Wewnętrzny świat kobiet. Wczesna twórczość Chantal Akerman
Abstrakt
Autor dokonuje analizy wczesnych filmów belgijskiej reżyserki Chantal Akerman, koncentrując się na ważnym w nich motywie zamkniętych przestrzeni i wnętrza oraz prywatnych i intymnych światów bohaterek. Za egzemplifikacje posłużyły najwcześniejsze fabularne i awangardowe dzieła reżyserki, m.in. Wysadź moje miasto, Ja, ty, on, ona, Hôtel Monterey, Jeanne Dielman, Wieści z domu, Spotkania z Anną. Syska opisuje dziedzictwo projektu artystycznego Akerman, wyróżniając strukturalizm i feminizm, a zarazem wpisuje je w tradycję filmowego modernizmu, z którego reżyserka świadomie korzystała. Klaustrofobiczne pokoje, motyw drzwi i okna, wrażenie odcięcia i samotności doświadczanej w izolowanych przestrzeniach stanowiły dla Akerman metafory pojemne znaczeniowo. Eksponowały zarówno doświadczenie kobiecości, seksualną odmienność, lęk oraz kulturowo-narodową obcość. Komunikacja z własnym ciałem, wewnętrzny język emocji, dialog z prywatnymi wspomnieniami nakładały się na związki bohaterek z otaczającą je najbliższą przestrzenią – ciasną, odseparowaną i własną, choć budzącą obcość i niepokój.
Słowa kluczowe:
Chantal Akerman, modernizm, feminizmBibliografia
Akerman Chantal, Statements Collected by José Vieria Marques, Festival de Figueira da Foz, Berlin, July 1975, publikacja nienumerowana.
Google Scholar
Barker Jennifer M., The Feminime Side of New York: Travelogue, Autobiography and Architecture in “News from Home”, w: Identity And Memory: The Films of Chantal Akerman, red. G. A. Foster, Southern Illinois University Press, Carbondale 2003, s. 44.
Google Scholar
Bergstrom Janet, Invented Memories, w: Identity And Memory: The Films of Chantal Akerman, red. G. A. Foster, Southern Illinois University Press, Carbondale 2003, s. 107.
Google Scholar
Chantal Akerman on “Jeanne Dielman”: Excerpts from an Interview with “Camera Obscura”, November 1976, „Camera Obscura” 1977, nr 2, s. 120.
Google Scholar
Grosz Elizabeth, Space, Time, and Perversion: Essays on the Politics of Bodies, Routledge, New York – London 1995, s. 121-122.
Google Scholar
Margulies Ivone, Nothing Happens: Chantal Akerman’s Hyperrealist Everyday, Duke University Press, Durham 1996, s. 9, 33-34, 55.
DOI: https://doi.org/10.1515/9780822399254
Google Scholar
Mayne Judith, The Woman at the Keyhole: Feminism and Women’s Cinema, Indiana University Press, Bloomington 1990, s. 7, 205.
Google Scholar
Rich B. Ruby, In the Name of Feminist Film Criticism, w: “Movies and Methods”. Volume II, red. B. Nichols, University of California Press, Berkeley – Los Angeles 1985, s. 348.
Google Scholar
Robbe-Grillet Alain, For a New Novel: Essays on Fiction, Grove Press, New York 1965, s. 57.
Google Scholar
Autorzy
Rafał Syskakwartalnik.filmowy@ispan.pl
Uniwersytet Jagielloński Polska
Historyk filmu, doktor habilitowany w Instytucie Sztuk Audiowizualnych UJ. Autor książek poświęconych przemocy w kinie (Film i przemoc. Sposoby obrazowania filmowych aktów przemocy) i twórcom kina autorskiego (Zachować dystans. Filmowy świat Roberta Altmana, Poezja obrazu. Filmy Theo Angelopoulosa). Redaktor Słownika filmu, a obecnie współredaktor wielotomowych publikacji Mistrzowie kina amerykańskiego i Historia kina.
Statystyki
Abstract views: 0PDF downloads: 0
Licencja
Prawa autorskie (c) 2012 Rafał Syska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Rafał Syska, Dotknięcie filmu. Techniczne uwarunkowania obecności filmu w muzeum , Kwartalnik Filmowy: Nr 113 (2021): Film i technologia
- Rafał Syska, Pamięć filmu. Mnemotechnika muzeów kina , Kwartalnik Filmowy: Nr 125 (2024): Kino jako maszyna pamiętania
- Rafał Syska, Urok jawnogrzesznicy. „Maddalena” Jerzego Kawalerowicza , Kwartalnik Filmowy: Nr 95 (2016): Transnarodowość kina polskiego
- Rafał Syska, „Smart cinema”. Mądre kino z „indie” świata , Kwartalnik Filmowy: Nr 93-94 (2016): Kino amerykańskie
- Rafał Syska, Ślady niepowstałych filmów , Kwartalnik Filmowy: Nr 89-90 (2015): Redefinicje klasyki
- Rafał Syska, Film jako plac budowy , Kwartalnik Filmowy: Nr 91 (2015): Film między muzyką pop a popkulturą
- Rafał Syska, Ciało w filmowym neomodernizmie , Kwartalnik Filmowy: Nr 83-84 (2013): Ciało w filmie
- Rafał Syska, Eksperymenty z podzielonym ekranem , Kwartalnik Filmowy: Nr 82 (2013): Eksperyment. Film i sztuki audiowizualne
