W poszukiwaniu straconego czasu. Proroczy charakter teorii kina Gilles’a Deleuze’a
Abstrakt
Autor zestawia poglądy Gilles’a Deleuze’a, szczególnie stworzoną przez niego koncepcję kina obrazu-czasu, ze współczesnymi jej realizacjami. Francuski filozof nie dożył bowiem rewitalizacji trendów modernistycznych w światowym kinie artystycznym, które doskonale zdefiniował w odniesieniu do dzieł mistrzów kina autorskiego lat 60. i 70. Tymczasem współczesne kino kontemplacyjne (lub neomodernistyczne, żeby posłużyć się terminem zaproponowanym przez Rafała Syskę) nie tylko podejmuje strategie twórcze i formuły estetyczne właściwe dla kina obrazu-czasu, ale dodatkowo rozwija je i amplifikuje. Bierny bohater, doświadczenie trwania, wyeksponowanie stanów mentalnych – te i inne cechy warunkujące powstanie obrazu-czasu wybrzmiewają w pełni w takich filmach, jak Rosyjska arka (Russkij kowczeg, 2002) Aleksandra Sokurowa czy Szatańskie tango (Sátántangó, 1994) Béli Tarra, stanowiących najdoskonalsze we współczesnym kinie wcielenie Deleuzjańskiego kina obrazu-czasu.
Słowa kluczowe:
Gilles Deleuze, Aleksander Sokurow, Béla TarrBibliografia
Deleuze, Gilles. 2008. Kino. 1. Obraz-ruch. 2. Obraz-czas. Tłum. J. Margański. Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
Google Scholar
Jakubowska, Małgorzata. 2003. Teoria kina Gillesa Deleuze’a. Filozoficzna diagnoza kultury wizualnej XX wieku. Kraków: Rabid.
Google Scholar
Kovács, András Bálint. 2007. Screening Modernism. European Art Cinema 1950-1980. Chicago – London. The University of Chicago Press.
DOI: https://doi.org/10.7208/chicago/9780226451664.001.0001
Google Scholar
Syska, Rafał. 2012. Neomodernizm. Kino w wolnym tempie. „Ekrany” 1-2.
Google Scholar
Tarkowski, Andriej. 2002. O rytmie, czasie i montażu. Tłum. S. Kuśmierczyk. W: A. Gwóźdź (red.). Europejskie manifesty kina. Od Matuszewskiego do Dogmy. Antologia. Warszawa: Wiedza Powszechna.
Google Scholar
Teodoro, José, Carlos Reygadas. „Silent Witness”: An Interview with Carlos Reygadas. „Cineaste”. http://www.cineaste.com/articles/emsilent-lightem-an-interview-with-carlos-reygadas.
Google Scholar
Autorzy
Miłosz Stelmachkwartalnik.filmowy@ispan.pl
Uniwersytet Jagielloński Polska
Absolwent filmoznawstwa na Uniwersytecie Jagiellońskim; doktorant w Instytucie Sztuk Audiowizualnych tamże.
Statystyki
Abstract views: 148PDF downloads: 117
Licencja
Prawa autorskie (c) 2014 Miłosz Stelmach
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Miłosz Stelmach, Wszystkie niewidziane filmy. Długi ogon światowego kina , Kwartalnik Filmowy: Nr 117 (2022): Kino nieznane/ukryte
- Miłosz Stelmach, Drugi przełom dźwiękowy? Magnetofon Nagra i przemiany dźwięku filmowego w epoce postklasycznej , Kwartalnik Filmowy: Nr 113 (2021): Film i technologia
- Miłosz Stelmach, Kto steruje cyfrowym pociągiem? Cyfryzacja kin jako przedsięwzięcie dystrybucyjne , Kwartalnik Filmowy: Nr 108 (2019): Produkcja i dystrybucja filmowa
- Agata Hołobut, Maciej Rapacz, Miłosz Stelmach, Tytuły robocze. Analiza obliczeniowa praktyk w nazewnictwie filmów na polskim przykładzie , Kwartalnik Filmowy: Nr 127 (2024): Filmoznawstwo empiryczne
- Miłosz Stelmach, Kino się liczy. Zwrot obliczeniowy i metody ilościowe w badaniach nad filmem , Kwartalnik Filmowy: Nr 127 (2024): Filmoznawstwo empiryczne
- Miłosz Stelmach, Bajki robotów: zając i żółwie , Kwartalnik Filmowy: Nr 124 (2023): Streaming
- Miłosz Stelmach, Na manowcach przygody. Esej filmowy i polskie kino lat 70. , Kwartalnik Filmowy: Nr 104 (2018): Esej, „found footage”, film montażowy
- Miłosz Stelmach, Nawiedzony ekran. Przyczynek do widmontologii współczesnego kina , Kwartalnik Filmowy: Nr 96 (2016): Film i metafizyka
- Miłosz Stelmach, Miłość jest na dnie wszystkiego. Melodramat egzystencjalny , Kwartalnik Filmowy: Nr 89-90 (2015): Redefinicje klasyki
