignty in „2009: Lost Memories”. Science Fiction Studies, 44, ss. 546-562. https://doi.org/10.5621/sciefictstud.44.3.0546
DOI: https://doi.org/10.5621/sciefictstud.44.3.0546   Google Scholar

Nishizawa, Y. (2016). A Study of Japanese Colonial Architecture in East Asia. W: I. Kuroishi (red.), Constructing the Colonized Land: Entwined Perspectives of East Asia around WW II (ss. 11-30). London: Routledge.
  Google Scholar

Pabjan, B., Czajkowski, P. (2015). Pamięć zbiorowa a przestrzeń miasta. Forum Socjologiczne, 6, ss. 9-19.
  Google Scholar

Rurarz, J. (2009). Historia Korei. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Dialog.
  Google Scholar

Russell, C. (2018). Archiveology: Walter Benjamin and Archival Film Practices. Durham: Duke University Press.
  Google Scholar

Smith, K. M. (2017). Vicarious Politics: Violence and the Colonial Period in Contemporary South Korean Film. The Asia-Pacific Journal, 15 (3), ss. 1-25.
  Google Scholar

Stora, B. (2007). La guerre des mémoires: la France face à son passé colonial (entretiens avec Thierry Leclere). La Tour-d’Aigues: Éditions de l’Aube.
  Google Scholar

Sun, K. F. (2015). Breaking the Dam to Reunify our Country: Alternate Histories of the Korean War in Contemporary South Korean Cinema. International Journal of Korean History, 20 (2), ss. 85-120. https://doi.org/10.22372/ijkh.2015.20.2.85
DOI: https://doi.org/10.22372/ijkh.2015.20.2.85   Google Scholar

Vidler, A. (2000). Warped Space: Art, Architecture, and Anxiety in Modern Culture. Cambridge: The MIT Press.
  Google Scholar

Włodek, P. (2018). Kres niewinności. Obraz i upamiętnienie ery Eisenhowera w amerykańskich filmach i serialach – pomiędzy reprezentacją, nostalgią a krytycznym retro. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Pedagogicznego.
  Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2020-05-25

Cited By / Share

Loska, K. (2020) „Architektura i japoński kolonializm – filmowy obraz przestrzeni miejskiej w okupowanym Seulu”, Kwartalnik Filmowy, (109), s. 106–120. doi: 10.36744/kf.273.

Autorzy

Krzysztof Loska 
krzysztof.loska@uj.edu.pl
Uniwersytet Jagielloński Polska
https://orcid.org/0000-0003-4078-798X

Profesor zwyczajny na Uniwersytecie Jagiellońskim, dyrektor Instytutu Sztuk Audiowizualnych tejże uczelni, wiceprezes Polskiego Towarzystwa Badań nad Filmem i Mediami; zajmuje się historią filmu, zwłaszcza kinem azjatyckim. Autor stu pięćdziesięciu artykułów naukowych (publikowanych w „Kwartalniku Filmowym”, „Studiach Filmoznawczych”, „Przeglądzie Kulturoznawczym”, „Ekranach”, „Kulturze Współczesnej”, „Ethosie” i in.) oraz dwunastu książek, m.in.: Dziedzictwo McLuhana – między nowoczesnością a ponowoczesnością (2001), Hitchcock: autor wśród gatunków (2002), David Cronenberg: rozpad ciała, rozpad gatunku (2003, wspólnie z A. Pitrusem), Tożsamość i media. O filmach Atoma Egoyana (2006), Poetyka filmu japońskiego (2009), Kenji Mizoguchi i wyobraźnia melodramatyczna (2012), Nowy film japoński (2013), Mistrzowie kina japońskiego (2015), Postkolonialna Europa. Etnoobrazy współczesnego kina (2016).



Statystyki

Abstract views: 496
PDF downloads: 510


Licencja

Prawa autorskie (c) 2020 Krzysztof Loska

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.

W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.


Inne teksty tego samego autora

1 2 3 > >>