Genealogie polskiego filmoznawstwa: od Juliusza Kleinera do Bolesława W. Lewickiego
Rafał Koschany
koschany@amu.edu.plUniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (Polska)
https://orcid.org/0000-0002-9343-9885
Abstrakt
Tekst stanowi komentarz do artykułu Bolesława W. Lewickiego Teoria badań humanistycznych Juliusza Kleinera w zastosowaniu do nauk o sztuce filmowej. Lewicki wraca do ważnej wypowiedzi Kleinera z 1929 r., uznając ją za wówczas odosobnioną i progresywną. Wskazuje na nobilitację filmu w jego rozważaniach – zarówno w kontekście refleksji akademickiej, jak i w życiu społecznym – oraz na podkreślenie nowych zasad tworzenia w dotychczasowym systemie dziedzin sztuki. W dalszej części artykułu filmoznawca sięga do pozostałego dorobku Kleinera i uznaje za możliwe oraz konieczne przeniesienie metodologii badań literaturoznawczych na grunt myśli filmowej. Niniejszy komentarz obejmuje rekapitulację tych dwóch wątków z perspektywy współczesnego filmoznawstwa, a jednocześnie stawia pytania o możliwość dalszych inspiracji tezami i Kleinera, i Lewickiego (na przykład w odniesieniu do problematyki pamięci i – szerzej – badań komparatystycznych). (Materiał nierecenzowany).
Słowa kluczowe:
Bolesław W. Lewicki, Juliusz Kleiner, historia teorii filmu, filmoznawstwo, komparatystykaBibliografia
Kleiner, J. (1957). U wrót nowej estetyki. Kwartalnik Filmowy, (28), ss. 18-22.
Google Scholar
Lewicki, B. (1970). Polskie badania nad filmem. Kino, (7), ss. 25-29.
Google Scholar
Lewicki, B. W. (1957). Teoria badań humanistycznych Juliusza Kleinera w zastosowaniu do nauk o sztuce filmowej. Kwartalnik Filmowy, (29), ss. 3-17.
Google Scholar
Lewicki, B. W. (1964). Wprowadzenie do wiedzy o filmie. Wrocław: Ossolineum.
Google Scholar
Palczewska, D. (1981). Współczesna polska myśl filmowa. Wrocław: Ossolineum.
Google Scholar
Autorzy
Rafał Koschanykoschany@amu.edu.pl
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Polska
https://orcid.org/0000-0002-9343-9885
Profesor w Instytucie Kulturoznawstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Specjalizuje się w teorii interpretacji, semiotyce kultury, a także badaniach pogranicza literaturoznawstwa i filmoznawstwa. Autor monografii Przypadek. Kategoria artystyczna i egzystencjalna w literaturze i filmie (2006, wyd. 2. 2016) i Zamiast interpretacji. Między doświadczeniem kinematograficznym a rozumieniem filmu (2017), licznych artykułów w czasopismach naukowych i rozdziałów w książkach oraz współredaktor kilku publikacji zbiorowych, m.in. Musical. Poszerzanie pola gatunku (2013).
Statystyki
Abstract views: 219PDF downloads: 98 PDF downloads: 51
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Rafał Koschany
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Rafał Koschany, Architektura jako fabuła. O „Parasite” Bong Joon-ho , Kwartalnik Filmowy: Nr 109 (2020): Przestrzeń architektoniczna w filmie
- Rafał Koschany, Zerwany film. „Crux interpretum” jako problem teorii i praktyki interpretacji (na przykładzie „Persony” Ingmara Bergmana) , Kwartalnik Filmowy: Nr 119 (2022): (Nowa) teoria filmu
- Rafał Koschany, Po co i jak interpretować filmy? Propozycja Jacques’a Aumonta , Kwartalnik Filmowy: Nr 117 (2022): Kino nieznane/ukryte
- Rafał Koschany, Fenomenologia i filmoznawstwo. Stefana Morawskiego komentarz do koncepcji Romana Ingardena , Kwartalnik Filmowy: Nr 126 (2024): Fantastyka, fantasy, fantazmat
- Rafał Koschany, Fenomenologia obrazów filmowych. Wideoesej jako krytyka tematyczna i sztuka interpretacji , Kwartalnik Filmowy: Nr 104 (2018): Esej, „found footage”, film montażowy
- Rafał Koschany, Sfilmować/opowiedzieć śmierć. „Grabarz” Sándora Kardosa jako film „przyliteracki” , Kwartalnik Filmowy: Nr 97-98 (2017): Wędrujące motywy
- Rafał Koschany, Sensualizm – propozycja teoretyczna Aleksandra Kumora i Danuty Palczewskiej , Kwartalnik Filmowy: Nr 128 (2024): Dekolonizacja dyskursów filmowych