Przestrzenie migracji. Przypadek kina niemieckiego
Ewa Fiuk
ewa.fiuk@tlen.plInstytut Sztuki, Polska Akademia Nauk (Polska)
https://orcid.org/0000-0002-9908-8510
Abstrakt
Tekst jest próbą możliwie najszerszego ujęcia kwestii migracji w filmie na przykładzie kina niemieckiego. Autorka wprowadza w tym celu cztery kategorie analityczne, w ramach których definiuje poszczególne konteksty kina migracyjnego – to jest tworzonego przez twórców o takim doświadczeniu oraz, choć niekoniecznie, poświęconego tej tematyce – przypisując im jednocześnie konkretne dzieła filmowe. Fiuk nazywa owe kategorie przestrzeniami, wywodząc relewantność tego określenia ze znaczenia, jakie dla fenomenu migracji mają właśnie rozmaite rodzaje przestrzeni: terytoria, sfery, obszary, pola, a następnie klasyfikuje je jako: przestrzeń czasu, miejsca, kultury i medium. Dodatkowo, by scharakteryzować kino migracyjne w Niemczech, posługuje się pojęciami postmigracji, transkulturowości oraz transnarodowości, odwołując się do istniejących teorii, ale też proponując własne ich rozumienie.
Słowa kluczowe:
kino niemieckie, migracja, postmigracja, transkulturowość, transnarodowośćBibliografia
Abadan-Unat, Nermin. “Identity Crisis of Turkish Migrants, First and Second Generation.” In Turkish Workers in Europe, edited by İlhan Başgöz, Norman Furniss, 3-22. Bloomington: Indiana University Press, 1985.
Google Scholar
Bauer, Patrick. “Wie im falschen Film.” Sz-magazin.sueddeutsche.de. October 8, 2010. //sz-magazin.sueddeutsche.de/kino-film-theater/wie-im-falschen-film-80695/.
Google Scholar
Berlinghoff, Marcel. “Geschichte der Migration in Deutschland.” Bpb.de. May 14, 2018. //bpb.de/gesellschaft/migration/dossier-migration/252241/deutsche-migrationsgeschichte?p=all/.
Google Scholar
Burg, Susanne. “Eltern sind halt auch etwas wahnsinnig Privates.” Deutschlandfunkkultur.de. July 9, 2016. //deutschlandfunkkultur.de/regisseurin-maren-ade-ueber-toni-erdmann-eltern-sind-halt.2168.de.html?dram:article_id=359540/.
Google Scholar
Cumming, Jesse. “’Where Are the Men I Can Imagine on a Horse?’: Valeska Grisebach on ‘Western’.” Filmmakermagazine.com. March 12, 2018. //filmmakermagazine.com/104985-where-are-the-men-i-can-imagine-on-a-horse-valeska-grisebach-on-western/#.XTF57C2B2CQ/.
Google Scholar
Dettke, Julia. “Der Skandal ist ein Märchen.” Zeit.de. September 1, 2014. //zeit.de/kultur/film/2014-09/fatih-akin-the-cut-venedig/.
Google Scholar
Enneli, Çağlar. “Generation Turks’ Identity Politics in Germany through Following the Content of the Movie ‘Berlin in Berlin’.” Dergiler.ankara.edu.tr. Accessed July 24, 2019. //dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/71/1756/18636.pdf/.
Google Scholar
Fiuk, Ewa. “’Szkoła berlińska’, czyli postulat filmu jako sztuki albo ‘tęsknota za ocaleniem opowieści’.” Kwartalnik Filmowy 101-102 (2018): 52-74.
Google Scholar
Foroutan, Naika. “Die postmigrantische Perspektive: Aushandlungsprozesse in pluralen Gesellschaften.” In Postmigrantische Visionen. Erfahrungen – Ideen – Reflexionen, edited by Marc Hill, Erol Yıldız, 15-27. Bielefeld: Transcript, 2018.
Google Scholar
Glick Schiller, Nina, and Basch, Linda, and Blanc-Szanton, Cristina. “Transnationalismus: Ein neuer analytischer Rahmen zum Verständnis von Migration.” In Transkulturalität. Klassische Texte, edited by Andreas Langenohl, Ralph Poole, Manfred Weinberg, 139-140. Bielefeld: Transcript, 2015.
Google Scholar
Leweke, Anke. “Doppelrolle in Cannes.” Deutschlandfunkkultur.de. May 11, 2005. //deutschlandfunkkultur.de/doppelrolle-in-cannes.1013.de.html?dram:article_id=164957/.
Google Scholar
Mazierska, Ewa, and Rascaroli, Laura. “Turyści, podróżnicy i współczesne kino transnarodowe.” Panoptikum 8 (2009): 126-145.
Google Scholar
Oberwittler, Dietrich, and Kasselt, Julia. Ehrenmorde in Deutschland 1996-2005. Köln: Luchterhand, 2011.
Google Scholar
Steffen, Carl. “Die Kümmeltürkin. Wywiad z Jeanine Meerapfel.” Arsenal-berlin.de. Accessed July 24, 2019. //arsenal-berlin.de/nc/en/berlinale-forum/archive/film-pdfs/action/getviewcatalog/category/hauptprogramm-1.html?tx_abdownloads_pi1%5Bcid%5D=5213/.
Google Scholar
Thrift, Matthew. „Valeska Grisebach on Western: ‘I was interested in western Europe’s fantasy of eastern Europe’.” Bfi.org.uk. April 13, 2018. , //bfi.org.uk/news-opinion/news-bfi/interviews/valeska-grisebach-western/.
Google Scholar
Wojtyłło, Monika. “Komentarz autorski do filmu ‘Polska Love Serenade’.” Jpberlin.de. Accessed July 24, 2019. //jpberlin.de/m.wojtyllo/polski/Reżyseria.html/.
Google Scholar
Autorzy
Ewa Fiukewa.fiuk@tlen.pl
Instytut Sztuki, Polska Akademia Nauk Polska
https://orcid.org/0000-0002-9908-8510
Doktor filmoznawstwa, autorka książek Inicjacje, tożsamość, pamięć. Kino niemieckie na przełomie wieków (2012) oraz Obrazo-światy, dźwięko-przestrzenie. Kino Toma Tykwera (2016), jak również licznych artykułów dotyczących filmu i kina (publikowała m.in. w „Kulturze Popularnej”, „Kwartalniku Filmowym”, „Kinie” oraz wielokrotnie w tomach zbiorowych). Autorka przekładów z języka niemieckiego i polskiego. Zainteresowania naukowe: film niemiecki i europejski, antropologia filmu, analiza filmu. Obecnie przygotowuje kolejną autorską publikację dotyczącą kina transnarodowego, postkolonialnego, podejmującego temat (post)migracji.
Statystyki
Abstract views: 275PDF downloads: 216
Licencja
Prawa autorskie (c) 2019 Ewa Fiuk
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Ewa Fiuk, Transgresja i dyskryminacja. Sztuczne kobiety w kinie fantastycznonaukowym , Kwartalnik Filmowy: Nr 110 (2020): Poza człowiekiem
- Ewa Fiuk, Uwznioślające kino peryferii , Kwartalnik Filmowy: Nr 112 (2020): Polski dokument, polska animacja
- Ewa Fiuk, Gwinejczyk na Alexanderplatz, czyli o możliwości zanieczyszczenia dominującej narracji , Kwartalnik Filmowy: Nr 114 (2021): Zanieczyszczenie, brud, skaza
- Ewa Fiuk, Ujęcie z wnętrza rzeczy. Przypadek „Purpurowego morza” Amel Alzakout i Khaleda Abdulwaheda , Kwartalnik Filmowy: Nr 118 (2022): Jedno ujęcie
- Ewa Fiuk, Cztery historie filmowe z miastem w tle. O berlińskim obliczu transformacji w kinie niemieckim , Kwartalnik Filmowy: Nr 105-106 (2019): Kino wobec transformacji ustrojowych
- Ewa Fiuk, Domniemana niewinność , Kwartalnik Filmowy: Nr 105-106 (2019): Kino wobec transformacji ustrojowych
- Ewa Fiuk, Wszyscy jesteśmy migrantami , Kwartalnik Filmowy: Nr 104 (2018): Esej, „found footage”, film montażowy
- Ewa Fiuk, „Szkoła berlińska”, czyli postulat filmu jako sztuki albo „tęsknota za ocaleniem opowieści” , Kwartalnik Filmowy: Nr 101-102 (2018): Kino europejskie XXI wieku
- Ewa Fiuk, Melanż historii, polityki i liryzmu – przyczynek do analizy filmu „Patriotka” Alexandra Klugego , Kwartalnik Filmowy: Nr 104 (2018): Esej, „found footage”, film montażowy
- Ewa Fiuk, Inhalt , Kwartalnik Filmowy: Nr 125 (2024): Kino jako maszyna pamiętania
