Motyw autobiograficzny w filmach Michaela Moore’a
Abstrakt
Michael Moore jest nie tylko jednym z najwybitniejszych, ale zarazem jednym z najbardziej kontrowersyjnych współczesnych reżyserów. Styl jego filmów można określić jako „heterogeniczny”, ponieważ są w nich wykorzystywane różnorodne wzorce stylistyczne, takie jak np. właściwe kinu dokumentalnemu tryby wyjaśniający czy uczestniczący. Klejsa analizuje filmy Moore’a, przyjmując założenie, że do dokumentów tych reżyser wplótł wątki autobiograficzne. Na poparcie tej tezy autor podejmuje się opisu zarówno wizualnych, jak i dźwiękowych aspektów filmów Moore’a. Przede wszystkim zwraca uwagę na zastosowanie narracji voice-over w wariancie pierwszoosobowym, co należy uznać za kluczowy element filmowego stylu Moore’a. Klejsa podkreśla także, że sceny zawierające materiały z rodzinnego archiwum reżysera (filmy i zdjęcia) budują silny autobiograficzny kontekst. W zakończeniu autor podejmuje kwestię autobiograficznych strategii kreowania statusu reżysera jako gwiazdy we współczesnym pejzażu medialnym.
Słowa kluczowe:
Michael Moore, autobiografizm, voice-overBibliografia
Bernstein Matthew, Documentaphobia and Mixed Modes, w: Documenting the Documentary: Close Readings of Film and Video, red. B. Grant, J. Sloniowski, Detroit 1998, s. 397-415.
Google Scholar
Carroll Noël, Nonfiction Film and Postmodernist Scepticism, w: Post-Theory: Reconstructing Film Studies, red. D. Bordwell, N. Carroll, Madison 1996, s. 294.
Google Scholar
Eitzen Dirk, When is a Documentary? Documentary as a Mode of Reception, „Cinema Journal” 1995, nr 1, s. 101, 102.
DOI: https://doi.org/10.2307/1225809
Google Scholar
Lane Jim, The Autobiographical Documentary in America, Madison 2002, s. 23, 33-35.
Google Scholar
Larner Jim, Forgive Us Our Sins: Michael Moore and the Future of the Left, New York 2006, s. 100.
Google Scholar
Michael & Me. An Interview with Michael Moore, „Film Comment“ 1989, nr 25.
Google Scholar
Nichols Bill, The Voice of Documentary, „Film Quarterly” 1983, nr 3, s. 18-30.
DOI: https://doi.org/10.2307/3697347
Google Scholar
Przylipiak Mirosław, Poetyka kina dokumentalnego, Gdańsk – Słupsk 2004, s. 25.
Google Scholar
Rutkowska Teresa, W kierunku kina performatywnego. Od Luisa Buñuela do Michaela Moore’a, „Kwartalnik Filmowy” 2007, nr 60.
Google Scholar
Autorzy
Konrad Klejsakwartalnik.filmowy@ispan.pl
Uniwersytet Łódzki Polska
Adiunkt w Zakładzie Historii i Teorii Filmu Instytutu Teorii Literatury, Teatru i Sztuk Audiowizualnych Uniwersytetu Łódzkiego; autor książki Filmowe oblicza kontestacji (2008).
Statystyki
Abstract views: 19PDF downloads: 6
Licencja
Prawa autorskie (c) 2011 Konrad Klejsa

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Marcin Adamczak, Konrad Klejsa, Współczesne badania produkcji i dystrybucji filmowej – wprowadzenie , Kwartalnik Filmowy: Nr 108 (2019): Produkcja i dystrybucja filmowa
- Konrad Klejsa, „Świat, który przezwyciężamy i pozostawiamy za sobą”. Import, rozpowszechnianie i widownia filmów z krajów kapitalistycznych w Polsce Ludowej w latach 1949-1956 w świetle badań archiwalnych , Kwartalnik Filmowy: Nr 108 (2019): Produkcja i dystrybucja filmowa
- Konrad Klejsa, Cenzura filmów zagranicznych w Polsce Ludowej lat 1945-1956. Rekonesans , Kwartalnik Filmowy: Nr 118 (2022): Jedno ujęcie
- Konrad Klejsa, Na jakie filmy i do których kin chadzałby Eberhard Mock? Teatry świetlne oraz ich repertuary w weimarskim i nazistowskim Wrocławiu , Kwartalnik Filmowy: Nr 112 (2020): Polski dokument, polska animacja
- Konrad Klejsa, Michał Piepiórka, Analiza repertuarów w porównawczych badaniach kultury filmowej i telewizyjnej PRL , Kwartalnik Filmowy: Nr 127 (2024): Filmoznawstwo empiryczne
- Konrad Klejsa, Badania widowni filmowej: historia i współczesność (rekonesans bibliograficzny) , Kwartalnik Filmowy: Nr 85 (2014): Film i media – przeszłość i przyszłość
- Konrad Klejsa, Historia – analiza – recepcja , Kwartalnik Filmowy: Nr 69 (2010): Historia w filmie