„Cudowne dziecko”. Studium polsko-kanadyjskiej koprodukcji schyłku PRL
Michał Piepiórka
piepior@tlen.plUniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (Polska)
https://orcid.org/0000-0003-2523-7656
Abstrakt
Artykuł stanowi studium polsko-kanadyjskiej koprodukcji – Cudownego dziecka (1987) Waldemara Dzikiego. Autor koncentruje się na rekonstrukcji przyczyn wejścia polskiej ekipy we współpracę z zachodnim kontrahentem oraz przygląda się procesowi produkcji, tropiąc, jak wpłynął on na kształt filmowego dzieła. W ten sposób opisuje specyfikę polskiej kinematografii schyłku PRL – zarówno w aspekcie ekonomicznym, jak i zmian w mentalności twórców oraz decydentów. Kulisy podpisania umowy ujawniają, jakie wartości okazały się niezbędne dla wejścia polskiej kinematografii na międzynarodowy rynek filmowy. Przypadek współpracy produkcyjnej między krajami z obu stron żelaznej kurtyny jest rozpatrywany w perspektywie krytycznej refleksji nad transnarodowością kina, przy wykorzystaniu koncepcji relacji władzy – zarówno soft, jak i hard – zaproponowanej przez Josepha Nye’a. Badany przykład wskazuje jednak przede wszystkim na rolę negocjacji w międzynarodowych koprodukcjach, która prowadzi do filmowych form hybrydycznych.
Słowa kluczowe:
koprodukcja, Waldemar Dziki, kino transnarodowe, Polska Rzeczpospolita LudowaBibliografia
Alioff, M. (1987). Seigneur Rock. Cinema Canada, (9), ss. 17-21.
Google Scholar
Bergfelder, T., Harris, S., Street, S. (2007). Film Architecture and the Transnational Imagination: Set Design in 1930s European Cinema. Amsterdam: Amsterdam University Press.
DOI: https://doi.org/10.5117/9789053569801
Google Scholar
Bochniarz, M. S. (2016, 8 grudnia). Rock Demers: antydisneizm w Kanadzie, magia w Polsce i miłość w Rumunii. Czas Kultury. https://czaskultury.pl/czytanki/rock-demers/
Google Scholar
Gaetz, J. (1987). Waldemar Dziki’s „Le jeune magicien”. Cinema Canada, (5), s. 31.
Google Scholar
Grzechowiak, J. (2022). Zespoły filmowe w latach 80. – polityka personalna, produkcje, oceny. W: P. Kurpiewski, P. Zwierzchowski (red.), Kino w cieniu kryzysu. Studia i szkice o polskiej kinematografii pierwszej połowy lat 80.. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
Google Scholar
Higbee, W., Lim, S. H. (2010). Concepts of Transnational Cinema: Towards a Critical Transnationalism in Film Studies. Transnational Cinemas, (1), ss. 7-21.
DOI: https://doi.org/10.1386/trac.1.1.7/1
Google Scholar
Hollender, B., Turowska, Z. (2000). Zespół Tor. Warszawa: Prószyński i S-ka.
Google Scholar
Janicka, B. (1988). Jutro (rozmowa z Waldemarem Dzikim). Film, (6), ss. 3-5.
Google Scholar
Janicka, B. (1995). Dzisiaj. Z Waldemarem Dzikim, szefem Pleografu, rozmawia Bożena Janicka. Kino, (11), ss. 6-9.
Google Scholar
Mazierska, E. (2012). International Co-productions as Productions of Heterotopias. W: A. Imre (red.), A Companion to Eastern European Cinema (ss. 483-503). Chichester: John Wiley & Sons Inc.
DOI: https://doi.org/10.1002/9781118294376.ch25
Google Scholar
Mazierska, E. (2021). Mr. Kleks in Space: Science Fiction for the End of State Socialism. Studies in Eastern European Cinema, 12 (1), ss. 83-94.
DOI: https://doi.org/10.1080/2040350X.2020.1807091
Google Scholar
Miodek, M. (1986). Latająca głowa. Film, (8), s. 6-7.
Google Scholar
Mruklik, B. (1987). Dlaczego by nie uwierzyć?. Kino, (12), ss. 11-14.
Google Scholar
Nye jr., J. S. (2007). Soft Power. Jak osiągnąć sukces w polityce światowej (tłum. J. Zaborowski). Warszawa: Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne.
Google Scholar
Siefert, M. (2012). Co-producing Cold War Culture: East-West Film-Making and Cultural Diplomacy. W: P. Romijn, G. Scott-Smith, J. Segal (red.), Divided Dreamworlds?: The Cultural Cold War in East and West (ss. 73-94). Amsterdam: Amsterdam University Press.
DOI: https://doi.org/10.1017/9789048516704.006
Google Scholar
Wróblewski, J. (1990). Kino globalne. Rozmowa z Waldemarem Dzikim. Kino, (1), ss. 38-41.
Google Scholar
Yurchak, A. (2005). Everything Was Forever, Until It Was No More: The Last Soviet Generation. New Jersey: Princeton University Press.
Google Scholar
Zwierzchowski, P. (2018). Polityczne konteksty kina popularnego w Polsce w latach 80. Kwartalnik Filmowy, (103), ss. 154-163.
Google Scholar
Autorzy
Michał Piepiórkapiepior@tlen.pl
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Polska
https://orcid.org/0000-0003-2523-7656
Doktor nauk humanistycznych w zakresie kulturoznawstwa, adiunkt w Instytucie Kulturoznawstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Autor książki Rockefellerowie i Marks nad Warszawą. Polskie filmy fabularne wobec transformacji gospodarczej (2019). Publikował m.in. w „Kwartalniku Filmowym”, „Images”, „Ekranach” i „Panoptikum”. Do jego zainteresowań naukowych zaliczają się filmowe obrazy transformacji gospodarczej, przemiany polskiego kina współczesnego i polska kinematografia lat 80. Aktualnie realizuje grant „Miniatura” Narodowego Centrum Nauki, w którym bada kino popularne schyłku PRL.
Statystyki
Abstract views: 254PDF downloads: 253
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Michał Piepiórka
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Michał Piepiórka, Nie tylko „Teleranek”. (Nie)obecność filmów zagranicznych w Telewizji Polskiej w stanie wojennym , Kwartalnik Filmowy: Nr 108 (2019): Produkcja i dystrybucja filmowa
- Michał Piepiórka, Już tylko „Kiler”. Kino końca postkomunizmu , Kwartalnik Filmowy: Nr 105-106 (2019): Kino wobec transformacji ustrojowych
- Michał Piepiórka, Wiedza – technologia – New Age. UFO w filmach schyłku PRL , Kwartalnik Filmowy: Nr 126 (2024): Fantastyka, fantasy, fantazmat
- Konrad Klejsa, Michał Piepiórka, Analiza repertuarów w porównawczych badaniach kultury filmowej i telewizyjnej PRL , Kwartalnik Filmowy: Nr 127 (2024): Filmoznawstwo empiryczne
