Ostatnia wieczerza Judy Chicago

Marcin Giżycki

Abstrakt

W  1979 r. amerykańska artystka Judy Chicago wystawiła w San Francisco Museum of Modern Art instalację Dinner Party dedykowaną 1038 kobietom z historii i mitologii świata. Na pracę, którą dziś można oglądać w Brooklyn Museum of Art, złożyły się trzy długie stoły ustawione w trójkąt, na których przygotowano nakrycia dla 39 kobiet oznaczone ich nazwiskami wyhaftowanymi złotymi nićmi. Wśród uhonorowanych znalazły się: Hatszepsut, Safona, św. Brygida z Kildare, Cesarzowa Teodora, Eleonora Akwitańska, Petronilla de Meath, Artemisia Gentileschi, Susan B. Anthony, Emily Dickinson, Virginia Woolf i Georgia O’Keeffe. Dalszych 999 nazwisk wypisano, również złotą farbą, na kafelkowej posadzce. Dzieło od razu wywołało burzliwe reakcje i dysputy nawet w środowiskach feministycznych. Zarzucano mu m.in. słabą reprezentację kobiet spoza kręgu kultury euroamerykańskiej. Najwięcej negatywnych reakcji wywołały jednak wzory na talerzach niedwuznacznie kojarzące się z żeńskimi organami płciowymi. Dziś jednak Dinner Party uchodzi za jedną z najważniejszych i najwcześniejszych (przynajmniej na tę skalę) manifestacji feminizmu w sztuce. Cały proces powstawania instalacji udokumentowała w filmie Johanna Demetrakas, dając świadectwo nie tylko wielkiego wkładu zespołu współpracowników Judy Chicago w skończone dzieło, ale także rodzenia się feministycznej świadomości w grupie.