Bresson „avant la lettre”, albo stylistyczne ćwiczenie na piątkę: „Sprawy państwowe”
Tomasz Kłys
tomasz.klys@uni.lodz.plUniwersytet Łódzki (Polska)
http://orcid.org/0000-0001-7443-9479
Abstrakt
Sprawy państwowe (Affaires publiques, 1934), debiutancki film Roberta Bressona, długo uchodził za zaginiony. Odnaleziony w Cinémathèque Française w roku 1987, okazał się sporą niespodzianką, która ukazała Bressona jako reżysera niczym nie przypominającego rozsławionego przez Paula Schradera twórcy „stylu transcendentalnego”. W swym artykule Kłys przywołuje genezę i produkcyjne konteksty filmu, odsłonięte przez Colina Burnetta w książce The Invention of Robert Bresson: The Auteur and His Market, a w analizie fabuły i rozwiązań formalnych odsłania Bressonowskie inspiracje: absurd rodem z surrealistycznej i dadaistycznej awangardy, poetycko-fantastyczny komizm wczesnych filmów René Claira, amerykańską burleskę i anarchizm Jeana Vigo. Istotnym aspektem filmu, powstałego tuż po przełomie dźwiękowym w kinie, jest dokonana z zastosowaniem wyrafinowanych gagów „dekonstrukcja” relacji między obrazem, dźwiękiem i faktycznym źródłem dźwięku.
Słowa kluczowe:
Robert BressonBibliografia
Astruc, Alexandre. „Narodziny nowej awangardy: kamera-pióro”, translation Tadeusz Lubelski. In Europejskie manifesty kina: Antologia, edited by Andrzej Gwóźdź, 62-67. Warszawa: Wiedza Powszechna, 2002.
Google Scholar
Bordwell, David. „The Exchange: Narration and Style in Les Anges du péché”. In In Robert
Google Scholar
Bresson (Revised), edited by James Quandt, 233-251. 2nd ed. Toronto: TIFF Cinematheque, 2011.
Google Scholar
Bordwell, David. The Films of Carl Theodor Dreyer. Berkeley – Los Angeles: University of California Press, 1981.
Google Scholar
Bordwell David. „Functions of Film Sound: A Man Escaped”. In David Bordwell, Kristin Thompson. Film Art: An Introduction, 293–300. 8th ed. New York: McGraw–Hill, 2008.
Google Scholar
Bordwell, David. „Narracja parametryczna”, translation Tomasz Kłys. Kwartalnik Filmowy 71-72 (Autumn – Winter 2010): 6-45.
Google Scholar
Bordwell, David. Ozu and the Poetics of Cinema, Princeton: Princeton University Press, 1988.
Google Scholar
Bresson on Bresson: Interviews 1943–1983. Edited by Mylène Bresson, translation Anna Moschovakis, New York: New York Review Books, 2016.
Google Scholar
Burnett, Colin. The Invention of Robert Bresson: The Auteur and His Market. Bloomington – Indianapolis: Indiana University Press, 2017.
Google Scholar
Johnson, William. „Affaires publiques”. In Robert Bresson, edited by James Quandt, 189-191. 1st ed. Toronto: TIFF Cinematheque, 1998.
Google Scholar
„Robert Bresson: A Symposium”. In Robert Bresson (Revised), edited by James Quandt, 595-627. 2nd ed. Toronto: TIFF Cinematheque, 2011.
Google Scholar
Rosenbaum, Jonathan. „Affaires publiques”. In Robert Bresson (Revised), edited by James Quandt, 227-231. 2nd ed. Toronto: TIFF Cinematheque, 2011.
Google Scholar
Schrader, Paul. „Styl i jego źródła”, translation Maria Dehn. Film na Świecie 216, no. 8 (August 1976): 42-59.
Google Scholar
Schrader, Paul. Transcendental Style in Film: Ozu, Bresson, Dreyer. Berkeley – Los Angeles: University of California Press, 1972.
Google Scholar
Sloan, Jane. Robert Bresson: A Guide to References and Resources, Boston: G. K. Hall & Co., 1983.
Google Scholar
Thompson, Kristin, and Bordwell, David. Film History: An Introduction. 1st ed. New York: McGraw-Hill, 1994.
Google Scholar
Truffaut, François. „O pewnej tendencji francuskiego filmu”, translation Tadeusz Szczepański, Film na Świecie 361-362, no. 1-2 (January – February 1989): 25–38.
Google Scholar
Zalewski, Andrzej. „Duch maszyny: Robert Bresson”, Kwartalnik Filmowy 74 (Summer 2011): 58-79.
Google Scholar
Autorzy
Tomasz Kłystomasz.klys@uni.lodz.pl
Uniwersytet Łódzki Polska
http://orcid.org/0000-0001-7443-9479
Filmoznawca, absolwent kulturoznawstwa na Uniwersytecie Łódzkim, obecnie profesor UŁ i pracownik Zakładu Historii i Teorii Filmu w Katedrze Mediów i Kultury Audiowizualnej tejże uczelni. W obszarze jego zainteresowań badawczych znajdują się m.in.: narratologia filmowa, teoria diegezy oraz kino niemieckie z okresu Republiki Weimarskiej i Trzeciej Rzeszy. Autor książek: Film fikcji i jego dominanty (1999), Dekada doktora Mabuse (2006), Od Mabusego do Goebbelsa (2013) oraz współautor (wraz z E. Nurczyńską-Fidelską, P. Sitarskim i K. Klejsą) podręcznika Kino bez tajemnic (2009).
Statystyki
Abstract views: 271PDF downloads: 221
Licencja
Prawa autorskie (c) 2019 Tomasz Kłys
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Tomasz Kłys, O subiektywizacji w filmie raz jeszcze , Kwartalnik Filmowy: Nr 109 (2020): Przestrzeń architektoniczna w filmie
- Tomasz Kłys, Wspomnienie o Ewie Nagurskiej , Kwartalnik Filmowy: Nr 126 (2024): Fantastyka, fantasy, fantazmat
- Tomasz Kłys, Narodziny filmu z ducha teatru, czyli Nowa Fala i pesymizm. O filmach Jacques’a Rivette’a , Kwartalnik Filmowy: Nr 87-88 (2014): Film i teatr
Podobne artykuły
- Tomasz Kłys, Wspomnienie o Ewie Nagurskiej , Kwartalnik Filmowy: Nr 126 (2024): Fantastyka, fantasy, fantazmat
- Andrzej Zalewski, Substancja, czyli brak. O kreacji wydarzeń niemożliwych w filmie „Pieniądz” Roberta Bressona , Kwartalnik Filmowy: Nr 89-90 (2015): Redefinicje klasyki
Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.
