„Kidults”, skonsumowana nostalgia i amerykańskie filmy dla młodzieży z lat 80. (oraz ich współczesne symulakra)
Natasza Korczarowska
natasza.korczarowska@uni.lodz.plUniwersytet Łódzki (Polska)
https://orcid.org/0000-0003-3130-128X
Abstrakt
W artykule omówiono wybrane filmy młodzieżowe (zrealizowane w Reaganowskiej erze politycznego i kulturowego neokonserwatyzmu) jako fenomen socjologiczny problematyzujący kwestię implikowanego odbiorcy. Główną tezą artykułu jest, że filmy dla nastolatków oparte na „formule Spielberga-Lucasa-Kinga” były, i w pewnym stopniu nadal są, adresowane nie do nastolatków, ale do kidults (amalgamatu dziecka dorosłego) – narcystycznych wiecznych nastolatków. Autorka wykorzystuje elementy teorii współczesnego konsumpcjonizmu Benjamina Barbera, opartej na idei „etosu infantylizmu” – etosu wymuszonej dziecięcości, który nakazuje traktowanie dzieci i kidults jako konsumentów. Filmy są analizowane w odniesieniu do koncepcji multisensorycznej nostalgii skonsumowanej Gary’ego Crossa (oznaczającej pożądanie przedmiotów pochodzących z okresu dla konsumentów formatywnego) jako psychologicznej odpowiedzi na doświadczanie życia w stresogennych realiach kapitalizmu.
Słowa kluczowe:
kidults, skonsumowana nostalgia, filmy dla młodzieżyBibliografia
Akella, S. (1986). „Not If I See You First”: Playspace, Friendship, and Nostalgia in „Stand by Me”. W: D. Olson (red.), Children and Childhood in the Works of Stephen King (ss. 137-158). Lanham: Lexington Books.
Google Scholar
Bachtin, M. (1970). Problemy poetyki Dostojewskiego (tłum. N. Modzelewska). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Google Scholar
Barber, B. (2009). Skonsumowani. Jak rynek psuje dzieci, infantylizuje dorosłych i połyka obywateli (tłum. H. Jankowska). Warszawa: Muza.
Google Scholar
Brown, N. (2012). The Hollywood Family Film: A History, from Shirley Temple to Harry Potter. London: I. B. Tauris.
DOI: https://doi.org/10.5040/9780755693962
Google Scholar
Brown, N. (2016). Spielberg and the Kidult. W: A. Schober, D. Olson (red.), Children in the Films of Steven Spielberg (ss. 19-44). Lanham: Lexington Books.
Google Scholar
Canby, V. (1988, 31 lipca). „Die Hard”: Calls to the Kidult. The New York Times, s. 19.
Google Scholar
Cross, G. (2015). Consumed Nostalgia: Memory in the Age of Fast Capitalism. New York: Columbia University Press.
DOI: https://doi.org/10.7312/cros16758
Google Scholar
Daszykowska, J. (2018). Od kultu młodości do stylu życia „kidult”. Społeczeństwo i Rodzina, (54), ss. 58-84.
Google Scholar
De Vany, A. (2004). Hollywood Economics: How Extreme Uncertainty Shapes the Film Industry. London: Routledge.
DOI: https://doi.org/10.4324/9780203489970
Google Scholar
Dika, V. (2003). Recycled Culture in Contemporary Art and Film: The Uses of Nostalgia. Cambridge: Cambridge University Press.
DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9780511814297
Google Scholar
Driscoll, C. (2011). Teen Film: A Critical Introduction. Oxford: Berg.
DOI: https://doi.org/10.5040/9781350103375
Google Scholar
Gurdon, M. C. (2011). Darkness Too Visible. The Wall Street Journal, (129), ss. 5-6.
Google Scholar
Hastings, R., Meyer, E. (2020). Gdy regułą jest brak reguł. Netflix i filozofia przemiany (tłum. A. Sobolewska). Kraków: Znak.
Google Scholar
Jameson, F. (2011). Postmodernizm, czyli logika kulturowa późnego kapitalizmu (tłum. M. Płaza). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar
Kendrick, J. (2014). Darkness in the Bliss-Out: A Reconsideration of the Films of Steven Spielberg. New York: Bloomsbury.
DOI: https://doi.org/10.5040/9781501300080
Google Scholar
Kiley, D. (2007). Syndrom Piotrusia Pana. O mężczyznach, którzy nigdy nie dorastają (tłum. M. Fabianowska). Warszawa: Jacek Santorski & Co Agencja Wydawnicza.
Google Scholar
King, S. (1998). Ciało (tłum. Z. Królicki). Warszawa: Albatros.
Google Scholar
King, S. (2022). To (tłum. R. Lipski). Warszawa: Albatros.
Google Scholar
Lasch, C. (2019). Kultura narcyzmu. Amerykańskie życie w czasach malejących oczekiwań (tłum. G. Ptaszek, A. Skrzypek). Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Sedno.
Google Scholar
Magistrale, T. (2003). Hollywood’s Stephen King. New York: Palgrave Macmillan.
DOI: https://doi.org/10.1057/9781403980519
Google Scholar
Manthei, J. (2020). Boys in „The Body”. W: D. Olson (red.), Children and Childhood in the Works of Stephen King (ss. 121-136). Lanham: Lexington Books.
Google Scholar
Noxon, C. (2006). Rejuvenile: Kickball, Cartoons, Cupcakes, and the Reinvention of the American Grown-up. New York: Three Rivers Press.
Google Scholar
Smith, F. (2017). Rethinking the Hollywood Teen Movie: Gender, Genre and Identity. Edinburgh: Edinburgh University Press.
DOI: https://doi.org/10.3366/edinburgh/9781474413091.001.0001
Google Scholar
Smokler, K. (2016). Brat Pack America: A Love Letter to ’80s Teen Movies. Los Angeles: Rare Bird Books – A Vireo Book.
Google Scholar
Taurino, G. (2019). Exploring Nostalgic Reconfigurations in Media Franchise. W: K. Pallister (red.), Netflix Nostalgia: Streaming the Past on Demand (ss. 9-23). Lanham: Lexington Books.
Google Scholar
Thompson, G. (2007). American Culture in the 1980s. Edinburgh: Edinburgh University Press.
DOI: https://doi.org/10.1515/9780748628957
Google Scholar
Traube, E. (2020). Dreaming Identities: Class, Gender, and Generation in the 1980s Hollywood Movies. New York: Routledge.
DOI: https://doi.org/10.4324/9780429034176
Google Scholar
Wood, R. (1986). Hollywood from Vietnam to Reagan. New York: Columbia University Press.
DOI: https://doi.org/10.7312/wood91452
Google Scholar
Wrzesień, W. (2010). Czy ulegając nastolatyzacji zachowamy młodość?. Roczniki Socjologii Rodziny. Studia Socjologiczne oraz Interdyscyplinarne, 20, ss. 37-53.
Google Scholar
Autorzy
Natasza Korczarowskanatasza.korczarowska@uni.lodz.pl
Uniwersytet Łódzki Polska
https://orcid.org/0000-0003-3130-128X
Dr hab., profesor w Katedrze Filmu i Mediów Audiowizualnych Instytutu Kultury Współczesnej Uniwersytetu Łódzkiego. Specjalizuje się w historii filmu polskiego, europejskim kinie współczesnym i problematyce historiofotii. Opublikowała książki: Ojczyzny prywatne (2007) oraz Inne spojrzenie (2013, poświęcona wyobrażeniom historii w polskim filmie fabularnym po 1965 r.). Od 2008 r. współpracuje z Polskim Instytutem Sztuki Filmowej oraz Filmoteką Narodową – Instytutem Audiowizualnym przy projekcie edukacyjnym Akademia Polskiego Filmu.
Statystyki
Abstract views: 463PDF downloads: 537
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Natasza Korczarowska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Natasza Korczarowska, Abiekt i trauma historyczna w „Wichrowych Wzgórzach” Andrei Arnold , Kwartalnik Filmowy: Nr 114 (2021): Zanieczyszczenie, brud, skaza
- Natasza Korczarowska, „Heritage is Dead! Long Live Heritage!” Kino brytyjskie w obliczu kryzysu politycznego , Kwartalnik Filmowy: Nr 105-106 (2019): Kino wobec transformacji ustrojowych
- Natasza Korczarowska, Amerykańskie seriale „true crime” o seryjnych mordercach w streamingu , Kwartalnik Filmowy: Nr 124 (2023): Streaming
- Natasza Korczarowska, Muzeum w żałobie. Architektoniczne elegie Aleksandra Sokurowa , Kwartalnik Filmowy: Nr 109 (2020): Przestrzeń architektoniczna w filmie
- Natasza Korczarowska, Funkcje „znaczącego ujęcia” w popularnym wariancie „puzzle films” , Kwartalnik Filmowy: Nr 118 (2022): Jedno ujęcie
- Natasza Korczarowska, Broniąc Kolskiego , Kwartalnik Filmowy: Nr 117 (2022): Kino nieznane/ukryte
- Natasza Korczarowska, Podwojone ciała i trauma. Figura sobowtóra w gatunku fantastyki naukowej , Kwartalnik Filmowy: Nr 126 (2024): Fantastyka, fantasy, fantazmat
- Natasza Korczarowska, Heroiczni mężczyźni i nieobecne kobiety , Kwartalnik Filmowy: Nr 124 (2023): Streaming
- Natasza Korczarowska, Pamięć w kinie/pamięć po kinie , Kwartalnik Filmowy: Nr 125 (2024): Kino jako maszyna pamiętania
- Natasza Korczarowska, O melancholii święta , Kwartalnik Filmowy: Nr 100 (2017): O świętowaniu