People Met in Poland. A Film Novella „Preparation 09” (1948) by Tadeusz Konwicki and Wiktor Woroszylski
Przemysław Kaniecki
p.kaniecki@gmail.comUniversity of Warsaw (Poland)
https://orcid.org/0000-0002-3280-8501
Abstract
The article is a discussion of a hitherto unknown manuscript of a film novella, which was the first – significantly different from the next – version of the script for the film made in 1955 as Career. The manuscript, despite being ahead of the chronological framework of socialist realism in Poland (1949-1955), contains many elements that allow it to be considered very related to the works of the era. Using means similar to those of future socialist realist texts, it shows both employees of the Office of Security (positive heroes) and enemies of communism, similarly grasps the topic of work, as well as creates an optimistic vision of Poland. It also has composition elements similar to socialist realist texts. It is one of the examples confirming the indications of cultural historians of this period that the symptoms of a shift to socialist realism are visible before the official, state inauguration of the trend in Poland. The film novella in question therefore belongs to a group of works whose existence questions the idea of socialist realism as a trend exclusively imposed on artists administratively.
Keywords:
Tadeusz Konwicki, Wiktor Woroszylski, socrealismReferences
[Płażewski Jerzy] płaż. „Topielec, którego nie było”. Przegląd Kulturalny 37 (1954).
Google Scholar
„Dyskusja o «Żelaznej kurtynie»”. Przegląd Kulturalny 19 (1953).
Google Scholar
Borowski Tadeusz, „Studium literackie w Nieborowie”. Po prostu 2 (1948).
Google Scholar
„Nieuchwytny szyfr zdarzeń”, z Hubertem Drapellą rozmawia Alina Madej. Kwartalnik Filmowy 18 (1997).
Google Scholar
Bielas Katarzyna, Szczerba Jacek. Pamiętam, że było gorąco. Rozmowa z Tadeuszem Konwickim. Wołowiec: Czarne, 2015.
Google Scholar
Fik Marta. „Kultura polska 1944–1956”. W: Polacy wobec przemocy 1944–1956, red. Barbara Otwinowska, Jan Żaryn. Warszawa: Editions Spotkania, 1996.
Google Scholar
Jarmołowicz Małgorzata. Sezony błędów i wypaczeń. Socrealizm w dramacie i teatrze polskim. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2003.
Google Scholar
Jarosiński Zbigniew. Nadwiślański socrealizm, Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich, 1999.
Google Scholar
Kołaczkowski Tadeusz. „Kariera”. Film 16 (1955).
Google Scholar
Mandalian Andrzej. „Towarzyszom z Bezpieczeństwa”. W: Wieczny płomień. Wybór wierszy poetów radzieckich i polskich o Feliksie Dzierżyńskim [antologia], oprac. Wiktor Woroszylski. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1951.
Google Scholar
Konwicki Tadeusz, Sumerski Kazimierz. Żelazna kurtyna. Warszawa: Filmowa Agencja Wydawnicza, 1954.
Google Scholar
Konwicki Tadeusz, Woroszylski Wiktor. „Na dzień zjednoczenia klasy robotniczej. Scenariusz filmowy (fragment)”. Po prostu 10 (1948).
Google Scholar
Konwicki Tadeusz, Woroszylski Wiktor. „Towarzysz Walka”, Walka Młodych 28/29 (1948).
Google Scholar
Konwicki Tadeusz, Woroszylski Wiktor. „Trzy listy”. Walka Młodych 25 (1948).
Google Scholar
Konwicki Tadeusz, Woroszylski Wiktor. „Zuzanna. Ludzie spotkani na Śląsku (2)”. Walka Młodych 27 (1948).
Google Scholar
Konwicki Tadeusz, Woroszylski Witold. „Preparat 09. (Towarzysze z Bezpieczeństwa). Nowela filmowa” [rękopis, 1948]. Biblioteka Narodowa, akc. 18597.
Google Scholar
Konwicki Tadeusz. „Ideologiczny tygiel filmu”. Film 22 (1949).
Google Scholar
[Konwicki Tadeusz] (Kon). „Polska”. Świat Młodych 65 (1948).
Google Scholar
Konwicki Tadeusz. „Szczepan Partyka”. Nowe Czasy 17 (1951).
Google Scholar
Konwicki Tadeusz. „Trzeba się uczyć”. Świat Młodych 63 (1948).
Google Scholar
Konwicki Tadeusz. „Wielkie manewry”. Wieś 28/29 (1948).
Google Scholar
Konwicki Tadeusz. W pośpiechu, rozmawia z Przemysławem Kanieckim. Wołowiec: Czarne, 2011
Google Scholar
Konwicki Tadeusz. Wiatr i pył, wybór i oprac. Przemysław Kaniecki, Tadeusz Lubelski. Warszawa: Czytelnik, 2008.
Google Scholar
Lubelski Tadeusz. Historia kina polskiego 1895–2014. Kraków: Universitas, 2015.
Google Scholar
Lubelski Tadeusz. Historia niebyła kina PRL. Kraków: Znak, 2012.
Google Scholar
Lubelski Tadeusz. Strategie autorskie w polskim filmie fabularnym lat 1945–1961. Kraków: Rabid, 2000.
Google Scholar
Madej Alina. „Zjazd filmowy w Wiśle, czyli dla każdego coś przykrego”. Kwartalnik Filmowy 18 (1997).
Google Scholar
Madej Alina. „Zawsze wszystko można zmienić, czyli o sztuce socrealistycznego scenariopisarstwa”. W: Z problemów literatury i kultury XX wieku. Prace ofiarowane Tadeuszowi Kłakowi, red. Stefan Zabierowski, Katowice: Wydawnictwo Naukowe Śląsk, 2000.
Google Scholar
Płażewski Jerzy. „Dyskusji nie podjęto”. Życie Literackie 15 (1955).
Google Scholar
Sławiński Janusz. Teksty i teksty, red. Witold Bolecki. Kraków: Universitas, 2000.
Google Scholar
Słownik realizmu socjalistycznego, red. Zdzisław Łapiński, Wojciech Tomasik. Kraków: Universitas, 2004.
Google Scholar
Smulski Jerzy. Od Szczecina do… Października. Studia o literaturze polskiej lat pięćdziesiątych. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2002.
Google Scholar
Surzyński Stanisław. „Konsekwencja niekonsekwencji”. Film 21 (1955).
Google Scholar
Toeplitz Krzysztof Teodor. „Sensacyjny czy obyczajowy?”. Nowa Kultura 14 (1955).
Google Scholar
Tomasik Wojciech. „Aparat bezpieczeństwa w literaturze polskiej okresu socrealizmu”. Pamiętnik Literacki 3 (1994).
Google Scholar
Tomasik Wojciech. Inżynieria dusz. Literatura realizmu socjalistycznego w planie „propagandy monumentalnej”. Wrocław: Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej, 1999.
Google Scholar
Tomasik Wojciech. Polska powieść tendencyjna 1949–1955. Problemy perswazji literackiej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1988
Google Scholar
Tomasik Wojciech. Słowo o socrealizmie. Szkice. Bydgoszcz: Uniwersytet Kazimierza Wielkiego, 1991.
Google Scholar
Woroszylski Wiktor. [b.t.]. Walka Młodych 27 (1948)
Google Scholar
Woroszylski Wiktor. „«Otello» i historia”. Wieś 22 (1948).
Google Scholar
Woroszylski Wiktor. „Czuwającym w noc noworoczną”. Trybuna Ludu 1 (1950).
Google Scholar
Woroszylski Wiktor. „Dnieprostrój”. Wieś 27 (1948).
Google Scholar
Woroszylski Wiktor. „Ludzie trudnego szczęścia”, Głos Ludu 344 (1948).
Google Scholar
Woroszylski Wiktor. „Mazur Waryńskiego. (Opowieść filmowa o pierwszej socjalistyczno-rewolucyjnej partii polskiej „Proletariat”)”. Film 16–24 (1949).
Google Scholar
Woroszylski Wiktor. „Przyjaźń”. Pokolenie, 39 (1949).
Google Scholar
Woroszylski Wiktor. „Solidarystyczna bezradność”. Wieś 27 (1948).
Google Scholar
Woroszylski Wiktor. „Szkoła”. Pokolenie 39 (1949).
Google Scholar
Woroszylski Wiktor. „Wiersz”. Wieś 27 (1948).
Google Scholar
Woźniakowski Krzysztof. Z problemów literatury lat 1949–1955, w: Literackie wizje i re-wizje, red. Marian Stępień, Wacław Walecki. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1980.
Google Scholar
Zwierzchowski Piotr. Pęknięty monolit. Konteksty polskiego kina socrealistycznego. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, 2005.
Google Scholar
Zwierzchowski Piotr. Zapomniani bohaterowie. O bohaterach filmowych polskiego socrealizmu. Warszawa: Wydawnictwo Trio, 2000.
Google Scholar
Authors
Przemysław Kanieckip.kaniecki@gmail.com
University of Warsaw Poland
https://orcid.org/0000-0002-3280-8501
Adiunkt na Wydziale „Artes Liberales” Uniwersytetu Warszawskiego, kustosz w Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN. Autor prac z zakresu historii filmu polskiego i współczesnej literatury polskiej (także komiksu), w tym m.in. monografii: Lawa (2008), Wniebowstąpienia Konwickiego (2013) i Samospalenia Konwickiego (2014). W 2011 r. opublikował wywiad rzekę z Tadeuszem Konwickim W pośpiechu, w roku 2016 album poświęcony kolekcji POLIN Przynoszę rzecz, przynoszę historię (współred. J. Pawlak).
Statistics
Abstract views: 253PDF downloads: 210
License
Copyright (c) 2019 Kwartalnik Filmowy
![Creative Commons License](http://i.creativecommons.org/l/by-nc-nd/4.0/88x31.png)
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
The author grants the publisher a royalty-free non-exclusive licence (CC BY 4.0) to use the article in Kwartalnik Filmowy, retains full copyright, and agrees to identify the work as first having been published in Kwartalnik Filmowy should it be published or used again (download licence agreement). The journal is published under the CC BY 4.0 licence. By submitting an article, the author agrees to make it available under this licence.
In issues from 105-106 (2019) to 119 (2022) all articles were published under the CC BY-NC-ND 4.0 licence. During this period the authors granted a royalty-free non-exclusive licence (CC BY-ND 4.0) to use their article in „Kwartalnik Filmowy”, retained full copyright, and agreed to identify the work as first having been published in our journal should it be published or used again.
Most read articles by the same author(s)
- Przemysław Kaniecki, Close-up on the Ladybug: Konwicki, Mach and a Shot from an Unrealized Adaptation , Kwartalnik Filmowy: No. 118 (2022): One Take
- Przemysław Kaniecki, Underground Comics and Animations: A Conversation with Krzysztof Ostrowski , Kwartalnik Filmowy: No. 114 (2021): Contamination, Dirt, Flaw