[kinem]architektonika. Narracyjność projektów architektonicznych i eksperymentalne animacje na temat przestrzeni jako kontynuacja tradycji rysunku spekulatywnego
Abstrakt
Eksperyment w dziedzinie architektury to rzadkość. Komercyjne projekty podporządkowują projekt funkcji i funkcjonalności, wykluczając nadmiar, naddatek czy nazbyt radykalne potraktowanie programu architektonicznego. Pewną dozę swobody daje rysunek architektoniczny – szkic, wstępny zarys projektu czy jego wizualizacja. Tradycja rysunku, począwszy od invenzione renesansu, przez barokowe esquisse, po dzisiejsze animacje komputerowe, zakłada istnienie takiej właśnie strefy zbytku – obszaru czystego eksperymentu, za pomocą którego bada się właściwości przestrzeni, studiuje elementy architektoniczne, przeprowadza symulacje rozwiązań, daje upust utopijnym ambicjom bądź prowadzi krytykę samej dziedziny. Artykuł analizuje historię tej czysto spekulatywnej poddziedziny, oscylującej między teorią (manifesty, projekty) a praktyką (modele, realizacje artystyczne), aż po architektoniczne animacje mające spekulatywno-krytyczny potencjał na miarę Carceri Piranesiego.
Słowa kluczowe:
architektura, szkic, rysunekBibliografia
Ambiguous Spaces. NaJa & deOstos (Pamphlet Architecture 29), Princeton Architectural Press, Nowy Jork 2008.
Google Scholar
Bernard Tschumi, The Manhattan Transcripts, Academy Editions, Londyn 1994.
Google Scholar
Brian Edwards, Understanding Architecture Through Drawing, Taylor & Francis, New York 2008.
DOI: https://doi.org/10.4324/9780203882436
Google Scholar
Brigitte Groihofer (red.), Raimund Abraham. [Un]built, SpringerVienNewYork, Wiedeń - Nowy Jork 2011.
Google Scholar
Design Through Making [red. Helen Castle], "Architectural Design", Wiley, nr 4/2005 (75) (lipiec-sierpień).
DOI: https://doi.org/10.1002/ad.97
Google Scholar
Exuberance. New Virtuosity in Contemporary Architecture [red. Marian Colletti], "Architectural Design", Wiley, nr 2/2010 (80) (marzec-kwiecień).
Google Scholar
http://www.exp-edu.org/index.php?/project/archigram-archival-projects/
Google Scholar
http://www.thecreatorsproject.com/blog/are-factory-fifteen-inventing-the-future-of-architecture
Google Scholar
http://www.wired.com/design/2013/02/lebbeus-woods-conceptual-architect/
Google Scholar
Kendra Schank Smith, Architect's Drawings: A selection of sketches by world famous architects through history, Architectural Press, Oxford 2005.
Google Scholar
Kendra Schank Smith, Architects' Sketches. Dialogue and Design, Architectural Press, Oxford 2008.
Google Scholar
Michael Brawne, Architectural Thought: the design process and the expectant eye, Architectural Press, Oxford 2003.
Google Scholar
Peter Cook, Drawing: the motive force of architecture (Architectural Design Primer), Wiley, Chichester 2008.
Google Scholar
Rem Koolhaas, Delirious New York. A Retroactive manifesto for Manhattan, The Monacelli Press, Nowy Jork 1994.
Google Scholar
Autorzy
Maciej Stasiowskikwartalnik.filmowy@ispan.pl
Uniwersytet Jagielloński Polska
Doktorant w Instytucie Sztuk Audiowizualnych UJ; przygotowuje rozprawę poświęconą relacjom architektury i kina, szczególnie w eksperymentalnej odmianie obu dziedzin. Redaktor dwumiesięcznika „Ekrany”.
Statystyki
Abstract views: 0PDF downloads: 0
Licencja
Prawa autorskie (c) 2013 Maciej Stasiowski
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Maciej Stasiowski, Krajobraz bez postaci. Postantropocentryczne typologie architektoniczne w kinie fantastyczno-naukowym , Kwartalnik Filmowy: Nr 110 (2020): Poza człowiekiem
- Maciej Stasiowski, Miasto w stanie płynnym. Filmowa analiza „papierowej architektury” na przykładzie „Instant City” (1968) Petera Cooka i Rona Herrona oraz „Teorii wszystkiego” (2013) Terry’ego Gilliama , Kwartalnik Filmowy: Nr 109 (2020): Przestrzeń architektoniczna w filmie
- Maciej Stasiowski, Zakamarki (nie)widzialnych miast. Techniki obrazowania 3D na przecięciu archeologii, architektury i filmu , Kwartalnik Filmowy: Nr 113 (2021): Film i technologia
- Maciej Stasiowski, Pogańska praca kamery. Przekraczanie liminalnej granicy w „Dniu trzecim. Jesieni” , Kwartalnik Filmowy: Nr 118 (2022): Jedno ujęcie
- Maciej Stasiowski, Ścieralność (mapowanie Basinskiego). Przestrzenne struktury pamięci w filmach „Patience (After Sebald)” Granta Gee, „Babeldom” Paula Busha i „Over Your Cities Grass Will Grow” Sophie Fiennes , Kwartalnik Filmowy: Nr 86 (2014): Wymiary czasu
- Maciej Stasiowski, „Celle qui avance”. O zastyganiu w akcie, czytaniu i ponownym odczytywaniu „Gradivy”, nie tylko przez Alaina Robbe-Grilleta , Kwartalnik Filmowy: Nr 89-90 (2015): Redefinicje klasyki
- Maciej Stasiowski, …krok przez granicę. Transkulturowe przestrzenie dokumentu muzycznego , Kwartalnik Filmowy: Nr 80 (2012): Film na styku kultur