Kto steruje cyfrowym pociągiem? Cyfryzacja kin jako przedsięwzięcie dystrybucyjne
Miłosz Stelmach
milosz.stelmach@gmail.comUniwersytet Jagielloński (Polska)
https://orcid.org/0000-0003-4004-7121
Abstrakt
Tekst ma na celu ukazanie procesu ucyfrowienia dystrybucji jako swego rodzaju gry interesów między ważnymi podmiotami rynku filmowego – producentami, dystrybutorami, usługodawcami i kiniarzami – w wyniku której został wypracowany obowiązujący dziś model dystrybucji oraz definiujących go parametrów technicznych i procedur. Ten kosztowny i skomplikowany proces wymagał skoordynowanych działań wielu interesariuszy, zdolnych do działania na globalną skalę i zainteresowanych konwersją ze względów biznesowych. Decydujące dla niego kroki przypadają na pierwsze lata XXI w. i obejmują m.in. powołanie przez najważniejsze hollywoodzkie wytwórnie Digital Cinema Initiative oraz akceptację formatu DCP. Ukazują one, że proces ten został niemal w całości uzgodniony i narzucony reszcie świata przez członków hollywoodzkiej „wielkiej szóstki”, czyli największe wytwórnie filmowe, równie często konkurujące, co kooperujące ze sobą. Sposób, w jaki przeprowadziły one globalną konwersję kina z medium analogowego na cyfrowe, może przy tym stanowić probierz relacji siły w amerykańskim (i światowym) przemyśle filmowym, dla którego – wbrew intuicjom – to dystrybucja pozostaje najważniejszym i najbardziej wpływowym ogniwem.
Słowa kluczowe:
rynek filmowy, cyfryzacja kin, Digital Cinema InitiativeBibliografia
Adamczak, Marcin, Globalne Hollywood. Filmowa Europa i polskie kino po 1989 roku, słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2010.
Google Scholar
Baker Nicholson, The Projector, “The New Yorker” 1994, 21 of March.
Google Scholar
Bordwell, David, Digital Pandora Box. Films, Files, and the Future of Movies, The Irvington Way Institute Press, Madison 2012.
Google Scholar
Bordwell, David, Thompson, Kristin, Film Art. Sztuka filmowa. Wprowadzenie, transl. B. Rosińska, Wydawnictwo Wojciech Marzec, Warszawa 2010.
Google Scholar
Casetti, Francesco, The Lumiere Galaxy. 7 Key Words for the Cinema to Come, Columbia University Press, New York 2015.
DOI: https://doi.org/10.7312/columbia/9780231172431.001.0001
Google Scholar
Denson, Shane, Leyda, Julia, Post-Cinema. Theorizing 21st Century Film, REFRAME Books, Brighton 2016.
Google Scholar
Elsaesser, Thomas, Hagener, Malte, Teoria filmu: wprowadzenie przez zmysły, transl. K. Wojnowski, Universitas, Kraków 2015.
Google Scholar
Gaudreault, Andre, Marion, Philippe, The End of Cinema? A Medium in Crisis in Digital Age, transl. T. Barnard, Columbia University Press, New York 2015.
DOI: https://doi.org/10.7312/columbia/9780231173575.001.0001
Google Scholar
Gunning, Tom, Moving Away From the Index: Cinema and the Impression of Reality, “differences” 2007, no 18 (1).
DOI: https://doi.org/10.1215/10407391-2006-022
Google Scholar
Helman Alicja, Ostaszewski Jacek, Historia myśli filmowej. Podręcznik, słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2007.
Google Scholar
https://nofilmschool.com/2014/05/quentin-tarantino-cannes-35mm-digital-projection-death-cinema
Google Scholar
https://www.bls.gov/news.release/archives/ocwage_03312017.pdf
Google Scholar
https://www.bls.gov/oes/bulletin_2006.pdf
Google Scholar
https://www.statista.com/statistics/271856/global-box-office-revenue/
Google Scholar
https://www.statista.com/statistics/271861/number-of-digital-cinema-screens-worldwide/
Google Scholar
https://www.youtube.com/watch?v=COr-a-Oj-vQ&t=1538s
Google Scholar
McKernan, Brian, Digital Cinema. The Revolution in Cinematography, Postproduction, and Distribution, Mc Graw-Hill, New York 2005.
Google Scholar
Rombes, Nicholas, Cinema in the Digital Age, Wallflower Press, London – New York 2009.
Google Scholar
Sulka, Iwo, Wymiary filmu. Nowoczesne techniki w salach kinowych, „Ekrany” 2018, no 5.
Google Scholar
The State of Post-Cinema. Tracing the Moving Image in the Age of Digital Dissemination, ed. Malte Hagener, Vinzenz Hediger, Alena Strohmaier, Palgrave Macmillan, London 2016.
Google Scholar
UNIC Annual Report 2017. Key Trends in European Cinema – https://www.unic-cinemas.org/fileadmin/user_upload/wordpress-uploads/2017/06/UNIC_AR2017_EN_online.pdf
Google Scholar
Autorzy
Miłosz Stelmachmilosz.stelmach@gmail.com
Uniwersytet Jagielloński Polska
https://orcid.org/0000-0003-4004-7121
Doktor nauk o sztuce, asystent w Instytucie Sztuk Audiowizualnych Uniwersytetu Jagiellońskiego; redaktor naczelny czasopisma o tematyce filmowej „Ekrany”. Rozprawę doktorską poświęcił zagadnieniu późnego modernizmu w polskim kinie lat 70. oraz 80., zaś w swojej pracy naukowej zajmuje się tematyką filmowego modernizmu oraz przemianami współczesnego kina artystycznego.
Statystyki
Abstract views: 542PDF downloads: 543
Licencja
Prawa autorskie (c) 2019 Miłosz Stelmach
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Miłosz Stelmach, Wszystkie niewidziane filmy. Długi ogon światowego kina , Kwartalnik Filmowy: Nr 117 (2022): Kino nieznane/ukryte
- Miłosz Stelmach, Drugi przełom dźwiękowy? Magnetofon Nagra i przemiany dźwięku filmowego w epoce postklasycznej , Kwartalnik Filmowy: Nr 113 (2021): Film i technologia
- Miłosz Stelmach, Kino się liczy. Zwrot obliczeniowy i metody ilościowe w badaniach nad filmem , Kwartalnik Filmowy: Nr 127 (2024): Filmoznawstwo empiryczne
- Agata Hołobut, Maciej Rapacz, Miłosz Stelmach, Tytuły robocze. Analiza obliczeniowa praktyk w nazewnictwie filmów na polskim przykładzie , Kwartalnik Filmowy: Nr 127 (2024): Filmoznawstwo empiryczne
- Miłosz Stelmach, Na manowcach przygody. Esej filmowy i polskie kino lat 70. , Kwartalnik Filmowy: Nr 104 (2018): Esej, „found footage”, film montażowy
- Miłosz Stelmach, Bajki robotów: zając i żółwie , Kwartalnik Filmowy: Nr 124 (2023): Streaming
- Miłosz Stelmach, W poszukiwaniu straconego czasu. Proroczy charakter teorii kina Gilles’a Deleuze’a , Kwartalnik Filmowy: Nr 86 (2014): Wymiary czasu
- Miłosz Stelmach, Nawiedzony ekran. Przyczynek do widmontologii współczesnego kina , Kwartalnik Filmowy: Nr 96 (2016): Film i metafizyka
- Miłosz Stelmach, Miłość jest na dnie wszystkiego. Melodramat egzystencjalny , Kwartalnik Filmowy: Nr 89-90 (2015): Redefinicje klasyki