O melancholii święta
Abstrakt
W swych rozważaniach nad melancholijnym wymiarem świętowania autorka poddaje analizie cztery filmy: Godziny (2002) Stephena Daldry’ego, Margot jedzie na ślub (2007) Noaha Baumbacha, Rachel wychodzi za mąż (2008) Jonathana Demme’a i Melancholię (2011) Larsa von Triera. W każdej z tych produkcji Korczarowska tropi ewidentnie melancholijne nacechowanie fabuły i rysów głównych bohaterów. Partie analityczne tekstu, odnoszące się także do warstwy ikonograficznej tych filmów, pozwalają autorce na konstatację, że choć święto potrzebuje radosnego nastroju, a w swej istocie ma łączyć wspólnotę, pozwalać jednostkom i grupom – za pomocą rytuałów – „przechodzić” bezpiecznie ze zwykłego trwania czasowego do czasu sakralnego, to jednak w trakcie świętowania z destrukcyjną siłą objawia się właśnie melancholia. Dzieje się tak prawdopodobnie dlatego, że w trakcie przyjęcia urodzinowego, weselnej fety lub uroczystego rodzinnego obiadu niespodziewanie uświadamiamy sobie, że coś odeszło od nas raz na zawsze.
Słowa kluczowe:
Stephen Daldry, Jonathan Demme, Noah Baumbach, Lars von TrierBibliografia
Barthes, Roland. Mitologie, tłum. A. Dziadek. Warszawa: Wydawnictwo KR, 2000.
Google Scholar
Butler, Judith. Uwikłani w płeć, tłum. K. Krasuska. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2008.
Google Scholar
Dybel, Paweł. „Przemijalność piękna i melancholia Freuda”, Teksty Drugie 3 (1999).
Google Scholar
Guardini, Romano. O sensie melancholii, tłum. B. Grunwald-Hajdasz. Poznań: Wydawnictwo „W drodze”, 2009.
Google Scholar
Izdebska, Agnieszka. „Nieznośna lekkość przyjęć, czyli o różnych wcieleniach pani Dalloway”. Zagadnienia Rodzajów Literackich LIX (3) (2016).
Google Scholar
Kristeva, Julia. Czarne słońce. Depresja i melancholia, tłum. M. P. Markowski, R. Ryziński. Kraków: Universitas, 2007.
Google Scholar
Mizielińska, Joanna. Ciało, płeć, seksualność. Od feminizmu do teorii queer. Kraków: Universitas, 2006.
Google Scholar
Myerhoff, Barbara G. „Śmierć we właściwym czasie: konstrukcja „ja” i konstrukcja kultury w dramacie rytualnym”. In Rytuał, dramat, święto, spektakl. Wstęp do teorii widowiska kulturowego. ed. J. J. MacAloon. Warszawa: Dromena, 2009.
Google Scholar
Shapiro, Steven. “’Melancholia’, or The Romantic Anti-Sublime”. Sequence 1 (1) (2012).
DOI: https://doi.org/10.20919/sequence1.1(2012)
Google Scholar
Starobiński, Jean. Atrament melancholii, tłum. K. Belaid. Gdańsk: słowo/obraz terytoria, 2017.
Google Scholar
Autorzy
Natasza Korczarowskakwartalnik.filmowy@ispan.pl
Uniwersytet Łódzki Polska
Dr hab., adiunkt w Zakładzie Historii i Teorii Filmu Instytutu Kultury Współczesnej Uniwersytetu Łódzkiego. Specjalizuje się w historii filmu polskiego. Opublikowała książki: Ojczyzny prywatne. Mitologia przestrzeni prywatności w filmach Tadeusza Konwickiego, Jana Jakuba Kolskiego i Andrzeja Kondratiuka (2007) oraz Inne spojrzenie (2013) - poświęconą wyobrażeniom historii w polskim filmie fabularnym po 1966 r. Autorka tekstów poświęconych kinu rodzimemu i światowemu oraz artykułów w czterech tomach serii Gefilte film. Wątki żydowskie w kinie. Od 2008 r. współpracuje z Państwowym Instytutem Sztuki Filmowej. Brała udział w projekcie edukacyjnym „Filmoteka Szkolna”. Od 2010 r. pełni funkcję opiekuna naukowego łódzkiej edycji Akademii Polskiego Filmu.
Statystyki
Abstract views: 58PDF downloads: 32
Licencja
Prawa autorskie (c) 2017 Natasza Korczarowska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Natasza Korczarowska, Abiekt i trauma historyczna w „Wichrowych Wzgórzach” Andrei Arnold , Kwartalnik Filmowy: Nr 114 (2021): Zanieczyszczenie, brud, skaza
- Natasza Korczarowska, „Kidults”, skonsumowana nostalgia i amerykańskie filmy dla młodzieży z lat 80. (oraz ich współczesne symulakra) , Kwartalnik Filmowy: Nr 121 (2023): Kino i młoda widownia
- Natasza Korczarowska, Muzeum w żałobie. Architektoniczne elegie Aleksandra Sokurowa , Kwartalnik Filmowy: Nr 109 (2020): Przestrzeń architektoniczna w filmie
- Natasza Korczarowska, „Heritage is Dead! Long Live Heritage!” Kino brytyjskie w obliczu kryzysu politycznego , Kwartalnik Filmowy: Nr 105-106 (2019): Kino wobec transformacji ustrojowych
- Natasza Korczarowska, Funkcje „znaczącego ujęcia” w popularnym wariancie „puzzle films” , Kwartalnik Filmowy: Nr 118 (2022): Jedno ujęcie
- Natasza Korczarowska, Broniąc Kolskiego , Kwartalnik Filmowy: Nr 117 (2022): Kino nieznane/ukryte
- Natasza Korczarowska, Amerykańskie seriale „true crime” o seryjnych mordercach w streamingu , Kwartalnik Filmowy: Nr 124 (2023): Streaming
- Natasza Korczarowska, Heroiczni mężczyźni i nieobecne kobiety , Kwartalnik Filmowy: Nr 124 (2023): Streaming
- Natasza Korczarowska, Pamięć w kinie/pamięć po kinie , Kwartalnik Filmowy: Nr 125 (2024): Kino jako maszyna pamiętania
- Natasza Korczarowska, „Further from Poland, Closer to…?” (Polska) historia jako „work-in-progress” , Kwartalnik Filmowy: Nr 104 (2018): Esej, „found footage”, film montażowy
