Szaleńcy i żołnierze nieznani
Abstrakt
Punktem wyjścia artykułu jest stwierdzenie, że w Polsce – podobnie jak w innych krajach na wschód od granicy polsko-niemieckiej – pamięć o I wojnie światowej ukonstytuowała się inaczej niż w Europie Zachodniej, gdzie po dziś wojna ta jest uważana za katastrofę dziejową. Dla Polski koniec wojny oznaczał odzyskanie niepodległości po 123 latach niewoli. Wojna z Rosją, która wkrótce potem nastąpiła, zapisała się w zbiorowej świadomości Polaków znacznie mocniej. Autorka analizuje zachowane polskie filmy okresu niemego poświęcone Wielkiej Wojnie i wojnie polsko-bolszewickiej z punktu widzenia realizacji celów politycznych młodego państwa i umacniania mitu legionowego z Marszałkiem Piłsudskim jako bohaterem narodowym, w kontekście sporów o funkcje kulturowe kina.
Słowa kluczowe:
I wojna światowa, kino nieme, Józef PiłsudskiBibliografia
„Bilans górecczyzny”, „Gazeta Warszawska” 188 (06.07.1930): 5.
Google Scholar
A. N. „Film oczekiwany i film poroniony”, „Gazeta Warszawska” 241 (15.08.1928): 4.
Google Scholar
Borodziej, Włodzimierz, Maciej Górny. Nasza wojna. Europa Środkowo-Wschodnia 1914-1918. T. 1. Imperia. Warszawa: W.A.B., 2014.
Google Scholar
Borycki, J. „Kino dla Wszystkich” 72 (1928): 8.
Google Scholar
Czyżowicz, K. A. Pan Marszałek. Rzecz o Józefie Piłsudskim. Warszawa: Nakładem Związku Strzeleckiego. Skład Główny E. Wende i ska, 1926.
Google Scholar
Fussell, Paul. The Great War and Modern Memory. New York: Oxford University Press, 2013.
Google Scholar
Irzykowski, Karol. X muza. Zagadnienia estetyczne kina. Kraków: Krakowska Spółka Wydawnicza, 1924.
Google Scholar
Janion, Maria. Płacz generała. Eseje o wojnie. Warszawa: Sic!, 1998.
Google Scholar
K. A. „Nowaczyński przeciw szaleńcom”, „Kino dla Wszystkich” 72 (1928): 18.
Google Scholar
Słonimski, Antoni. Kroniki Tygodniowe, t. 1. 1927-1931. Warszawa: LTW, 2001.
Google Scholar
Sontag, Susan. Widok cudzego cierpienia. trans. S. Magala, Kraków: Wydawnictwo Karakter, 2010.
Google Scholar
Véray, Laurent. „1914-1918, The First Media War of the Twentieth Century”, „Film History” vol. 22, no. 4 (2010): 408-425.
DOI: https://doi.org/10.2979/filmhistory.2010.22.4.408
Google Scholar
Williams, David. Media Memory and the First World War. Montreal-Kingston: McGill Queen’s University Press, 2009.
DOI: https://doi.org/10.1515/9780773576520
Google Scholar
Zahorska, Stefania. Wybór pism. Reportaże, publicystyka, eseje. ed. A. Nasiłowska. Warszawa: IBL PAN, 2010.
Google Scholar
Autorzy
Teresa Rutkowskakwartalnik.filmowy@ispan.pl
Instytut Sztuki, Polska Akademia Nauk Polska
Redaktor naczelna „Kwartalnika Filmowego”; pracuje w Zakładzie Antropologii Kultury, Filmu i Sztuki Audiowizualnej w Instytucie Sztuki Polskiej Akademii Nauk. Publikuje w „Kwartalniku Filmowym”, współpracuje z redakcją „Nowych Książek”, zajmuje się tłumaczeniami. Interesuje się problemami narracji i relacji między obrazem a słowem w filmie.
Statystyki
Abstract views: 149PDF downloads: 50
Licencja
Prawa autorskie (c) 2015 Teresa Rutkowska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Teresa Rutkowska, Table des matières , Kwartalnik Filmowy: Nr 109 (2020): Przestrzeń architektoniczna w filmie
- Teresa Rutkowska, Bolesławski wasz i nasz , Kwartalnik Filmowy: Nr 109 (2020): Przestrzeń architektoniczna w filmie
- Teresa Rutkowska, Od redakcji , Kwartalnik Filmowy: Nr 105-106 (2019): Kino wobec transformacji ustrojowych
- Teresa Rutkowska, Jeśli nie interpretacja, to co? , Kwartalnik Filmowy: Nr 107 (2019): Podróż, (e)migracja, pielgrzymka
- Teresa Rutkowska, Table des matières , Kwartalnik Filmowy: Nr 105-106 (2019): Kino wobec transformacji ustrojowych
- Teresa Rutkowska, Transnarodowe i narodowe szlaki kina nordyckiego , Kwartalnik Filmowy: Nr 115 (2021): Film formy, film treści
- Teresa Rutkowska, Od redakcji , Kwartalnik Filmowy: Nr 107 (2019): Podróż, (e)migracja, pielgrzymka
- Teresa Rutkowska, Pani Profesor , Kwartalnik Filmowy: Nr 113 (2021): Film i technologia
- Teresa Rutkowska, Patrzeć i nasłuchiwać , Kwartalnik Filmowy: Nr 120 (2022): Kultura filmowa
- Teresa Rutkowska, Ukryty powab kina z czasów słusznie minionych , Kwartalnik Filmowy: Nr 111 (2020): Zmysły i afekty