O języku kina inaczej
Robert Birkholc
beerek38@wp.plUniwersytet Warszawski (Polska)
https://orcid.org/0000-0002-5192-4997
Abstrakt
Artykuł jest recenzją publikacji Jerzego Wójcika Sztuka filmowa (2017), składającej się z zapisu wykładów wygłoszonych przez tego operatora dla studentów Uniwersytetu Warszawskiego. Autor zwraca uwagę na unikatowość książki, która nie jest ani poradnikiem na temat produkcji filmów, ani podręcznikiem akademickim, lecz swego rodzaju traktatem o sztuce filmowej. Jerzy Wójcik opisuje poszczególne elementy „języka” filmowego, lecz za każdym razem obudowuje je refleksją filozoficzno-estetyczną. Operator bardzo silnie koncentruje się na formie i opisuje wzajemne odniesienia elementów strukturalnych w dziele, jednak daleki jest od orientacji formalistyczno-strukturalistycznej. Jak zauważa autor, dla Wójcika kluczowa jest bowiem „gnoza optyczna”, epifania związana z odbiorem utworu filmowego, rozszerzająca życie wewnętrzne odbiorcy. Zdaniem autora recenzji operator, przedstawiając subiektywną wizję kina, która wykracza poza dyskurs akademicki, rozszerza horyzonty filmoznawcze, nawet jeśli niektóre jego idee wydają się anachroniczne. Co najważniejsze, Wójcik pokazuje bogactwo kina jako medium opowiadania o człowieku.
Słowa kluczowe:
Jerzy Wójcik, sztuka operatorskaBibliografia
Kuśmierczyk, Seweryn. Między światłem nieba a szarością piasku. Sztuka operatorska w Faraonie. In: Faraon. Poetyka filmu, ed. S. Kuśmierczyk. Warszawa 2016.
Google Scholar
Kuśmierczyk, Seweryn. Wyprawa bohatera w filmie Popiół i diament In: S. Kuśmierczyk, Wyprawa bohatera w polskim filmie fabularnym. Warszawa 2014. p. 47-100.
Google Scholar
Wójcik, Jerzy. Labirynt światła, ed. S. Kuśmierczyk. Warszawa 2006.
Google Scholar
Wójcik, Jerzy. Sztuka filmowa. ed. Seweryn Kuśmierczyk. Warszawa: CANONIA 2017.
Google Scholar
Żórawski, Juliusz. O budowie formy architektonicznej. Warszawa 1962.
Google Scholar
Autorzy
Robert Birkholcbeerek38@wp.pl
Uniwersytet Warszawski Polska
https://orcid.org/0000-0002-5192-4997
Doktor nauk humanistycznych, pracownik Zakładu Komparatystyki Instytutu Literatury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego. Zajmuje się narratologią i komparatystyką intersemiotyczną. Publikował m.in. w „Roczniku Komparatystycznym”, „Kontekstach”, „Kwartalniku Filmowym”, „Studia Europaea Gnesnensia”, „Załączniku Kulturoznawczym”, „Kinie”, „Magazynie Filmowym SFP” oraz w serwisie internetowym Culture.pl. Współpracuje z projektem Edukacja Filmowa, w ramach którego pisze recenzje i analizy filmoznawcze dla nauczycieli. Autor książki Podwójna perspektywa. O subiektywizacji zapośredniczonej w filmie (2019), a także artykułów w pracach zbiorowych. Researcher w projekcie „Narra – narzędzie kompleksowo wspierające proces tworzenia fabuły w grach wideo”. Członek Zespołu Badań nad Filmem w Instytucie Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego.
Statystyki
Abstract views: 291PDF downloads: 262
Licencja
Prawa autorskie (c) 2019 Robert Birkholc
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Robert Birkholc, Narracja i fokalizacja zmysłowa w „Pod Mocnym Aniołem” Wojciecha Smarzowskiego. O adaptacji powieści Jerzego Pilcha , Kwartalnik Filmowy: Nr 111 (2020): Zmysły i afekty
- Robert Birkholc, Współczesne teorie „adaptation studies”. Rekonesans badań i nowe kierunki rozwoju , Kwartalnik Filmowy: Nr 119 (2022): (Nowa) teoria filmu
- Robert Birkholc, Na postmodernistycznej autostradzie. „Urodzeni mordercy” po latach , Kwartalnik Filmowy: Nr 107 (2019): Podróż, (e)migracja, pielgrzymka
- Robert Birkholc, Autorefleksyjność po polsku , Kwartalnik Filmowy: Nr 119 (2022): (Nowa) teoria filmu
- Robert Birkholc, Seweryna Kuśmierczyka podróż w głąb polskiego kina , Kwartalnik Filmowy: Nr 93-94 (2016): Kino amerykańskie
