Wszystkie niewidziane filmy. Długi ogon światowego kina
Miłosz Stelmach
milosz.stelmach@gmail.comUniwersytet Jagielloński (Polska)
https://orcid.org/0000-0003-4004-7121
Abstrakt
Celem niniejszego tekstu jest zaobserwowanie – przy wykorzystaniu dostępnych statystyk wielkoskalowych – tendencji w globalnej produkcji filmowej. Punkt wyjścia dla tych dociekań stanowią szacunki rozmiarów rynku filmowego – od wolumenu produkcji światowej, przez dane dotyczące zysków z dystrybucji i sprzedanych biletów, po liczbę ekranów kinowych. W kontekście innych dostępnych informacji pozwalają one postawić tezę, że współczesną produkcję filmową w bardzo dużym stopniu definiują dwa pozornie przeciwstawne, w istocie jednak dopełniające się trendy: z jednej strony tendencja do poszerzania, demokratyzacji i rozdrobnienia filmowego świata, z drugiej zaś do jego bezprecedensowej koncentracji i dominacji kilku największych podmiotów. Efektem ich działania jest powstawanie „długiego ogona” światowego kina – coraz bardziej rozrastającego się sektora produkcji powstających na całym świecie, ale niemających rozbudowanych grup odbiorców.
Słowa kluczowe:
ekonomia kina, rynek filmowy, produkcja filmowa, długi ogonBibliografia
Adamczak, M. (2019). Kapitały przemysłu filmowego. Hollywood, Europa, Chiny. Warszawa: PWN.
Google Scholar
Algee-Hewitt, M., Allison, S., Gemma, M., Heuser, R., Moretti, F., Walser, H. (2016). Canon/Archive: Large-Scale Dynamics in the Literary Field, Pamphlets of the Literary Lab, (11). https://litlab.stanford.edu/LiteraryLabPamphlet11.pdf
Google Scholar
Anderson, C. (2008). The Long Tail: Why the Future of B-Usiness is Selling Less of More. New York: Hachette. (Publikacja oryginału: 2006).
Google Scholar
Barabási, A.- L. (2018). The Formula: The Universal Laws of Success. New York – Boston – London: Little, Brown and Company.
Google Scholar
Birkinbine, B., Gómez, R., Wasko, J. (red.) (2017). Global Media Giants. New York – London: Routledge.
DOI: https://doi.org/10.4324/9781315682334
Google Scholar
Bordwell, D. (2011). Planet Hong Kong: Popular Cinema and the Art of Entertainment. Madison: Irvington Way Institute Press. (Publikacja oryginału: 2000).
Google Scholar
Bordwell, D., Staiger, J., Thompson, K. (1985). The Classical Hollywood Cinema: Film Style & Mode of Production to 1960. London: Routledge.
DOI: https://doi.org/10.2307/1772109
Google Scholar
Easley, D., Kleinberg, J. (2010). Networks, Crowds, Markets: Reasoning About a Highly Connected World. Cambridge: Cambridge University Press.
DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9780511761942
Google Scholar
ElBahrawy, A., Alessandretti, L., Kandler, A., Pastor-Satorras, R., Baronchelli, A. (2017). Evolutionary Dynamics of the Cryptocurrency Market. Royal Society Open Science, 4 (11). https://royalsocietypublishing.org/doi/full/10.1098/rsos.170623
DOI: https://doi.org/10.1098/rsos.170623
Google Scholar
Frank, R. H., Cook, P. J. (1996). Winner-Take-All Society: Why the Few at the Top Get So Much More Than the Rest of Us. New York: Penguin Books. (Publikacja oryginału: 1995).
Google Scholar
Hahn, M. W., Bentley, R. A. (2003). Drift as a Mechanism for Cultural Change: An Example from 454 Baby Names. The Royal Society Biology Letters, (270), ss. 120-123.
DOI: https://doi.org/10.1098/rsbl.2003.0045
Google Scholar
Iordanova, D. (2009). The Film Festival Circuit. W: D. Iordanova, R. Rhyne (red.), Film Festival Yearbook 1: The Festival Circuit (ss. 23-39). St. Andrews: University of St. Andrews.
Google Scholar
Mckenzie, J., Walls, W. D. (2010). The Changing Role of Hollywood in the Global Movie Market. Journal of Media Economics, (25), ss. 198-219.
DOI: https://doi.org/10.1080/08997764.2012.729544
Google Scholar
Płażewski, J. (1995). Historia filmu. Wrocław – Warszawa – Kraków: Ossolineum.
Google Scholar
Prince, S. (2000). A New Pot of Gold: Hollywood Under the Electronic Rainbow, 1980-1989. New York: Charles Scribner’s Son.
Google Scholar
Schatz, T. (2010). Genius of the System: Hollywood Filmmaking in the Studio Era. Minneapolis: University of Minnesota Press. (Publikacja oryginału: 1988).
Google Scholar
Skrzypczyk, J. (2017). Blaski i cienie telewizji przesytu. Ekrany, (3-4), ss. 94-99.
Google Scholar
Thompson, K., Bordwell, D. (2019). Film History: An Introduction. New York: McGraw-Hill Education.
Google Scholar
Autorzy
Miłosz Stelmachmilosz.stelmach@gmail.com
Uniwersytet Jagielloński Polska
https://orcid.org/0000-0003-4004-7121
Asystent w Instytucie Sztuk Audiowizualnych Uniwersytetu Jagiellońskiego, redaktor naczelny czasopisma o tematyce filmowej „Ekrany”. Autor książki Przeczucie końca. Modernizm, późność i polskie kino (2020). W swojej pracy naukowej zajmuje się tematyką filmowego modernizmu, kina bloku wschodniego oraz przemianami współczesnego kina artystycznego.
Statystyki
Abstract views: 615PDF downloads: 502
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Miłosz Stelmach
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Miłosz Stelmach, Drugi przełom dźwiękowy? Magnetofon Nagra i przemiany dźwięku filmowego w epoce postklasycznej , Kwartalnik Filmowy: Nr 113 (2021): Film i technologia
- Miłosz Stelmach, Kto steruje cyfrowym pociągiem? Cyfryzacja kin jako przedsięwzięcie dystrybucyjne , Kwartalnik Filmowy: Nr 108 (2019): Produkcja i dystrybucja filmowa
- Agata Hołobut, Maciej Rapacz, Miłosz Stelmach, Tytuły robocze. Analiza obliczeniowa praktyk w nazewnictwie filmów na polskim przykładzie , Kwartalnik Filmowy: Nr 127 (2024): Filmoznawstwo empiryczne
- Miłosz Stelmach, Kino się liczy. Zwrot obliczeniowy i metody ilościowe w badaniach nad filmem , Kwartalnik Filmowy: Nr 127 (2024): Filmoznawstwo empiryczne
- Miłosz Stelmach, Bajki robotów: zając i żółwie , Kwartalnik Filmowy: Nr 124 (2023): Streaming
- Miłosz Stelmach, W poszukiwaniu straconego czasu. Proroczy charakter teorii kina Gilles’a Deleuze’a , Kwartalnik Filmowy: Nr 86 (2014): Wymiary czasu
- Miłosz Stelmach, Na manowcach przygody. Esej filmowy i polskie kino lat 70. , Kwartalnik Filmowy: Nr 104 (2018): Esej, „found footage”, film montażowy
- Miłosz Stelmach, Nawiedzony ekran. Przyczynek do widmontologii współczesnego kina , Kwartalnik Filmowy: Nr 96 (2016): Film i metafizyka
- Miłosz Stelmach, Miłość jest na dnie wszystkiego. Melodramat egzystencjalny , Kwartalnik Filmowy: Nr 89-90 (2015): Redefinicje klasyki