Uniwersalizm i etnocentryzm w polskim kinie
Marek Hendrykowski
kwartalnik.filmowy@ispan.plUniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (Polska)
Abstrakt
Odrzucając teorię „składnikową”, autor prezentuje interakcyjną teorię uniwersalności utworu filmowego. Teoria ta eksponuje różnicę potencjałów kulturowych między tym, co uniwersalne, a tym, co lokalne. Podkreśla przy tym wagę lokalności (unikatowości jednostkowego i zbiorowego doświadczenia) w procesie odbioru filmu. Za sprawą różnicy potencjałów kulturowych oba jego aspekty – „lokalny” i „uniwersalny” – łącznie ustanawiają w procesie odbioru rodzaj wielorako nośnej asymetrii znaczeń: nieustannie interferując i oscylując między sobą. Strategia wygrywania tej różnicy, podniesiona do rangi sztuki filmowej, pozwala twórcom filmowym organizować i czerpać z pierwiastków „lokalnych” kina jego uniwersalny sens.
Słowa kluczowe:
uniwersalizm, etnocentryzm, kino polskieBibliografia
Nie dotyczy / Not applicable
Google Scholar
Autorzy
Marek Hendrykowskikwartalnik.filmowy@ispan.pl
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Polska
Historyk i teoretyk filmu, medioznawca, badacz kultury audiowizualnej, profesor zwyczajny w Katedrze Filmu, Telewizji i Nowych Mediów Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, redaktor senior czasopisma naukowego „Images”, autor monografii książkowych: Film jako źródło historyczne (2000), Kanał (wspólnie z Donem Fredericksenem, 2007), Popiół i diament (2008), Komeda (2009), Eroica (2011), Film i moda (2011), Andrzej Munk (2011), Do widzenia, do jutra (2012), Morgenstern (2012), Najlepsze kasztany. Księga cytatów polskiego filmu (2013), Semiotyka ruchomych obrazów (2014) oraz Współczesna adaptacja filmowa (2014).
Statystyki
Abstract views: 80PDF downloads: 39
Licencja
Prawa autorskie (c) 2016 Marek Hendrykowski
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Marek Hendrykowski, Jak likwidowano polską szkołę filmową , Kwartalnik Filmowy: Nr 103 (2018): Młode kino polskie – konfrontacja pokoleń
- Marek Hendrykowski, Czy można wybaczyć Leni Riefenstahl? , Kwartalnik Filmowy: Nr 89-90 (2015): Redefinicje klasyki
- Marek Hendrykowski, Metafizyka w „Labiryncie” Jana Lenicy , Kwartalnik Filmowy: Nr 96 (2016): Film i metafizyka
- Marek Hendrykowski, Odlot za Atlantyk. Amerykański debiut Miloša Formana , Kwartalnik Filmowy: Nr 93-94 (2016): Kino amerykańskie
- Marek Hendrykowski, Kino i teatr – kulturowa kolizja mediów (1895-1914) , Kwartalnik Filmowy: Nr 87-88 (2014): Film i teatr
- Marek Hendrykowski, Czas fraktalny. O ewolucji wyobrażeń czasu w kinie współczesnym , Kwartalnik Filmowy: Nr 86 (2014): Wymiary czasu
- Marek Hendrykowski, Tematy wędrowne jako pamięć kina , Kwartalnik Filmowy: Nr 97-98 (2017): Wędrujące motywy
- Marek Hendrykowski, Piosenka w polskim filmie socrealistyczym , Kwartalnik Filmowy: Nr 91 (2015): Film między muzyką pop a popkulturą
- Marek Hendrykowski, Poetyka „Święta” Zbigniewa Rybczyńskiego , Kwartalnik Filmowy: Nr 100 (2017): O świętowaniu
- Marek Hendrykowski, Świątynia nowej wiary. Filmowe obrazy budowy Pałacu Kultury 1952-1955 , Kwartalnik Filmowy: Nr 92 (2015): Kino polskie i polityka