Między fikcją a faktami. „Docusoap” po polsku, czyli telenowela dokumentalna
Abstrakt
Artykuł jest poświęcony telenoweli dokumentalnej, czyli polskiej odmianie docusoap – jednego z telewizyjnych gatunków granicznych będącego hybrydą łączącą właściwości dokumentalizmu obserwacyjnego z cechami strukturującymi operę mydlaną. We wstępie autorka przybliża stan badań nad docusoap: wskazuje (za Margarete Lünenborg) warunki, których spełnienie było konieczne, żeby ten gatunek powstał, i pokazuje okoliczności, w jakich się pojawił; powołując się na poglądy Richarda Kilborna, autorka przedstawia cechy docusoap, a odnosząc się do strategii inscenizacyjnych reality tv opisanych przez Elisabeth Klaus i Stephanie Lücke, pokazuje strategie docusoap. W głównej części artykułu Kosińska-Krippner prezentuje krótką historię telenoweli dokumentalnej, dokonuje klasyfikacji jej odmian i analizy jej składników, po czym definiuje ten gatunek i omawia jego cechy. Na koniec autorka porównuje docusoap i telenowelę dokumentalną, wskazując na ich podobieństwa i różnice, a także przedstawia refleksję na temat wartości i potencjału tego gatunku. [artykuł opublikowany w języku angielskim jako: Between Fact and Fiction: Documentary Telenovela, or Docusoap Polish Style; pierwodruk polski: „Kwartalnik Filmowy” 2011, nr 75-76, s. 273-294]
Słowa kluczowe:
docusoap, telewizja, reality tvBibliografia
Godzic, Wiesław. 2004. Telewizja i jej gatunki po „Wielkim Bracie”, Universitas, Kraków 2004
Google Scholar
Godzic, Wiesław. 2004. Telewizja i jej gatunki po „Wielkim Bracie”. Kraków: Universitas.
Google Scholar
Hendrykowska, Małgorzata. 2005. Telenowela dokumentalna. W: Klucze do rzeczywistości. Szkice i rozmowy o polskim filmie dokumentalnym po roku 1989. Red. M. Hendrykowska. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM
Google Scholar
Hendrykowska, Małgorzata. 2005. Telenowela dokumentalna. W: Klucze do rzeczywistości. Szkice i rozmowy o polskim filmie dokumentalnym po roku 1989. Red. M. Hendrykowska. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Google Scholar
Hobson, Dorothy. 2003. Soap Opera. Cambridge: Polity Press.
Google Scholar
Hobson, Dorothy. 2003. Soap Opera. Cambridge: Polity Press.
Google Scholar
Jabłońska, Katarzyna. 1999. Na żywo. „Więź”. November.
Google Scholar
Jabłońska, Katarzyna. 1999. Na żywo. „Więź”. November.
Google Scholar
Lünenborg, Margaret. 2002. Journalism as Popular Culture. Docu-Soap: A new Genre crossing the Border of Fact and Fiction. Conference presentation. Barcelona: IAMCR.
Google Scholar
Lünenborg, Margaret. 2002. Journalism as Popular Culture. Docu-Soap: A new Genre crossing the Border of Fact and Fiction. Conference presentation. Barcelona: IAMCR.
Google Scholar
Pęczak, Mirosław. 1999. Kamera w brzuchu. „Polityka”. 01.05.
Google Scholar
Pęczak, Mirosław. 1999. Kamera w brzuchu. „Polityka”. 01.05.
Google Scholar
Piotrowska, Anita. 1999. Jak sfilmować czyjeś łzy. „Tygodnik Powszechny”. 19-26.12.
Google Scholar
Piotrowska, Anita. 1999. Jak sfilmować czyjeś łzy. „Tygodnik Powszechny”. 19-26.12.
Google Scholar
Przylipiak, Mirosław. 2003. Najnowsze tendencje dokumentalizmu tv. „Zeszyty telewizyjne”. Nr 1
Google Scholar
Przylipiak, Mirosław. 2003. Najnowsze tendencje dokumentalizmu tv. „Zeszyty telewizyjne”. Nr 1.
Google Scholar
Ruoff, Jeffrey K. 1998. A Bastard Union of Several Forms. Style and Narrative in „An American Family”. W: Documenting the Documentary. Red. K. Berry, G. Sloniowski. Detroit: Wayne State University Press.
Google Scholar
Ruoff, Jeffrey K. 1998. A Bastard Union of Several Forms. Style and Narrative in „An American Family”. W: Documenting the Documentary. Red. K. Berry, G. Sloniowski. Detroit: Wayne State University Press.
Google Scholar
Smoczyńska, Izabela. 2000. Marzyciele i podglądacze. „Kino”. Nr 7/8.
Google Scholar
Smoczyńska, Izabela. 2000. Marzyciele i podglądacze. „Kino”. Nr 7/8.
Google Scholar
Uszyńska, Anna. 2004. Być dokumentalistą. Rozmowa z M. Łozińskim i J. Bławutem. „Zeszyty Telewizyjne”. Nr 3.
Google Scholar
Uszyńska, Anna. 2004. Być dokumentalistą. Rozmowa z M. Łozińskim i J. Bławutem. „Zeszyty Telewizyjne”. Nr 3.
Google Scholar
Autorzy
Beata Kosińska-Krippnerkwartalnik.filmowy@ispan.pl
Instytut Sztuki, Polska Akademia Nauk Polska
Doktor nauk humanistycznych, medioznawca i filmoznawca; pracuje w Zakładzie Antropologii Kultury, Filmu i Sztuki Audiowizualnej Instytutu Sztuki Polskiej Akademii Nauk (Warszawa); członek zespołu redakcyjnego „Kwartalnika Filmowego”; współpracuje z kwartalnikiem „Polish Culture”. Zajmuje się teorią oraz historią filmu i telewizji ze szczególnym uwzględnieniem kina dokumentalnego w kontekście hybrydowych gatunków granicznych, historii i teorii gatunków telewizyjnych i filmowych oraz kina austriackiego.
Statystyki
Abstract views: 356PDF downloads: 98
Licencja
Prawa autorskie (c) 2013 Beata Kosińska-Krippner
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Beata Kosińska-Krippner, Saturn – wstydliwe (?) początki austriackiego filmu fabularnego , Kwartalnik Filmowy: Nr 117 (2022): Kino nieznane/ukryte
- Beata Kosińska-Krippner, Problemy genologiczne z pejzażem telewizyjnym. Propozycja klasyfikacji faktualnych gatunków hybrydowych i gatunków „reality TV” , Kwartalnik Filmowy: Nr 112 (2020): Polski dokument, polska animacja
- Beata Kosińska-Krippner, Geneza brytyjskiej docusoap i polskiej telenoweli dokumentalnej w kontekście produkcyjno-nadawczym , Kwartalnik Filmowy: Nr 108 (2019): Produkcja i dystrybucja filmowa
- Beata Kosińska-Krippner, Avi Mograbi. Gonzo-dokumenty , Kwartalnik Filmowy: Nr 115 (2021): Film formy, film treści
- Beata Kosińska-Krippner, Science fiction jako element austriackiej taktyki propagandowej. „1. April 2000” w pułapce genologicznej , Kwartalnik Filmowy: Nr 126 (2024): Fantastyka, fantasy, fantazmat
- Beata Kosińska-Krippner, Hedy Lamarr. Austriacka piękność i wynalazczyni w hollywoodzkim systemie gwiazd , Kwartalnik Filmowy: Nr 93-94 (2016): Kino amerykańskie
- Beata Kosińska-Krippner, Znaczenie namiotu w życiu mieszkańców Górnej Austrii, czyli mockdokumentalne „Święto kurczaka” , Kwartalnik Filmowy: Nr 100 (2017): O świętowaniu
- Beata Kosińska-Krippner, Andrzej Kondratiuk. Metafizyka , Kwartalnik Filmowy: Nr 96 (2016): Film i metafizyka
Podobne artykuły
- Beata Kosińska-Krippner, Avi Mograbi. Gonzo-dokumenty , Kwartalnik Filmowy: Nr 115 (2021): Film formy, film treści
- Beata Kosińska-Krippner, Problemy genologiczne z pejzażem telewizyjnym. Propozycja klasyfikacji faktualnych gatunków hybrydowych i gatunków „reality TV” , Kwartalnik Filmowy: Nr 112 (2020): Polski dokument, polska animacja
Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.
