The Actress, the Archetype, the Amnesia: On the Margins of Bergman’s “Persona”

Grzegorz Nadgrodkiewicz

kwartalnik.filmowy@ispan.pl
Institute of Art, Polish Academy of Sciences (Poland)

Abstract

Nadgrodkiewicz presents an interpretation of one shot from the film by Ingmar Bergman Persona (1966) - the shot showing the actress Elisabet Vogler at the time of abandoning the role in the performance of Electra and the moment of her mysterious silence on the stage. According to the author, Elisabet’s traumatic experience can be analysed in the context of the depth psychology of Carl Gustav Jung, and especially in relation to the concept of the impact of the everlasting archetypes proposed by him. Vogler’s existential experience is also compared with the cases of memory loss occurring during the performance, which Krystyna Janda and Helena Modrzejewska describe in their memoirs. Using the analogies that are taking place here, Nadgrodkiewicz concludes that the actor’s experience of amnesia and the silence connected with it can be attributed to the effect of being struck down with the power of the ancient archetype, which according to Jung exists in the collective unconscious and which reveals itself in the process of creating a work of art.


Keywords:

Ingmar Bergman, Carl Gustav Jung, Elisabet Vogler, archetype, amnesia

Beckett, Samuel. „Szczęśliwe dni.” In: Samuel Beckett, Dramaty. Wybór, transl. Antoni Libera, Wrocław – Warszawa – Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1995.
  Google Scholar

Bergman, Ingmar. Obrazy, transl. Tadeusz Szczepański. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1993.
  Google Scholar

Fleiszer, Elżbieta. „Konfrontacje. Teatr i film w >>Złotej karocy<<.” Dialog, no 7, 1957.
  Google Scholar

Fredericksen, Don. Bergman’s „Persona”. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2012.
  Google Scholar

Janda, Krystyna. Moja droga B. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B., 2000.
  Google Scholar

Prokopiuk, Jerzy. „C. G. Jung, czyli gnoza XX wieku.” In: Carl Gustav Jung, Archetypy i symbole. Pisma wybrane, transl. Jerzy Prokopiuk. Warszawa: Czytelnik, 1993.
  Google Scholar

Sontag, Susan. „Bergman’s >>Persona<<.” In: Ingmar Bergman’s „Persona”, edited by Lloyd Michaels. Cambridge: Cambridge University Press, 2000.
DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9780511624315.004   Google Scholar

Szczepański, Tadeusz. „Bergman i antyk: >>Bachantki<< Eurypidesa.” In: Scena i ekran. Przestrzeń dialogu interartystycznego, edited by Janusz Skuczyński, Piotr Skrzypczak. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2007.
  Google Scholar

Szczepański, Tadeusz. Zwierciadło Bergmana. Gdańsk: słowo/obraz terytoria, 1999.
  Google Scholar

Szczublewski, Józef. Modrzejewska. Życie w odsłonach. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B., 2009.
  Google Scholar

Szczublewski, Józef. Żywot Modrzejewskiej. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1977.
  Google Scholar

Vineberg, Steve. „>>Persona<< and the seduction of performance.” In: Ingmar Bergman’s „Persona”, edited by Lloyd Michaels. Cambridge: Cambridge University Press, 2000.
DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9780511624315.006   Google Scholar


Published
2017-12-31

Cited by

Nadgrodkiewicz, G. (2017) “The Actress, the Archetype, the Amnesia: On the Margins of Bergman’s ‘Persona’”, Kwartalnik Filmowy, (100), pp. 213–221. doi: 10.36744/kf.2001.

Authors

Grzegorz Nadgrodkiewicz 
kwartalnik.filmowy@ispan.pl
Institute of Art, Polish Academy of Sciences Poland

Filmoznawca, absolwent kulturoznawstwa ze specjalnością filmoznawczą na Uniwersytecie Łódzkim. Asystent w Zakładzie Antropologii Kultury, Filmu i Sztuki Audiowizualnej w Instytucie Sztuki Polskiej Akademii Nauk. Redaktor „Kwartalnika Filmowego”. W kręgu jego zainteresowań badawczych znajduje się m.in. film religijny i biblijny, kwestie duchowości w kinie oraz zagadnienia dotyczące związków filmu i teatru. Artykuły naukowe i przekłady publikował m.in. w „Kwartalniku Filmowym”, „Kontekstach” oraz tomach zbiorowych.



Statistics

Abstract views: 66
PDF downloads: 50


License

Copyright (c) 2017 Grzegorz Nadgrodkiewicz

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.

The author grants the publisher a royalty-free non-exclusive licence (CC BY 4.0) to use the article in Kwartalnik Filmowy, retains full copyright, and agrees to identify the work as first having been published in Kwartalnik Filmowy should it be published or used again (download licence agreement). The journal is published under the CC BY 4.0 licence. By submitting an article, the author agrees to make it available under this licence.

In issues from 105-106 (2019) to 119 (2022) all articles were published under the CC BY-NC-ND 4.0 licence. During this period the authors granted a royalty-free non-exclusive licence (CC BY-ND 4.0) to use their article in „Kwartalnik Filmowy”, retained full copyright, and agreed to identify the work as first having been published in our journal should it be published or used again.