Niedoszłe arcydzieło, które odmieniło kino
Abstrakt
W 2015 r. upływa pięćdziesiąt lat od ukazania się pierwszego wydania kultowej książki science fiction Dune Franka Herberta. Marcin Giżycki przypomina niezwykłe losy projektu filmu Alejandra Jodorowsky’ego opartego na tej powieści. Do realizacji tego przedsięwzięcia, przygotowywanego w latach 1974-1976, nie doszło, ale reżyser zdołał zdobyć dla niego znakomity zespół współpracowników: rysownika komiksów Jeana Giraud (znanego pod pseudonimem Moebius), ilustratorów Crisa Fossa i H. R. Gigera oraz specjalistę od efektów specjalnych i scenarzystę Dana O’Bannona (wszyscy pracowali później przy Obcym Ridleya Scotta). W postacie dramatu mieli się wcielić m.in. Orson Welles, David Carradine, Mick Jagger i Salvador Dalí. Pomysły Jodorowsky’ego i jego zespołu zaczęły po latach przenikać do wielkich produkcji hollywoodzkich, m.in. (oprócz Obcego) do Gwiezdnych wojen, Poszukiwaczy zaginionej arki i Łowcy androidów. W ten sposób Dune Jodorowsky’ego stał się najbardziej wpływowym filmem, którego nigdy nie było.
Słowa kluczowe:
Frank Herbert, Alejandro Jodorowsky, MoebiusBibliografia
Grossman L., The Dune Abides: Frank Herbert’s Iconic Work Turns 50, „Time” 2015, nr 17.
Google Scholar
Herbert, F., The Dragon in the Sea, New York 1956.
Google Scholar
Kucera, P. Q., Listening to Ourselves: Herbert’s „Dune”, „the Voice” and Performing the Absolute, „Extrapolation” 2001, nr 42.
DOI: https://doi.org/10.3828/extr.2001.42.3.232
Google Scholar
Parkerson, R., Semantics, General Semantics, and Ecology in Frank Herbert’s „Dune”, „A Review of General Semantics” 2010, nr 4.
Google Scholar
Autorzy
Marcin Giżyckikwartalnik.filmowy@ispan.pl
Rhode Island School of Design Stany Zjednoczone
Krytyk i historyk sztuki; autor książek z dziedziny historii filmu i zjawisk kultury artystycznej. Wykładowca w Rhode Island School of Design w USA, prof. w Wyższej Szkole Technicznej w Katowicach. Opublikował m.in. Nie tylko Disney - rzecz o kinie animowanym (2000), Koniec i co dalej? (2001), Słownik kierunków, ruchów i kluczowych pojęć sztuki drugiej połowy XX wieku (2002), Wenders do domu! Europejskie filmy o Ameryce i ich recepcja w Stanach Zjednoczonych (2006).
Statystyki
Abstract views: 72PDF downloads: 30
Licencja
Prawa autorskie (c) 2015 Marcin Giżycki
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Marcin Giżycki, Tamara Sorbian-Kasprzycka, 1952-2020. Pożegnanie , Kwartalnik Filmowy: Nr 112 (2020): Polski dokument, polska animacja
- Marcin Giżycki, Tucker i inni , Kwartalnik Filmowy: Nr 110 (2020): Poza człowiekiem
- Marcin Giżycki, Déjà vu , Kwartalnik Filmowy: Nr 114 (2021): Zanieczyszczenie, brud, skaza
- Marcin Giżycki, Tako rzecze artysta , Kwartalnik Filmowy: Nr 104 (2018): Esej, „found footage”, film montażowy
- Marcin Giżycki, Motol Blues , Kwartalnik Filmowy: Nr 103 (2018): Młode kino polskie – konfrontacja pokoleń
- Marcin Giżycki, Konstrukcja – reprodukcja. Grafika, fotografia i film w konstruktywizmie polskim , Kwartalnik Filmowy: Nr Special Issue (2013): Polskie filmoznawstwo o kinie polskim
- Marcin Giżycki, Animowany dokument. Nowy gatunek czy chwyt marketingowy? , Kwartalnik Filmowy: Nr 101-102 (2018): Kino europejskie XXI wieku
- Marcin Giżycki, Duch Williama Mulhollanda , Kwartalnik Filmowy: Nr 93-94 (2016): Kino amerykańskie
- Marcin Giżycki, Czar długich ujęć , Kwartalnik Filmowy: Nr 92 (2015): Kino polskie i polityka
- Marcin Giżycki, Utracony wymiar , Kwartalnik Filmowy: Nr 86 (2014): Wymiary czasu