W stronę syntezy

Alicja Helman

Abstrakt

Recenzja książki Krzysztofa Loski Poetyka kina japońskiego. Zdaniem recenzentki jest to praca na gruncie polskim prekursorska jeśli chodzi o rozległość obszaru badawczego, wieloaspektowość ujęcia i dokonane syntezy. Według Loski o obliczu kinematografii japońskiej w równej mierze decyduje „japońskość” co uniwersalność, umiejętność adaptacji i przetworzenia kodów wywodzących się z innych kultur i innych modeli kina, w pierwszej kolejności hollywoodzkiego, ale i europejskiego. Loskę interesuje zarówno stosunek kina do rzeczywistości społecznej, jego związki z tradycją, specyfika gatunkowa, tendencje rozrachunkowe, uwikłania ideologiczne etc. Nie pomijając kwestii wpływów zachodnich, korzystania z hollywoodzkich bądź europejskich konwencji, omawia to, co wytworzyła tradycja japońska: sposób organizacji przestrzeni, rola, jaką w japońskiej kinematografii niemej odgrywał benshi, skłonność do kompozycji diagonalnych, korzystanie z typowo japońskich elementów scenografii (modularyzm architektury wnętrz), sięganie po epizodyczne formy narracji, odwoływanie się do wzorów malarstwa średniowiecznego i drzeworytów z epoki Edo etc.