O czasopiśmie

HISTORIA

„Kwartalnik Filmowy” jest filmoznawczym pismem naukowym wydawanym przez Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk w Warszawie. Obecne pismo jest kontynuacją „Kwartalnika Filmowego” wydawanego w latach 1951-1965 i redagowanego przez zespół Zakładu Historii i Teorii Filmu. Inicjatorem i redaktorem naczelnym periodyku był wówczas prof. Jerzy Toeplitz – historyk kina, edukator, pedagog, autor wielu publikacji, przede wszystkim monumentalnej, sześciotomowej Historii sztuki filmowej.

W momencie swojego powstania „Kwartalnik Filmowy” był pierwszym czasopismem filmoznawczym w Polsce i jako forum dyskusji naukowej odpowiadał potrzebom badaczy przede wszystkim z dwóch ośrodków – Zakładu Wiedzy o Filmie Uniwersytetu Łódzkiego (pierwszego w Polsce i jednego z pierwszych na świecie kierunku filmoznawczego, utworzonego przez Bolesława W. Lewickiego w 1958 roku) oraz Zakładu Filmu, który istniał w Instytucie Sztuki od początku lat 60., a którego kierownikiem był Aleksander Jackiewicz. Ostatni numer pierwszej edycji został wydany w 1965 roku, a przyczyny decyzji o zaprzestaniu jego wydawania – choć nie są dostatecznie jasne – prawdopodobnie wiązały się z nową inicjatywą Jerzego Toeplitza utworzenia miesięcznika „Kino”, który częściowo przejął funkcję „Kwartalnika Filmowego”, otwierając łamy dla refleksji o teorii i historii filmu. Po kilkudziesięciu latach przerwy, w 1993 roku, wznowiono wydawanie pisma. Ponieważ miesięcznik „Kino” był już wówczas czasopismem poświęconym głównie krytyce filmowej, kierownictwo Instytutu Sztuki podjęło decyzję o ponownym uruchomieniu czasopisma naukowego, zwłaszcza że na wielu uczelniach w Polsce otwierano kolejne kierunki filmoznawcze. Pierwszym redaktorem naczelnym po przerwie został Janusz Gazda. Wznowienie „Kwartalnika Filmowego” zbiegło się z rocznicą 100 lat kina.

PROFIL

„Kwartalnik Filmowy” jest skierowany do środowisk akademickich, studentów wydziałów humanistycznych, zwłaszcza filmoznawstwa, a także do wyrobionych kinofilów. Zwykle wydawany jest w formie tomów monograficznych poświęconych konkretnemu problemowi albo wybitnym twórcom filmowym. Redakcja stara się formułować tematy kolejnych tomów tak, by korespondowały z tendencjami współczesnego filmoznawstwa światowego. Obejmują one takie kwestie jak: struktura dzieła filmowego („Labirynty narracji”, „Dźwięk, słowo i muzyka w filmie”, „Obraz Filmowy, obraz w filmie”, „Wnętrza. O filmowej przestrzeni zamkniętej), problem autorstwa w kinie („Autor w filmie”), kinematografie narodowe i regionalne („Kino skandynawskie”, „Kino Azji”, „Kino brytyjskie”, „Kino amerykańskie”). Osobna grupa problemów dotyczy kina w relacji do innych dziedzin życia społecznego („Kino polskie i polityka”, „Ideologia i film”, „Antropologia i film”, „Oblicza rzeczywistości”) oraz innych dziedzin sztuki („Film i awangarda”, „Teatr i film”, „Kino i nowe media”, „Kino i fotografia”). Staramy się poruszać także kwestie historycznofilmowe („Film i historia”, „Redefinicje klasyki”) z naciskiem na kino polskie. Osobno traktujemy ważne tematy filmowe, takie jak „Kobiety w kinie”, „Sacrum i film”, „Miasto w filmie”, „Ciało w filmie”. Poświęcaliśmy osobne numery pisma takim twórcom, jak Andrzej Wajda, Krzysztof Kieślowski, Ingmar Bergman, Andriej Tarkowski. Poruszaliśmy także problemy kina dokumentalnego i animowanego. Prowadzimy stały dział recenzji najważniejszych książek o filmie publikowanych w Polsce.

„Kwartalnik Filmowy” prezentuje teksty najważniejszych polskich badaczy filmu i mediów, ale zaprasza do współpracy także studentów i doktorantów. Dbając nie tylko o merytoryczną, ale i literacką wartość tekstu, pozostawiamy piszącym pole do rozwijania własnej indywidualności twórczej, cenimy różnorodność stylistyczną i nieszablonowe ujęcia tematu. Interesuje nas interdyscyplinarność i otwartość na nowe metodologie.
Wydajemy cztery tomy rocznie – zarówno w wersji papierowej, jak i elektronicznej (w wolnym dostępie).