Migracyjne kino „w drodze”

Małgorzata Radkiewicz

m.radkiewicz@uj.edu.pl
Uniwersytet Jagielloński (Polska)
https://orcid.org/0000-0001-6387-0810

Abstrakt

Filmy pokazujące zjawisko przymusowej migracji z powodów ekonomicznych czy politycznych tworzą rodzaj kina „w drodze” – drodze naznaczonej granicami, strachem, niepewnością oraz niemożnością powrotu. W dokumentalnej lub fabularnej formie zostają w nich zapisane indywidualne historie, motywacje oraz szlaki współczesnych uchodźców, konsekwentnie opisywane przez Michela Agier. W procesie wygnania/ucieczki badaczka dostrzega trzy etapy: rozpadu, uwięzienia i działania, które można odnaleźć także w filmowych realizacjach łączących motyw życia w drodze oraz pobytu w obozach. Francuski antropolog odwołuje się do koncepcji „życia na przemiał” Zygmunta Baumana, spoglądającego na migrację przez pryzmat nowoczesności i globalizacji. Wykorzystanie refleksji obu badaczy pozwala sproblematyzować kino „w drodze” i zinterpretować typowe dla niego narracje, ich bohaterów oraz lokalizacje.


Słowa kluczowe:

migracja, kino drogi, globalizacja, uchodźcy

Agamben, Georgio: “My uchodźcy”, In: Agamben. Przewodnik Krytyki Politycznej, edited by Opracowanie Zbiorowe, trans. Katarzyna Gawlicz, 30-31. 1st ed. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2010.
  Google Scholar

Agamben, Georgio: Homo Sacer: Suwerenna władza i nagie życie, trans. M. Salwa, Warszawa: Prószyński i S-ka, 2008.
  Google Scholar

Agier, Michel. „Czy obozy umożliwiają lepsze zarządzanie populacjami uchodźców?” In: Migranci, migracje. O czym warto wiedzieć, by wyrobić sobie własne zdanie, edited by Hélène Thiollet, trans. from French M. Szczurek, 113-115. 1st ed. Kraków: Karakter, 2017.
  Google Scholar

Agier, Michel: Managing the Undesirables: Refugee Camps and Humanitarian Government, trans. from French D. Fernbach, Cambridge: Polity, 2011.
  Google Scholar

Agier, Michel: On the margines of the World: The Refugee Experience Today, trans. from French D. Fernbach, Cambrdige: Polity Press, 2008.
  Google Scholar

Ballesteros, Issolina: Immigration Cinema in the New Europe, Bristol: Intellect, 2015.
DOI: https://doi.org/10.2307/j.ctv36xvrf8   Google Scholar

Bauman, Zygmunt: Obcy u naszych drzwi, trans. from English W. Mincer, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2016.
  Google Scholar

Bauman, Zygmunt: Życie na przemiał, trans. from English T. Kunz, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2004.
  Google Scholar

Gemenne, François. „Migracje – szansa czy zagrożenie?” In: Migranci, migracje. O czym warto wiedzieć, by wyrobić sobie własne zdanie, edited by Hélène Thiollet, trans. From French M. Szczurek, 181-183. 1st ed. Kraków: Karakter, 2017.
  Google Scholar

„Jestem kapitan Rackete i mam zasady. Z Carolą Rackete rozmawia Fabio Tonacji” [Przedruk za: La Repubblica, July 6 (2019)], Gazeta Wyborcza. Magazyn Świąteczny July 20-21 (2019).
  Google Scholar

Michael Winterbottom, Interviews, edited by Damon Smith, Jackson: University Press of Mississipi 2011.
  Google Scholar

Loshitzky, Yosefa: Screening Strangers: Migration and Diaspora in Contemporary European Cinema. Bloomington: Indiana University Press, 2010.
  Google Scholar

Loska, Krzysztof: Postkolonialna Europa. Etnoobrazy współczesnego kina, Kraków: Universitas, 2016.
  Google Scholar

Mościcki, Paweł: Migawki z tradycji uciśnionych, Bydgoszcz-Warszawa: Książka i Wiedza, Teatr Polski Bydgoszcz, 2017.
  Google Scholar

Nafici, Hamid: Accented Cinema. Exilic and Diasporic Filmmaking, NJ: Princeton University Press, 2001.
DOI: https://doi.org/10.1515/9780691186214   Google Scholar

Scalettaris, Giulia. „Uchodźcy, migranci – na czym polega różnica?” In: Migranci, migracje. O czym warto wiedzieć, by wyrobić sobie własne zdanie, edited by Hélène Thiollet, trans. from French M. Szczurek, 102-105. 1st ed. Kraków: Karakter, 2017.
  Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2019-09-30

Cited By / Share

Radkiewicz, M. (2019) „Migracyjne kino «w drodze»”, Kwartalnik Filmowy, (107), s. 192–205. doi: 10.36744/kf.171.

Autorzy

Małgorzata Radkiewicz 
m.radkiewicz@uj.edu.pl
Uniwersytet Jagielloński Polska
https://orcid.org/0000-0001-6387-0810

Profesor doktor habilitowana, filmoznawczyni. Zajmuje się problematyką tożsamości kulturowej oraz twórczością kobiet w kinie, fotografii i sztuce współczesnej. Wyrazem jej zainteresowań są publikacje: W poszukiwaniu sposobu ekspresji. O filmach Jane Campion i Sally Potter (2001), Władczynie spojrzenia. Teoria filmu a praktyka reżyserek
i artystek
(2010). Ponadto autorka książek: Derek Jarman. Portret indywidualisty (2003), Młode wilki polskiego kina. Kategoria gender a debiuty lat 90. (2006) oraz Oblicza kina queer (2014). W latach 2015-2018 koordynatorka projektu badawczego Narodowego Centrum Nauki: "Pionierki z kamerą. Kobiety w kinie i fotografii w Galicji 1896-1945", podsumowanego w licznych artykułach. Jako stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa
Narodowego w 2015 r. prowadziła badania opublikowane w monografii
Modernistki o kinie. Kobiety w polskiej krytyce i publicystyce filmowej 1918-1939 (2016). Członkini Polskiego Towarzystwa Kulturoznawczego oraz Polskiego Towarzystwa Badań nad Filmem i Mediami.



Statystyki

Abstract views: 349
PDF downloads: 395


Licencja

Prawa autorskie (c) 2019 Małgorzata Radkiewicz

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.

W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.


Inne teksty tego samego autora