Analiza repertuarów w porównawczych badaniach kultury filmowej i telewizyjnej PRL

Konrad Klejsa

konrad.klejsa@uni.lodz.pl
Uniwersytet Łódzki (Polska)
https://orcid.org/0000-0002-6259-9173

Michał Piepiórka


Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (Polska)
https://orcid.org/0000-0003-2523-7656

Abstrakt

Autorzy przedstawiają, na przykładzie dwóch mikrostudiów, możliwości i ograniczenia prowadzenia badań z zakresu historii elektronicznych mediów audiowizualnych z użyciem repertuarowej bazy danych. Oba studia przypadków zawierają element komparatystyczny. Pierwszy przykład dotyczy kina i stanowi porównanie repertuarów Łodzi i Krakowa z 1959 r., ze szczególnym uwzględnieniem filmów Bergmana. Drugi zaś jest porównawczym spojrzeniem na ramówki Telewizji Polskiej w kolejnych dekadach, ze szczególnym uwzględnieniem repertuarów świąt Bożego Narodzenia. Oba studia przypadków są poprzedzone krótkimi wstępami teoretycznymi, wprowadzającymi w styl myślenia, który (jeszcze) nie upowszechnił się w polskim filmoznawstwie.

Instytucje finansujące

Artykuł powstał w ramach realizacji projektu „Rozpowszechnianie filmów w Polsce w latach 1945-1989” finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki (2016/22/E/HS2/00135).

Słowa kluczowe:

analiza repertuarów, bazy danych w filmoznawstwie, komparatystyka, import filmów, telewizja w Polsce Ludowej, rozpowszechnianie filmów

Biltereyst, D., Meers, P. (2016). New Cinema History and the Comparative Mode: Reflections on Comparing Historical Cinema Cultures. Alphaville. Journal of Film and Screen Media, (11), ss. 13-32.
DOI: https://doi.org/10.33178/alpha.11.01   Google Scholar

Bonner, F. (2003). Ordinary Television: Analyzing Popular TV. London: Sage Publication.
DOI: https://doi.org/10.4135/9781446221716   Google Scholar

Dębski, A. (2019). Nowoczesność, rozrywka, propaganda. Historia kina we Wrocławiu w latach 1919-1945. Wrocław: Oficyna Wydawnicza ATUT.
  Google Scholar

Garncarz, J. (2014). Radosny nastrój i szczypta tragizmu. Kulturowa specyfika regionalnych preferencji filmowych w niemieckiej części Górnego Śląska około 1930 roku (tłum. P. Pieńkowska-Wiederkehr). W: K. Klejsa, M. Saryusz-Wolska (red.), Badanie widowni filmowej. Antologia przekładów (ss. 58-76). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
  Google Scholar

Garncarz, J. (2016). O powstawaniu kin w Niemczech w latach 1896-1914 (tłum. T. Gabiś). W: A. Dębski, M. Loiperdinger (red.), KINtop. Antologia wczesnego kina. Część I (ss. 211-232). Wrocław: Oficyna Wydawnicza Atut.
  Google Scholar

Garncarz, J. (2020). Hollywood w Niemczech. Rola amerykańskich filmów w Niemczech w latach 1925-1990. W: M. Pabiś-Orzeszyna, M. Rawska, P. Sitarski (red.), Filmowa Europa (ss. 47-90). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
DOI: https://doi.org/10.18778/7969-572-0.04   Google Scholar

Garncarz, J. (2022). Zmienność upodobań. O preferencjach filmowych Europejczyków w latach 1896-1939 (tłum. A. Dębski). Wrocław: Wydawnictwo Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy’ego Brandta Uniwersytetu Wrocławskiego.
  Google Scholar

Klejsa, K., Sedgwick, J. (2022). „It Seems to Me that the Most Popular Films in the West Are Very Harmful to Us”: Film Popularity in Poland During the Years of „High Stalinisation”. W: J. Sedgwick (red.), Towards a Comparative Economic History of Cinema, 1930-1970 (ss. 307-338). Cham: Springer.
DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-031-05770-0_11   Google Scholar

Klenotic, J. (2019). Roll the Credits: Gender, Geography, and the People’s History of Cinema. W: D. Biltereyst, R. Maltby, P. Meers (red.), The Routledge Companion to New Cinema History (ss. 202-216). New York: Routledge.
DOI: https://doi.org/10.4324/9781315666051-21   Google Scholar

Livingstone, S. (2012). Challenges to Comparative Research in a Globalizing Media Landscape. W: F. Esser, T. Hanitzsch (red.), Handbook of Comparative Communication Research (ss. 415-429). New York: Routledge.
  Google Scholar

Lotze, K., Klejsa, K. (2024). „Our Job Is to Pull Audience to Soviet Films with All Means Necessary”. State-Monopolised Film Distribution and Patterns of Film Exhibition in Two Eastern Bloc Cities in the Stalinist Period: A Comparative Case Study of Cracow (Poland) and Magdeburg (East Germany). W: D. Treveri Gennari, L. Van de Vijver, P. Luigi Ercole (red.), The Palgrave Handbook of Comparative New Cinema Histories (ss. 195-220). Cham: Palgrave Macmillan.
DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-031-38789-0_10   Google Scholar

Maltby, R. (2016). On the Prospect of Writing Cinema History from Below. TMG: Journal for Media History, 9 (2), ss. 74-96.
DOI: https://doi.org/10.18146/tmg.550   Google Scholar

Mihelj, S., Huxtable, S. (2018). From Media Systems to Media Cultures: Understanding Socialist Television. Cambridge: Cambridge University Press.
DOI: https://doi.org/10.1017/9781108525039   Google Scholar

Pabiś-Orzeszyna, M. (2020). Zwrot historyczny w badaniach filmoznawczych. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
DOI: https://doi.org/10.18778/8142-735-7   Google Scholar

Piepiórka, M. (2019). Nie tylko „Teleranek”. (Nie)obecność filmów zagranicznych w Telewizji Polskiej w stanie wojennym. Kwartalnik Filmowy, (108), ss. 71-90.
DOI: https://doi.org/10.36744/kf.183   Google Scholar

Sedgwick, J. (2000). Popular Filmgoing in 1930s Britain: A Choice of Pleasures. Exeter: University of Exeter Press.
  Google Scholar

Sedgwick, J. (2020). From POPSTAT to RelPOP: A Methodological Journey in Investigating Comparative Film Popularity. TMG: Journal of Media History, 23 (1-2), ss. 1-9.
DOI: https://doi.org/10.18146/tmg.776   Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2024-10-01

Cited By / Share

Klejsa, K. i Piepiórka, M. (2024) „Analiza repertuarów w porównawczych badaniach kultury filmowej i telewizyjnej PRL”, Kwartalnik Filmowy, (127), s. 76–106. doi: 10.36744/kf.2931.

Autorzy

Konrad Klejsa 
konrad.klejsa@uni.lodz.pl
Uniwersytet Łódzki Polska
https://orcid.org/0000-0002-6259-9173

Profesor Uniwersytetu Łódzkiego, zatrudniony w Katedrze Filmu i Mediów Audiowizualnych. Jego zainteresowania naukowe ogniskują się wokół historii polskiej kultury filmowej po II wojnie światowej, polsko-niemieckich relacji filmowych oraz badań widowni. Obecnie kieruje projektem „Rozpowszechnianie filmów w Polsce w latach 1945-1989”, finansowanym przez Narodowe Centrum Nauki.


Autorzy

Michał Piepiórka 

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Polska
https://orcid.org/0000-0003-2523-7656

Doktor nauk humanistycznych w zakresie kulturoznawstwa, adiunkt w Instytucie Kulturoznawstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Autor książki Rockefellerowie i Marks nad Warszawą. Polskie filmy fabularne wobec transformacji gospodarczej (2019). Publikował m.in. w „Kwartalniku Filmowym”, „Images”, „Ekranach” i „Panoptikum”. Do jego zainteresowań naukowych należą filmowe obrazy transformacji gospodarczej, przemiany polskiego kina współczesnego i kinematografia schyłku PRL.



Statystyki

Abstract views: 172
PDF downloads: 68


Licencja

Prawa autorskie (c) 2024 Konrad Klejsa, Michał Piepiórka

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.

W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.


Inne teksty tego samego autora