Teoria opowiadania Ricka Altmana

Alicja Helman

Abstrakt

Helman prezentuje koncepcję teoretyczną Ricka Altmana naświetloną w jego nowej książce A Theory of Narrative (2008). Altman, profesor University of Iowa, znany jest przede wszystkim jako teoretyk gatunku, ale jego najnowsze ustalenia badawcze – choć być może są w pewnym sensie rozbudowaniem jego refleksji genologicznej – sytuują się w kręgu teorii narratologicznych. Altmanowska koncepcja opowiadania zmierza ku uniwersalności, bowiem badacza interesuje opowiadanie w sztuce w ogóle; nie skupia się on na różnicach między literackimi i filmowymi sposobami opowiadania, ale kładzie akcent na podobieństwa. Altman podkreśla wyjątkową kulturową doniosłość opowiadań oraz wszechobecność praktyki opowiadania i utrzymuje, że jest to rezultat jej podatności na zmianę formy. Helman przedstawia główną i sformułowaną nader śmiało tezę książki: opowiadanie zachowuje swoją tożsamość bez względu na rodzaj medium, a w istocie jest od medium niezależne. W dalszej części artykułu autorka prezentuje najważniejsze elementy koncepcji Altmana, a w zakończeniu stwierdza, że w jego propozycji urzekający jest fakt, że owa koncepcja wręcz prowokuje do natychmiastowego posłużenia się nią w praktyce analitycznej.