Kino odwróconego czasu
Abstrakt
Mało opisanym fenomenem kina jest nurt, który można by umownie nazwać "kinem odwróconego czasu". Odwracanie (detournement) dzieł sztuki, w tym także filmów, praktykowali już w pierwszych latach po II wojnie światowej letryści. Zaopatrywali oni m.in. filmy z gatunku kung-fu w nowe, rewolucyjne dialogi. Dobrym przykładem kina odwróconego czasu może być kreskówka Lorelei Pepi Happy & Gay (2009), utrzymana w stylu wczesnych dźwiękowych filmów animowanych, ale za bohaterów mająca gejów i lesbijki. W interesujący sposób odwracania konwencje starych filmów Guy Maddin, m.in. w takich filmach, jak The Saddest Music In the World czy Cowards Bend the Knee (oba z 2003), w których miesza style i gatunki, wprowadzając w nie zakazane niegdyś treści i motywy. Odwracanie czasu w kinie uprawiają też niektórzy twórcy związani z ruchem found footage. Na szczególną uwagę zasługuje zwłaszcza twórczość Martina Arnolda, który rozkłada hollywoodzkie filmy na pojedyncze klatki, by znaleźć w nich ukryte treści.
Słowa kluczowe:
Lorelei Pepi, Guy Maddin, Martin ArnoldBibliografia
Anger Kenneth, Hollywood Babylon, Straight Arrow Books, New York 1975, s. 67.
Google Scholar
MacDonald Scott, Martin Arnold, w: tenże, A Critical Cinema: Interviews with Independent Filmmakers, University of California Press, Berkeley 1998.
DOI: https://doi.org/10.1525/9780520919389
Google Scholar
Maddin Guy, From the Atelier Tovar: Selected Writings, Coach House Books, Toronto 2003, s. 86.
Google Scholar
Miessgang Thomas, Beyond the Words: The Multiple Narratives of the Filmmaker Martin Arnold, w: M. Arnold, Deanimated, red. G. Matt, T. Miessgang, Springer, Wien – New York 2002, s. 16.
Google Scholar
Mikurda Kuba, Michał Oleszczyk, Kino wykolejone. Rozmowy z Guyem Maddinem, Korporacja Ha!art, Kraków 2009, s. 53, 74-75, 167.
Google Scholar
Autorzy
Marcin Giżyckikwartalnik.filmowy@ispan.pl
Rhode Island School of Design Stany Zjednoczone
Dr hab. Krytyk i historyk sztuki, autor książek z dziedziny historii filmu i zjawisk kultury artystycznej. Wykładowca w Rhode Island School of Design w USA. Opublikował m.in. Nie tylko Disney — rzecz o kinie animowanym (2000), Koniec i co dalej? (2001), Słownik kierunków, ruchów i kluczowychpojec sztuki drugiej połowy XX wieku (2002), Wenders do domu! Europejskie filmy o Ameryce i ich recepcja w Stanach Zjednoczonych (2006).
Statystyki
Abstract views: 64PDF downloads: 14
Licencja
Prawa autorskie (c) 2009 Marcin Giżycki

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Marcin Giżycki, „Złoty wiek” – arcydzieło prowokacji , Kwartalnik Filmowy: Nr 109 (2020): Przestrzeń architektoniczna w filmie
- Marcin Giżycki, Dlaczego nie lubię reklam w kinie , Kwartalnik Filmowy: Nr 105-106 (2019): Kino wobec transformacji ustrojowych
- Marcin Giżycki, … Zostały tylko fotosy. Nieistniejące filmy Cindy Sherman , Kwartalnik Filmowy: Nr 115 (2021): Film formy, film treści
- Marcin Giżycki, Smartfon – tryumf Eisensteina , Kwartalnik Filmowy: Nr 112 (2020): Polski dokument, polska animacja
- Marcin Giżycki, Zemsta Jokera i pasożytów , Kwartalnik Filmowy: Nr 108 (2019): Produkcja i dystrybucja filmowa
- Marcin Giżycki, Król(owa) kampu , Kwartalnik Filmowy: Nr 107 (2019): Podróż, (e)migracja, pielgrzymka
- Marcin Giżycki, Kalendarium życia i twórczości Zenona Wasilewskiego , Kwartalnik Filmowy: Nr 112 (2020): Polski dokument, polska animacja
- Marcin Giżycki, Tamara Sorbian-Kasprzycka, 1952-2020. Pożegnanie , Kwartalnik Filmowy: Nr 112 (2020): Polski dokument, polska animacja
- Marcin Giżycki, Tucker i inni , Kwartalnik Filmowy: Nr 110 (2020): Poza człowiekiem
- Marcin Giżycki, Czy artyście wolno być przestępcą? Kilka pytań bez odpowiedzi , Kwartalnik Filmowy: Nr 113 (2021): Film i technologia