Filmowy zapis Arabskiej Wiosny
Małgorzata Radkiewicz
m.radkiewicz@uj.edu.plUniwersytet Jagielloński (Polska)
https://orcid.org/0000-0001-6387-0810
Abstrakt
Termin Arabska Wiosna odnosi się do masowych protestów w krajach Afryki Północnej oraz na Bliskim Wschodzie w 2011 i 2012 r., kiedy w jednych państwach doszło do upadku reżimów lub aktywizacji opozycji, w innych do konfliktów zbrojnych. Wydarzeniom tym poświęcone są filmy fabularne i dokumentalne z Egiptu oraz Syrii, pokazujące z indywidualnej, osobistej perspektywy genezę i przebieg Arabskiej Wiosny oraz jej konsekwencje. Zestawienie różnorodnych poetyk i tematów filmowych pozwala dostrzec społeczny wymiar zdarzeń, których bohaterami są zwykli ludzie, rodziny, kobiety, młodzi aktywiści, zaangażowani w rewolucję. Tekst ukazuje różne obrazy Arabskiej Wiosny, obejmujące pełen napięcia klimat przed jej wybuchem, euforię rewolucyjnych działań oraz tragizm wojskowej interwencji, która w Syrii doprowadziła do wojny domowej. W przeprowadzonej analizie wybranych filmów, oprócz opracowań naukowych, zostały wykorzystane książki Samar Yazebek, syryjskiej pisarki, która opisała doświadczenia rewolucyjne i wojenne z perspektywy aktywnej uczestniczki.
Słowa kluczowe:
Samar Yazebek, Arabska WiosnaBibliografia
Ajami, Fouad. “The Arab Spring at One. A Year of Living Dangerously”, Foreign Affair 91 (2012) Foreignaffairs.com. January 24, 2012 https://www.foreignaffairs.com/articles/syria/2012-01-24/arab-spring-one
Google Scholar
Bahlawan, Natalia. „Arabska Wiosna w Syrii i jej reperkusje w regionie Bliskiego Wschodu.” Krakowskie Studia Międzynarodowe 1 (2012): 165-181.
Google Scholar
Bishara, Dina. “The Power of Workers in Egypt’s 2011 Uprising.” In Arab Spring in Egypt: Revolution and Beyond, edited by Bahgat Korany, Rabab El-Mahdi, 83-104. 1st ed. American University in Cairo Press 2012.
Google Scholar
Coming Forth by Day, [press materials] https://comingforthbyday.wordpress.com/
Google Scholar
Lesch, Ann M. “Concentrated Power. Breeds Corruption, Repression, and Resistance.” In: Arab Spring in Egypt: Revolution and Beyond, edited by Bahgat Korany, Rabab El-Mahdi, 17-42. 1st ed. American University in Cairo Press 2012.
Google Scholar
Maswood, Javed, Usha Natarajan. “Democratization and Constitutional Reform in Egypt and Indonesia: Evaluating the Role of the Military.” In: Arab Spring in Egypt: Revolution and Beyond, edited by. Bahgat Korany, Rabab El-Mahdi, 223-250. 1st ed. American University in Cairo Press 2012.
Google Scholar
Sholkamy, Hania. “Women Are Also Part of This Revolution.” In: Arab Spring in Egypt: Revolution and Beyond, edited by Bahgat Korany, Rabab El-Mahdi, 83-104. 1st ed. American University in Cairo Press 2012.
Google Scholar
Sika, Nadine. “Dynamics of a Stagnant Religious Discourse and the Rise of New Secular Movements in Egypt.” In: Arab Spring in Egypt: Revolution and Beyond, edited by Bahgat Korany, Rabab El-Mahdi, 63-80. 1st ed. American University in Cairo Press, 2012.
Google Scholar
Speno, Joffrey. “Tamer El Said: ‘I wanted to capture the soul of Cairo’ (In The Last Days of the City).” Diacritik.com. October 9, 2017 https://diacritik.com/2017/10/09/tamer-el-said-i-wanted-to-capture-the-soul-of-cairo-in-the-last-days-of-the-city/
Google Scholar
Tarnawski, Marcin. „Międzynarodowe implikacje arabskiej wiosny”, Przegląd Politologiczny 1 (2014): 19-32.
Google Scholar
Wolfsfeld, Gadi, and Segev Elad, and Tamir Sheafer. “Social Media and the Arab Spring: Politics Comes First“, The International Journal of Press/Politics 18 (2013): 115-137.
Google Scholar
Wollaston, Sam. “Screenwriter David Farr on The Night Manager: ‘Le Carré invokes deep, almost religious ideas of betrayal, trust, and faith’.” The Guardian.com. March 21, 2016 https://www.theguardian.com/tv-and-radio/2016/mar/21/night-manager-david-farr-q-and-a
Google Scholar
Yazbek, Samar: Przeprawa. Moja podróż do pękniętego serca Syrii, przeł. Urszula Gardner, Kraków: Karakter, 2016.
Google Scholar
Yazbek, Samar: A Woman in the Crossfire: Diaries of the Syrian Revolution, trans. from the Arabic M. Weiss, Londyn: Haus Publishing, 2012.
Google Scholar
Autorzy
Małgorzata Radkiewiczm.radkiewicz@uj.edu.pl
Uniwersytet Jagielloński Polska
https://orcid.org/0000-0001-6387-0810
Prof. dr hab., filmoznawczyni. Zajmuje się problematyką tożsamości kulturowej oraz twórczością kobiet w kinie, fotografii i sztuce współczesnej. Opublikowała m.in.: W poszukiwaniu sposobu ekspresji. O filmach Jane Campion i Sally Potter (2001), Derek Jarman. Portret indywidualisty (2003), Młode wilki polskiego kina. Kategoria gender a debiuty lat 90. (2006), Władczynie spojrzenia. Teoria filmu a praktyka reżyserek i artystek (2010), Oblicza kina queer (2014). W latach 2015-2018 koordynatorka projektu badawczego Narodowego Centrum Nauki: Pionierki z kamerą. Kobiety w kinie i fotografii w Galicji 1896-1945. Jako stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w 2015 r. prowadziła badania opublikowane w monografii: Modernistyki o kinie. Kobiety w polskiej krytyce i publicystyce filmowej 1918-1939 (2016). Członkini Polskiego Towarzystwa Kulturoznawczego oraz Polskiego Towarzystwa Badań nad Filmem i Mediami.
Statystyki
Abstract views: 389PDF downloads: 311
Licencja
Prawa autorskie (c) 2019 Małgorzata Radkiewicz
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Małgorzata Radkiewicz, Migracyjne kino „w drodze” , Kwartalnik Filmowy: Nr 107 (2019): Podróż, (e)migracja, pielgrzymka
- Małgorzata Radkiewicz, Dom jako „materia w procesie” w projektach artystycznych i filmowych , Kwartalnik Filmowy: Nr 110 (2020): Poza człowiekiem
- Małgorzata Radkiewicz, Okiem awangardzistki. Kwestia formy w refleksji i realizacjach filmowych Germaine Dulac , Kwartalnik Filmowy: Nr 115 (2021): Film formy, film treści
- Małgorzata Radkiewicz, Filmowe impresje Andrzeja Własta , Kwartalnik Filmowy: Nr 107 (2019): Podróż, (e)migracja, pielgrzymka
- Małgorzata Radkiewicz, „Dokumenty obrazowe” w polskiej refleksji i praktyce filmowej do roku 1927 , Kwartalnik Filmowy: Nr 112 (2020): Polski dokument, polska animacja
- Małgorzata Radkiewicz, Filmowe krajobrazy epoki antropocenu: eksploracja, eksploatacja, trwanie , Kwartalnik Filmowy: Nr 122 (2023): Krajobrazy, panoramy, terytoria
- Małgorzata Radkiewicz, „Wojny na narracje”: „Wałęsa. Człowiek z nadziei” Andrzeja Wajdy i kobieca historia („herstory”) Solidarności , Kwartalnik Filmowy: Nr 92 (2015): Kino polskie i polityka
- Małgorzata Radkiewicz, Kinowa „mobilność wyobrażeniowa” – „Na fali” Kathryn Bigelow i remake Ericsona Core’a , Kwartalnik Filmowy: Nr 97-98 (2017): Wędrujące motywy
- Małgorzata Radkiewicz, Artystyczne i filmowe obrazy współczesności Europy Wschodniej w perspektywie genderowej , Kwartalnik Filmowy: Nr 85 (2014): Film i media – przeszłość i przyszłość
