Czas zatrzymany – amerykańska nostalgia za epoką rock’n’rolla
Abstrakt
Lata 50. to szczególny okres w historii Stanów Zjednoczonych. Ta jedna z najbardziej mitologizowanych i fetyszyzowanych epok XX w. w kulturze Ameryki; jest jednocześnie jedną z bardziej ambiwalentnych i podatnych na zewnętrzne oczekiwania co do jej wizerunku kreowanego w kinie. Lata 50. – rozpięte między idealną all American erą Eisenhowera a narodzinami kultury młodzieżowej i ruchów społecznych, które diametralnie zmieniły Amerykę w epokach kolejnych – już w punkcie wyjście były ambiwalentne, co odbijało się z jednej strony w clean teen movies, a z drugiej w melodramatach rodzinnych. Szczególne znaczenie zyskały w latach 80., kiedy nostalgia za erą rock’n’rolla jako część „Reaganoretro” i „Reaganizmu”, czyli konserwatywnego nurtu w kinematografii, wyparła społeczny kontekst i tło historyczne, zamieniając paradoksalne lata 50. w serię popkulturowych, często pustych ikon.
Słowa kluczowe:
lata 50., Reaganizm, rock’n’roll, kontestacjaBibliografia
Baudrillard, Jean, 1998, Ameryka, Tłum. R. Lis, Warszawa: Sic!.
Google Scholar
Boym, Svetlana, 2001, The Future of Nostalgia, New York: Basic Books.
Google Scholar
Burszta, Wojciech Jerzy, Waldemar Kuligowski, 2005, Sequel. Dalsze przygody kultury w globalnym świecie, Warszawa: Muza.
Google Scholar
Faludi, Susan, 2013, Reakcja. Niewypowiedziana wojna przeciw kobietom, Tłum. A. Dzierzgowska, , Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca.
Google Scholar
Hoberman, J., Jonathan Rosenbaum, 2011, Midnight Movies. Seans i północy, przeł. Michał Oleszczyk, Warszawa-Kraków: Korporacja ha!art.
Google Scholar
Jameson, Fredric, 1998, Postmodernizm albo kulturowa logika późnego kapitalizmu, Tłum. K. Malita, „Pismo Literacko-Artystyczne” 4.
Google Scholar
Klejsa, Konrad, 2008, Filmowe oblicza kontestacji, Warszawa: Wydawnictwo Trio.
Google Scholar
Lewis, Jon, 2005, Movies and Growing Up… Absurd, M. Pomerance (red.), American Cinema of the 1950s. Themes and Variations, New Brunshwick-New Jersey-London: Ruthers University Press.
Google Scholar
Lev, Peter, 2003, The Fifties. Transforming the Screen, 1950-1959, Berkley-Los Angeles-London: University of California Press.
Google Scholar
Pitrus, Andrzej, 2010, Porzucone znaczenia. Autorzy amerykańskiego kina niezależnego przełomu wieków, Kraków: Rabid.
Google Scholar
Price, Stephen, 2006, Hollywood In the Age of Reagan, , L. R. Williams, M. Hammond (red.), Contemporary American Cinema, London-Boston: Open University Press 2006.
Google Scholar
Price, Stephen, 2007, Introduction: Movies and the 1980s, S. Prince (red.), American Cinema of the 1980s. Themes and Variations, New Brunswick, New Jersey: Rutgers University Press.
Google Scholar
Reynolds, Simon, 2011, Retromania: Pop Culture's Addiction to Its Own Past: Faber and Faber.
Google Scholar
Syska Rafał, 2012, Reaganomatoretro, czyli czekając na herosa, „Ekrany” 5 (9).
Google Scholar
Szyłak, Jerzy, 2011, Kino Nowej Przygody – jego cechy i granice, J. Szyłak (red.) Kino Nowej Przygody, Gdańsk: Słowo/obraz terytoria.
Google Scholar
Wood, Michael, 1989, America in the Movies, New York: Columbia University Press.
Google Scholar
Autorzy
Patrycja Włodekkwartalnik.filmowy@ispan.pl
Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie Polska
Doktor nauk o sztuce, absolwentka socjologii i filmoznawstwa na Uniwersytecie Jagiellońskim, pracuje na Uniwersytecie Pedagogicznym im. KEN w Krakowie. Autorka rozprawy doktorskiej Czarny kryminał Raymonda Chandlera w literaturze i filmie oraz licznych tekstów o tematyce filmowej publikowanych w tomach zbiorowych i czasopismach naukowych. W kręgu zainteresowań autorki znajdują się zagadnienia z zakresu historii kina, ze szczególnym uwzględnieniem historii kinematografii amerykańskiej.
Statystyki
Abstract views: 124PDF downloads: 45
Licencja
Prawa autorskie (c) 2014 Patrycja Włodek
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Patrycja Włodek, Netflix: „The Future Is Now?" , Kwartalnik Filmowy: Nr 124 (2023): Streaming
- Patrycja Włodek, Narodowe kino autorów końca wieku , Kwartalnik Filmowy: Nr 107 (2019): Podróż, (e)migracja, pielgrzymka
- Patrycja Włodek, Amerykańskie przedmieścia w cieniu wielkiego miasta , Kwartalnik Filmowy: Nr 109 (2020): Przestrzeń architektoniczna w filmie
- Patrycja Włodek, Paranoja „noir”. Ukryta rzeczywistość czarnego kryminału , Kwartalnik Filmowy: Nr 117 (2022): Kino nieznane/ukryte
- Patrycja Włodek, Podróż do emancypacji. O ambiwalentnym znaczeniu motywu drogi na przykładzie tematu rasy w kinie amerykańskim , Kwartalnik Filmowy: Nr 107 (2019): Podróż, (e)migracja, pielgrzymka
- Patrycja Włodek, Imperium nie trzęsie się w posadach. „Neo-heritage” w kinie i telewizji brytyjskiej XXI wieku , Kwartalnik Filmowy: Nr 101-102 (2018): Kino europejskie XXI wieku
- Patrycja Włodek, Hanna Schygulla – w pułapce Fassbindera , Kwartalnik Filmowy: Nr 96 (2016): Film i metafizyka
- Patrycja Włodek, Postironia i trzy twarze melodramatu , Kwartalnik Filmowy: Nr 100 (2017): O świętowaniu
- Patrycja Włodek, Hollywood na frontach zimnej wojny , Kwartalnik Filmowy: Nr 93-94 (2016): Kino amerykańskie
- Patrycja Włodek, Między stłumieniem a ekscesem – Tennessee Williams w amerykańskim kinie lat 50. , Kwartalnik Filmowy: Nr 87-88 (2014): Film i teatr