Joanna „en face”. O filmie Feliksa Falka
Abstrakt
Joanna Feliksa Falka opowiada o kobiecie, która w czasie II wojny światowej ukrywa żydowskie dziecko i staje się ofiarą oskarżenia o utrzymywanie niestosownych kontaktów z niemieckim oficerem. Kaniecki wskazuje w Joannie trzy płaszczyzny problemowe, które wiążą się z różnymi postaciami filmu. Obraz można odczytywać przez pryzmat dziewczynki Róży – jako film o holokauście; można widzieć w nim utwór o poświęceniu – Joanny; można wreszcie – co wiąże się z postaciami oskarżycieli – uznać film za wystąpienie reżysera przeciwko racjom powierzchownym, łatwemu ocenianiu, zwłaszcza wyborów człowieka postawionego w sytuacjach krańcowych. Na tej płaszczyźnie film staje się wypowiedzią w bieżącej polskiej dyskusji nad lustracją.
Słowa kluczowe:
Feliks Falk, II wojna światowa, HolokaustBibliografia
Czapliński Przemysław, Zagłada i profanacje, „Teksty Drugie” 2009, nr 4.
Google Scholar
Filmowe zwierciadła Holokaustu, „Tygodnik Powszechny” z 30 III 2003. Holland w wywiadzie Jana Strzałki.
Google Scholar
Gondek Bartosz, Daszczyński Roman, Obrona Westerplatte, „Gazeta Wyborcza” z 28 VIII 2008.
Google Scholar
Górski Konrad, Rozważania teoretyczne. Literatura. Muzyka. Teatr, Lublin 1984, s. 193.
Google Scholar
Hollender Barbara, Jeden wodzirej na różne czasy, „Rzeczpospolita” z 1 VI 2011.
Google Scholar
Hollender Barbara, W cieniu zbrodni, „Rzeczpospolita” z 20 VII 2011.
Google Scholar
Hollender Barbara, Wojenna historia i dziś aktualna, „Rzeczpospolita” nr z 24 XI 2010.
Google Scholar
Hollender, Ciągle wierzę w kino ambitne, „Rzeczpospolita” z 4 IX 2009.
Google Scholar
Horoszczak Adam, O grach i nostalgii wieku – mówi Feliks Falk, „Kino” 1992, nr 5.
Google Scholar
Kwieciński Paweł, „Iść po słonecznej stronie”. Shoah jako doświadczenie cywilizacyjne w filmowej twórczości Andrzeja Wajdy. Wybrane aspekty, w: Filmowy świat Andrzeja Wajdy, red. E. Nurczyńska-Fidelska, P. Sitarski, Kraków 2003, s. 316-320.
Google Scholar
Leociak Jacek, Ratowanie. Opowieści Polaków i Żydów, Kraków 2010, s. 9.
DOI: https://doi.org/10.32927/zzsim.694
Google Scholar
Leociak Jacek, Wyjście z grobu, „Teksty Drugie” 2004 nr 5.
Google Scholar
Luter Andrzej, „Joanna”, „Kino” 2010, nr 12.
Google Scholar
Maciejewski Łukasz, Delikatna, a pyskuje…, „Film” 2010 nr 11, s. 36.
Google Scholar
Paulsson Gunnar S., Utajone miasto. Żydzi po aryjskiej stronie Warszawy (1940-1945), przeł. E. Olender-Dmowska, red. nauk. B. Engelking-Boni, J. Leociak, Kraków 2009, s. 174.
Google Scholar
Pawłowski Roman, Druga obrona Westerplatte, „GW” z 30-31 XII 2008.
Google Scholar
Pietrasik Zdzisław, „Enen”, „Polityka” 2009, nr 36.
Google Scholar
Pietrasik Zdzisław, Nic nie jest oczywiste. Rozmowa z Feliksem Falkiem, „Polityka” 2010, nr 48.
Google Scholar
Piotrowska Anita, Spóźnione rekolekcje, „Tygodnik Powszechny” nr 50 z 2010.
Google Scholar
Poetyka kina społecznego, „Cinema Polska” 2005, nr 10, s. 55.
Google Scholar
Polacy. Żydzi. Niemcy. Rozmawiali Marek Beylin i Adam Michnik, „Gazeta Wyborcza” z 25-26 V 2002.
Google Scholar
Rakowiecki Jacek, Tragedia i wzruszenie, „Film” 2010, nr 11, s. 83.
Google Scholar
Ratowanie Żydów – film a historia. Zapis debaty, która odbyła się po pokazie filmu „Joanna” Feliksa Falka, oprac. Bartosz Kwieciński, „Ekrany” 2011, nr 1-2.
Google Scholar
Rosner Katarzyna, Narracja, tożsamość i czas, Kraków 2003, s. 94-97.
Google Scholar
Sadowska Małgorzata, Agnieszka Holland, „Przekrój” 2006, nr 48.
Google Scholar
Saltzman Lisa, Awangarda i kicz raz jeszcze. O etyce reprezentacji, „Literatura na Świecie” 2004, nr 1-2.
Google Scholar
Sobolewski Tadeusz, „Pianista” z happy endem, „Gazeta Wyborcza” z 25-26 V 2002. Subbotko Donata, Władek siedzi nocą na balkonie, „Duży Format”, dod. do „Gazety Wyborczej”, z 21 VII 2011.
Google Scholar
Sobolewski Tadeusz, Falka opowieść wigilijna, „Gazeta Wyborcza” z 27-28 XI 2010.
Google Scholar
Zaremba Piotr, Świat ułatwiony, „Rzeczpospolita” z 30 XII 2010.
Google Scholar
Zarębski Konrad J., „Komornik” , „Kino” 2005, nr 10, s. 34.
Google Scholar
Zarębski Konrad J., Nie nakręciłem „Wodzireja 3”, „Kino” 2005, nr 10, s. 33.
Google Scholar
Autorzy
Przemysław Kanieckikwartalnik.filmowy@ispan.pl
Uniwersytet Warszawski Polska
Adiunkt w Instytucie Badań Interdyscyplinarnych UW, współpracuje z Muzeum Historii Żydów Polskich. Opublikował m.in. książkowe opracowanie Lawy Tadeusza Konwickiego (2008). Współredagował (z J. Speiną) numer pisma „Litteraria Copernicana” (1/2008) poświęcony twórczości Konwickiego oraz tom Wiatr i pył (z T. Lubelskim, 2008) - wybór mniejszych form prozatorskich tego autora. Prace edytorskie: seria „Książek wybranych” Konwickiego (2010). W 2011 r. ukazała się książka z cyklem przeprowadzonych przez niego rozmów z T. Konwickim W pośpiechu.
Statystyki
Abstract views: 27PDF downloads: 11
Licencja
Prawa autorskie (c) 2012 Przemysław Kaniecki

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Przemysław Kaniecki, Ludzie spotkani w Polsce. Nowela filmowa „Preparat 09” Tadeusza Konwickiego i Wiktora Woroszylskiego (1948) , Kwartalnik Filmowy: Nr 107 (2019): Podróż, (e)migracja, pielgrzymka
- Przemysław Kaniecki, Zbliżenie na biedronkę. Konwicki, Mach i ujęcie z niebyłej adaptacji , Kwartalnik Filmowy: Nr 118 (2022): Jedno ujęcie
- Przemysław Kaniecki, Komiks undergroundowy i animacje. Rozmowa z Krzysztofem Ostrowskim , Kwartalnik Filmowy: Nr 114 (2021): Zanieczyszczenie, brud, skaza
- Przemysław Kaniecki, Znad dworu panny Heleny przed dom Poety. Kategoria narracji a obecność autora w „Lawie” i „Bohini” Konwickiego , Kwartalnik Filmowy: Nr 73 (2011): Kino to ja. Autobiografie filmowe