Amerykańskie seriale „true crime” o seryjnych mordercach w streamingu
Natasza Korczarowska
natasza.korczarowska@uni.lodz.plUniwersytet Łódzki (Polska)
https://orcid.org/0000-0003-3130-128X
Abstrakt
Zdaniem Marca Ferro faits divers typu sensacyjnego, w rodzaju opowieści o Kubie Rozpruwaczu, są przedstawiane w kinie jako symptomy, za pomocą których społeczeństwo może zrozumieć określone kwestie społeczne i polityczne. Przyjmując podobne założenie, autorka analizuje wybrane amerykańskie seriale true crime – produkowane i dystrybuowane przez różne platformy streamingowe – w szerokim kontekście socjopolitycznym. Seriale zostały umieszczone w paradygmacie tak zwanej amerykańskiej kultury rany (Mark Selzer) i „dyskursu 9/11” (proliferacja gatunku true crime jako wyraz nostalgii za bezpieczną Ameryką sprzed zamachu na World Trade Center). Autorka proponuje tak- że namysł nad kwestiami etycznymi (fascynacja seryjnymi mordercami jako przykład zdiagnozowanej przez Davida Schmidta „celebryckiej kultury urodzonych morderców”) oraz nad aktywną partycypacją odbiorców (Performatywny true crime w ujęciu Stelli Bruzzi) jako postawą typową dla współczesnej „kultury wykrywania”.
Słowa kluczowe:
true crime, seryjny morderca, symptom, kultura rany, aktywna partycypacjaBibliografia
Blake, L. (2008). The Wounds of Nations: Horror Cinema, Historical Trauma and National Identity. Manchester: Manchester University Press.
DOI: https://doi.org/10.7228/manchester/9780719075933.001.0001
Google Scholar
Bonn, S. (2014). Why We Love Serial Killers: The Curious Appeal of the World’s Most Savage Murderers. New York: Skyhorse Publishing.
Google Scholar
Caputi, J. (1988). The Age of Sex Crime. London: The Women’s Press.
Google Scholar
Caputi, J. (2004). Goddesses and Monsters: Women, Myth, Power and Popular Culture. Madison: The University of Wisconsin Press.
Google Scholar
Carrigy, M. (2021). The Reenactment in Contemporary Screen Culture: Performance, Mediation, Repetition. New York: Bloomsbury.
DOI: https://doi.org/10.5040/9781501359354
Google Scholar
Dyer, R. (1997). White. London: Routledge.
Google Scholar
Ferro, M. (2001). Kino i historia (tłum. T. Falkowski). Warszawa: PWN. Foucault, M. (1988). The Dangerous Individual (tłum. A. Baudaut, J. Couchman). W: L. Kritzman (red.), Politics, Philosophy, Culture: Interviews and Other Writings (ss. 125-151). London: Routledge.
Google Scholar
Foucault, M. (2002). Ja, Piotr Rivière, skorom już zaszlachtował moją matkę, moją siostrę i brata mojego… Przypadek matkobójcy z XIX wieku (tłum. T. Komendant, G. Wilczyński). Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
Google Scholar
Gaynor, S. (2022). Better the Devil You Know: Nostalgia for the Captured Killer in Netflix’s „Conversations with a Killer: The Ted Bundy Tapes”. W: B. Robinson, C. Daigle (red.), Serial Killers in Contemporary Television: Familiar Monsters in Post-9/11 Culture (ss. 135-151). Oxon: Routledge.
DOI: https://doi.org/10.4324/9781003263975-11
Google Scholar
Havas, J., Horeck, T. (2021). Netflix Feminism: Binge-Watching Rape Culture in „Unbreakable Kimmy Schmidt” and „Unbelievable”. W: M. Jenner (red.), Binge-Watching and Contemporary Television Studies (ss. 250-273). Edinburgh: Edinburgh University Press.
DOI: https://doi.org/10.3366/edinburgh/9781474461986.003.0017
Google Scholar
Hoffman, M., Hobbs S. (2021). „Stay Sexy and Don’t Get Murdered”: Depictions of Female Victimhood in Post-Me Too Crime. W: M. Mellins, S. Moore (red.), Critiquing Violent Crime in the Media (ss. 141-166). Cham: Palgrave MacMillan.
DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-030-83758-7_6
Google Scholar
Horeck, T. (2019). Justice on Demand: True Crime in the Digital Streaming Era. Detroit: Wayne State University Press.
Google Scholar
Jenkins, P. (1994). Using Murder: The Social Construction of the Serial Homicide. New York: Aldine De Gruyter.
Google Scholar
Kendall, E. (2021). The Phantom Prince: My Life with Bundy. New York: Ambrass Press.
Google Scholar
MacDonald, A. (2013). Serial Killing, Surveillance, and the State. W: A. MacDonald (red.), Murders Representations and Acquisitions: Representations of the Serial Killer in Popular Culture (ss. 33-48). New York: Bloomsbury.
DOI: https://doi.org/10.5040/9781628928211.ch-003
Google Scholar
McCormick, C. (2016). „Forward Is the Battle Cry”: Binge-Viewing Netflix’s „House of Cards”. W: K. McDonald, D. Smith-Rowsey (red.), The Netflix Effect: Technology and Entertainment in the 21st Century (ss. 101-116). New York: Bloomsbury.
DOI: https://doi.org/10.5040/9781501309410.ch-007
Google Scholar
Murley, J. (2008). The Rise of True Crime: Twentieth Century Murder and American Popular Culture. Westport: Praeger.
Google Scholar
Nichols, B. (2017). Introduction to Documentary. Bloomington: Indiana University Press.
DOI: https://doi.org/10.2307/j.ctt2005t6j
Google Scholar
Plantinga, C. (2018). Characterization and Character Engagement in the Documentary. W: C. Brylla, M. Kramer (red.), Cognitive Theory and Documentary Film (ss. 115-134). Cham: Palgrave Macmillan.
DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-319-90332-3_7
Google Scholar
Robinson, B. (2022). Introduction – From the Shadows to Our Living Rooms: Serial Killers on Popular TV after 9/11. W: B. Robinson, C. Daigle (red.), Serial Killers in Contemporary Television: Familiar Monsters in Post-9/11 Culture (ss. 1-16). Oxon: Routledge.
DOI: https://doi.org/10.4324/9781003263975-1
Google Scholar
Rubenhold, H. (2021). Pięć. Nieopowiedziane historie kobiet zamordowanych przez Kubę Rozpruwacza (tłum. D. Konowrocka-Sawa). Warszawa: Wydawnictwo Poradnia K.
Google Scholar
Rule, A. (2022). Ted Bundy. Bestia obok mnie (tłum. B. Czartoryski). Kraków: Wydawnictwo Sine Qua Non.
Google Scholar
Schmid, D. (2005). Natural Born Celebrities: Serial Killers in American Culture. Chicago: The University of Chicago Press.
DOI: https://doi.org/10.7208/chicago/9780226738703.001.0001
Google Scholar
Seltzer, M. (1998). Serial Killers: Death and Life in America’s Wound Culture. New York: Routledge.
Google Scholar
Smith, M. (2004). Engaging Characters: Fiction, Emotion, and the Cinema. Oxford: Clarendon Press.
Google Scholar
Autorzy
Natasza Korczarowskanatasza.korczarowska@uni.lodz.pl
Uniwersytet Łódzki Polska
https://orcid.org/0000-0003-3130-128X
Dr hab., profesor w Katedrze Filmu i Mediów Audiowizualnych Instytutu Kultury Współczesnej Uniwersytetu Łódzkiego. Specjalizuje się w historii filmu polskiego, europejskim kinie współczesnym i problematyce historiofotii. Opublikowała książki: Ojczyzny prywatne (2007) oraz Inne spojrzenie (2013, poświęcona wyobrażeniom historii w polskim filmie fabularnym po 1965 r.). Od 2008 r. współpracuje z Polskim Instytutem Sztuki Filmowej oraz Filmoteką Narodową – Instytutem Audiowizualnym przy projekcie edukacyjnym Akademia Polskiego Filmu.
Statystyki
Abstract views: 443PDF downloads: 319
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Natasza Korczarowska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Natasza Korczarowska, Abiekt i trauma historyczna w „Wichrowych Wzgórzach” Andrei Arnold , Kwartalnik Filmowy: Nr 114 (2021): Zanieczyszczenie, brud, skaza
- Natasza Korczarowska, „Heritage is Dead! Long Live Heritage!” Kino brytyjskie w obliczu kryzysu politycznego , Kwartalnik Filmowy: Nr 105-106 (2019): Kino wobec transformacji ustrojowych
- Natasza Korczarowska, „Kidults”, skonsumowana nostalgia i amerykańskie filmy dla młodzieży z lat 80. (oraz ich współczesne symulakra) , Kwartalnik Filmowy: Nr 121 (2023): Kino i młoda widownia
- Natasza Korczarowska, Muzeum w żałobie. Architektoniczne elegie Aleksandra Sokurowa , Kwartalnik Filmowy: Nr 109 (2020): Przestrzeń architektoniczna w filmie
- Natasza Korczarowska, Funkcje „znaczącego ujęcia” w popularnym wariancie „puzzle films” , Kwartalnik Filmowy: Nr 118 (2022): Jedno ujęcie
- Natasza Korczarowska, Broniąc Kolskiego , Kwartalnik Filmowy: Nr 117 (2022): Kino nieznane/ukryte
- Natasza Korczarowska, Podwojone ciała i trauma. Figura sobowtóra w gatunku fantastyki naukowej , Kwartalnik Filmowy: Nr 126 (2024): Fantastyka, fantasy, fantazmat
- Natasza Korczarowska, Heroiczni mężczyźni i nieobecne kobiety , Kwartalnik Filmowy: Nr 124 (2023): Streaming
- Natasza Korczarowska, Pamięć w kinie/pamięć po kinie , Kwartalnik Filmowy: Nr 125 (2024): Kino jako maszyna pamiętania
- Natasza Korczarowska, O melancholii święta , Kwartalnik Filmowy: Nr 100 (2017): O świętowaniu