Kinowi Proteusze. Ciało jako narzędzie i środek artystyczny
Abstrakt
Ciało ludzkie jest ważnym elementem kultury symbolicznej. Jego wiek, wygląd, ekspresja połączone z noszonym ubraniem, wykonywanymi ruchami, gestami i mimiką mogą być źródłem doznań estetycznych oraz skutecznym sposobem komunikacji niewerbalnej. Młodość – starość, uroda – brzydota, seksowność – aseksualność, elegancja – zaniedbanie itd. charakteryzują ludzi w życiu, definiują ich społecznie, stratyfikują klasowo. Poprzez ciało wyrażają się także wewnętrzne interakcje człowieka, jego zamierzenia, myśli i emocje. W specjalny sposób dotyczy to aktorów pojawiających się na scenie teatralnej i ekranie kinowym. Przedmiotem opisu są w eseju Stachówny ciała aktorów – „zmienne”, przekształcające się, będące środkiem wyrazu artystycznego, stające się elementem twórczej kreacji. Podrozdział Szminki, peruki i gorsety… autorka poświęca sztuce charakteryzacji ułatwiającej spektakularną zmianę cielesności, część Zmarszczki, skalpel i kolagen… – odważnemu wykorzystaniu wyglądu sprokurowanego aktorom przez czas i ich walce z postępującymi zmianami biologicznymi, zaś część Aktorski Proteusz – Benedict Cumberbatch – opisowi zmian wizerunkowych, jakie prezentuje w filmach ten angielski aktor.
Słowa kluczowe:
Benedict Cumberbatch, ciało, charakteryzacjaBibliografia
Kaczor, Katarzyna. 2008. Ciała gwiazd. W: Doświadczane, opisywane, symboliczne. Ciało w dyskursach kulturowych. Red. K. Łeńska-Bąk, M. Sztandara. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
Google Scholar
Mauss, Marcel. 1973. Socjologia i antropologia. tłum. M. Król i in. Warszawa: PWN
Google Scholar
Miśkiewicz, Janusz. 2011. Ciało czasu. Esej o teatrze. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Google Scholar
Skowroński, Krzysztof Piotr. 2008. Gęby, miny i grymasy. Aksjologia twarzy w estetyce deformacji. w: W: Doświadczane, opisywane, symboliczne. Ciało w dyskursach kulturowych. Red. K. Łeńska-Bąk, M. Sztandara. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
Google Scholar
Autorzy
Grażyna Stachównakwartalnik.filmowy@ispan.pl
Uniwersytet Jagielloński Polska
Profesor w Instytucie Sztuk Audiowizualnych Uniwersytetu Jagiellońskiego, historyk filmu, prowadzi badania związane z historią filmu powszechnego oraz polskiego, autorka m.in. dwu książek o twórczości Romana Polańskiego i dwu o melodramatach filmowych. Interesuje się kulturą popularną (książka Władcy wyobraźni. Sławni bohaterowie filmowi), jest wielbicielką kina indyjskiego (redakcja naukowa tomu Nie tylko Bollywood /2009/ i numeru „Studiów Filmoznawczych” Bollywood - prawdy i mity). Zajmuje się także zjawiskiem fandomu.
Statystyki
Abstract views: 0PDF downloads: 0
Licencja
Prawa autorskie (c) 2013 Grażyna Stachówna
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Grażyna Stachówna, Alicja już tu nie mieszka... , Kwartalnik Filmowy: Nr 113 (2021): Film i technologia
- Grażyna Stachówna, Żuławski w Grand Guignolu , Kwartalnik Filmowy: Nr 95 (2016): Transnarodowość kina polskiego
- Grażyna Stachówna, Mój debiut w „Kwartalniku” , Kwartalnik Filmowy: Nr 100 (2017): O świętowaniu