Joanna „en face”. O filmie Feliksa Falka

Przemysław Kaniecki

kwartalnik.filmowy@ispan.pl
Uniwersytet Warszawski (Polska)

Abstrakt

Joanna Feliksa Falka opowiada o kobiecie, która w czasie II wojny światowej ukrywa żydowskie dziecko i staje się ofiarą oskarżenia o utrzymywanie niestosownych kontaktów z niemieckim oficerem. Kaniecki wskazuje w Joannie trzy płaszczyzny problemowe, które wiążą się z różnymi postaciami filmu. Obraz można odczytywać przez pryzmat dziewczynki Róży – jako film o holokauście; można widzieć w nim utwór o poświęceniu – Joanny; można wreszcie – co wiąże się z postaciami oskarżycieli – uznać film za wystąpienie reżysera przeciwko racjom powierzchownym, łatwemu ocenianiu, zwłaszcza wyborów człowieka postawionego w sytuacjach krańcowych. Na tej płaszczyźnie film staje się wypowiedzią w bieżącej polskiej dyskusji nad lustracją.


Słowa kluczowe:

Feliks Falk, II wojna światowa, Holokaust

Czapliński Przemysław, Zagłada i profanacje, „Teksty Drugie” 2009, nr 4.
  Google Scholar

Filmowe zwierciadła Holokaustu, „Tygodnik Powszechny” z 30 III 2003. Holland w wywiadzie Jana Strzałki.
  Google Scholar

Gondek Bartosz, Daszczyński Roman, Obrona Westerplatte, „Gazeta Wyborcza” z 28 VIII 2008.
  Google Scholar

Górski Konrad, Rozważania teoretyczne. Literatura. Muzyka. Teatr, Lublin 1984, s. 193.
  Google Scholar

Hollender Barbara, Jeden wodzirej na różne czasy, „Rzeczpospolita” z 1 VI 2011.
  Google Scholar

Hollender Barbara, W cieniu zbrodni, „Rzeczpospolita” z 20 VII 2011.
  Google Scholar

Hollender Barbara, Wojenna historia i dziś aktualna, „Rzeczpospolita” nr z 24 XI 2010.
  Google Scholar

Hollender, Ciągle wierzę w kino ambitne, „Rzeczpospolita” z 4 IX 2009.
  Google Scholar

Horoszczak Adam, O grach i nostalgii wieku – mówi Feliks Falk, „Kino” 1992, nr 5.
  Google Scholar

Kwieciński Paweł, „Iść po słonecznej stronie”. Shoah jako doświadczenie cywilizacyjne w filmowej twórczości Andrzeja Wajdy. Wybrane aspekty, w: Filmowy świat Andrzeja Wajdy, red. E. Nurczyńska-Fidelska, P. Sitarski, Kraków 2003, s. 316-320.
  Google Scholar

Leociak Jacek, Ratowanie. Opowieści Polaków i Żydów, Kraków 2010, s. 9.
DOI: https://doi.org/10.32927/zzsim.694   Google Scholar

Leociak Jacek, Wyjście z grobu, „Teksty Drugie” 2004 nr 5.
  Google Scholar

Luter Andrzej, „Joanna”, „Kino” 2010, nr 12.
  Google Scholar

Maciejewski Łukasz, Delikatna, a pyskuje…, „Film” 2010 nr 11, s. 36.
  Google Scholar

Paulsson Gunnar S., Utajone miasto. Żydzi po aryjskiej stronie Warszawy (1940-1945), przeł. E. Olender-Dmowska, red. nauk. B. Engelking-Boni, J. Leociak, Kraków 2009, s. 174.
  Google Scholar

Pawłowski Roman, Druga obrona Westerplatte, „GW” z 30-31 XII 2008.
  Google Scholar

Pietrasik Zdzisław, „Enen”, „Polityka” 2009, nr 36.
  Google Scholar

Pietrasik Zdzisław, Nic nie jest oczywiste. Rozmowa z Feliksem Falkiem, „Polityka” 2010, nr 48.
  Google Scholar

Piotrowska Anita, Spóźnione rekolekcje, „Tygodnik Powszechny” nr 50 z 2010.
  Google Scholar

Poetyka kina społecznego, „Cinema Polska” 2005, nr 10, s. 55.
  Google Scholar

Polacy. Żydzi. Niemcy. Rozmawiali Marek Beylin i Adam Michnik, „Gazeta Wyborcza” z 25-26 V 2002.
  Google Scholar

Rakowiecki Jacek, Tragedia i wzruszenie, „Film” 2010, nr 11, s. 83.
  Google Scholar

Ratowanie Żydów – film a historia. Zapis debaty, która odbyła się po pokazie filmu „Joanna” Feliksa Falka, oprac. Bartosz Kwieciński, „Ekrany” 2011, nr 1-2.
  Google Scholar

Rosner Katarzyna, Narracja, tożsamość i czas, Kraków 2003, s. 94-97.
  Google Scholar

Sadowska Małgorzata, Agnieszka Holland, „Przekrój” 2006, nr 48.
  Google Scholar

Saltzman Lisa, Awangarda i kicz raz jeszcze. O etyce reprezentacji, „Literatura na Świecie” 2004, nr 1-2.
  Google Scholar

Sobolewski Tadeusz, „Pianista” z happy endem, „Gazeta Wyborcza” z 25-26 V 2002. Subbotko Donata, Władek siedzi nocą na balkonie, „Duży Format”, dod. do „Gazety Wyborczej”, z 21 VII 2011.
  Google Scholar

Sobolewski Tadeusz, Falka opowieść wigilijna, „Gazeta Wyborcza” z 27-28 XI 2010.
  Google Scholar

Zaremba Piotr, Świat ułatwiony, „Rzeczpospolita” z 30 XII 2010.
  Google Scholar

Zarębski Konrad J., „Komornik” , „Kino” 2005, nr 10, s. 34.
  Google Scholar

Zarębski Konrad J., Nie nakręciłem „Wodzireja 3”, „Kino” 2005, nr 10, s. 33.
  Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2012-06-30

Cited By / Share

Kaniecki, P. (2012) „Joanna «en face». O filmie Feliksa Falka”, Kwartalnik Filmowy, (77-78), s. 157–167. doi: 10.36744/kf.2859.

Autorzy

Przemysław Kaniecki 
kwartalnik.filmowy@ispan.pl
Uniwersytet Warszawski Polska

Adiunkt w Instytucie Badań Interdyscyplinarnych UW, współpracuje z Muzeum Historii Żydów Polskich. Opublikował m.in. książkowe opracowanie Lawy Tadeusza Kon­wickiego (2008). Współredagował (z J. Speiną) numer pisma „Litteraria Copernicana” (1/2008) po­święcony twórczości Konwickiego oraz tom Wiatr i pył (z T. Lubelskim, 2008) - wybór mniejszych form prozatorskich tego autora. Prace edytorskie: seria „Książek wybranych” Konwickiego (2010). W 2011 r. ukazała się książka z cyklem przeprowadzonych przez niego rozmów z T. Konwickim W pośpiechu.



Statystyki

Abstract views: 27
PDF downloads: 11


Licencja

Prawa autorskie (c) 2012 Przemysław Kaniecki

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.

W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.