Awangarda austriacka. Peter Kubelka – kucharz filmowiec
Abstrakt
Portret Petera Kubelki – jednego z najbardziej znanych austriackich artystów, legendy międzynarodowej awangardy filmowej po II wojnie światowej. Autorka omawia filmy Kubelki w kolejności ich powstawania, ukazując ewolucję jego pracy wynikającą z nieustających prób artysty dotarcia do istoty kina. Szkicując biografię Kubelki, Kosińska- Krippner stara się ukazać bogactwo osobowości artysty, który kieruje się w życiu zasadą despecjalizacji, integrującą rozmaite obszary kultury (film, gotowanie, architektura, archeologia). Ukazuje go jako reżysera, wykładowcę, podróżnika, prelegenta, performera, filozofa, etnologa, kucharza i muzyka. Omawia jego najważniejsze życiowe projekty (Austriackie Muzeum Filmu, Anthology Film Archive, The Invisible Cinema). Odnotowuje też przykłady wpływu Kubelki na innych artystów.
Słowa kluczowe:
Peter Kubelka, austriacka awangarda, Anthology Film ArchiveBibliografia
Adams Sitney P., Structural film, w: Experimental cinema: the film reader, red. W.W. Dixon, G. A. Foster, Routledge London 2002, s. 228.
Google Scholar
Adams Sitney P., The Avant-Garde Film:A Reader of Theory and Criticism, New York University Press, New York 1978, s. 157-158.
Google Scholar
Avantgardefilm. Österreich 1950 bis heute, red. A. Horwath, L. Ponger, G. Schlemmer, Wespennest Verlag, Wien 1995, s. 10, 16-17, 28, 30, 32-33.
Google Scholar
Cinema:”Food” for Though. Interview with Peter Kubelka, „Off Screen”, November 2005, Vol. 9, Issue 11, 30.
Google Scholar
From Cinemanews 1974, 5. Peter Kubelka at the Cinematheuque, October 3, 1974, w: S. MacDonald, Canyon Cinema: the life and times of an independent film distributor, University of California Press, Berkeley - Los Angeles - London 2008, s. 185-186.
Google Scholar
Geyrhofer Friedrich, Das spekulative Auge. Über die Filme Peter Kubelkas, w: Avantgardefilm, Österreich 1950 bis heute, red. A. Horwath, L. Ponger, G. Schlemmer, Wespennest Verlag, Wien 1995, s. 103-104, 106-108, 110, 120-121.
Google Scholar
Gidal Peter, Structural film anthology, 1976, s. 57.
Google Scholar
Hamlyn Nicky, Peter Kubelka’s „Arnulf Rainer”, w: Avantgarde film, red. A. Graf, D. Scheunemenn, Rodopi B.V, Amsterdam – New York 2007, s. 249-260.
DOI: https://doi.org/10.1163/9789401200035_015
Google Scholar
Heart core. The filmic gospel according to Peter Kubelka. Wywiad przeprowadziła Michelle Silva, „San Francisco Bay Guardian” http://www.sfbg.com/40/03/art_core.html.
Google Scholar
Horwath Alexander, This Side of Paradise, „Film Comment” 2004, September/October.
Google Scholar
Kluszczyński Ryszard, Awangarda. Rozważania teoretyczne, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 1997, s. 76-77.
Google Scholar
MacDonald Scott, His African Journey. An Interview with Peter Kubelka, „Film Quartely” 2004, nr 53, s. 2-6, 10-11.
DOI: https://doi.org/10.1525/fq.2004.57.3.2
Google Scholar
Mekas Jonas, Interview with Peter Kubelka, „Film Culture Reader”, wyd. P. Adams Sitney, Praeger, New York 1970, s. 291.
Google Scholar
Russell Catherine, Experimental Ethnography: The Work of Film in the Age of Video, N. C: Duke University Press, Durham 1999, s. 129, 132.
DOI: https://doi.org/10.1515/9780822396680
Google Scholar
Tscherkassky Peter, Die gefügte Zeit. Peter Kubelkas metrische Filme, w: Avantgardefilm, Österreich 1950 bis heute, red. A. Horwath, L. Ponger, G. Schlemmer, Wespennest Verlag, Wien 1995, s. 113, 120-122.
Google Scholar
Zaunschirm Thomas, Die Kunst des Urgeschmacks – Peter Kubelka und Johanna Meier. http://www.zaunschirm.de.
Google Scholar
Autorzy
Beata Kosińska-Krippnerkwartalnik.filmowy@ispan.pl
Instytut Sztuki, Polska Akademia Nauk Polska
Pracuje w Zakładzie Antropologii Kultury, Filmu i Sztuki Audiowizualnej w Instytucie Sztuki Polskiej Akademii Nauk; zajmuje się teorią i historią filmu i telewizji; redaktorka “Kwartalnika Filmowego”, w którym w latach 1993-2005 publikowała m.in. doroczną kronikę wydarzeń filmowych, obejmującą lata 1992-2002. Autorka pracy doktorskiej pt. Poetyka polskiej telenoweli dokumentalnej (2008), napisanej pod kierunkiem prof. Marka Hendrykowskiego.
Statystyki
Abstract views: 27PDF downloads: 9
Licencja
Prawa autorskie (c) 2010 Beata Kosińska-Krippner
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Beata Kosińska-Krippner, Saturn – wstydliwe (?) początki austriackiego filmu fabularnego , Kwartalnik Filmowy: Nr 117 (2022): Kino nieznane/ukryte
- Beata Kosińska-Krippner, Problemy genologiczne z pejzażem telewizyjnym. Propozycja klasyfikacji faktualnych gatunków hybrydowych i gatunków „reality TV” , Kwartalnik Filmowy: Nr 112 (2020): Polski dokument, polska animacja
- Beata Kosińska-Krippner, Geneza brytyjskiej docusoap i polskiej telenoweli dokumentalnej w kontekście produkcyjno-nadawczym , Kwartalnik Filmowy: Nr 108 (2019): Produkcja i dystrybucja filmowa
- Beata Kosińska-Krippner, Między fikcją a faktami. „Docusoap” po polsku, czyli telenowela dokumentalna , Kwartalnik Filmowy: Nr Special Issue (2013): Polskie filmoznawstwo o kinie polskim
- Beata Kosińska-Krippner, Avi Mograbi. Gonzo-dokumenty , Kwartalnik Filmowy: Nr 115 (2021): Film formy, film treści
- Beata Kosińska-Krippner, Science fiction jako element austriackiej taktyki propagandowej. „1. April 2000” w pułapce genologicznej , Kwartalnik Filmowy: Nr 126 (2024): Fantastyka, fantasy, fantazmat
- Beata Kosińska-Krippner, Hedy Lamarr. Austriacka piękność i wynalazczyni w hollywoodzkim systemie gwiazd , Kwartalnik Filmowy: Nr 93-94 (2016): Kino amerykańskie
- Beata Kosińska-Krippner, Kolonialna mentalność w kraju bez kolonii. Konteksty dekolonizacji dyskursów na przykładzie wybranych filmów austriackich , Kwartalnik Filmowy: Nr 128 (2024): Dekolonizacja dyskursów filmowych
- Beata Kosińska-Krippner, Znaczenie namiotu w życiu mieszkańców Górnej Austrii, czyli mockdokumentalne „Święto kurczaka” , Kwartalnik Filmowy: Nr 100 (2017): O świętowaniu
- Beata Kosińska-Krippner, Andrzej Kondratiuk. Metafizyka , Kwartalnik Filmowy: Nr 96 (2016): Film i metafizyka
