Antoni Słonimski jako scenarzysta filmowy
Piotr Sitkiewicz
piotr.sitkiewicz@ug.edu.plUniwersytet Gdański (Polska)
https://orcid.org/0000-0002-4092-9039
Paweł Sitkiewicz
Uniwersytet Gdański (Polska)
https://orcid.org/0000-0003-2039-9154
Abstrakt
Artykuł jest próbą naszkicowania portretu Antoniego Słonimskiego jako twórcy scenariuszy filmowych. Autorzy przyglądają się projektom, w które Słonimski był zaangażowany od czasów przedwojennych po lata 60. XX w. Efektem ich filmoznawczo-literaturoznawczego śledztwa, przeprowadzonego na podstawie materiałów archiwalnych, wypowiedzi publicystycznych i dzieł literackich, a także wspomnień osób działających w polskiej branży filmowej, jest analiza dwóch scenariuszy, przede wszystkim komedii To były czasy/Miasto milionerów, oraz rekonstrukcja trzech nieukończonych prób scenariuszowych Słonimskiego, zwłaszcza do filmu Przedwiośnie Andrzeja Wajdy. Autorzy przedstawiają okoliczności powstawania tych projektów na tle polityki kulturalnej II RP i PRL, odpowiadają na pytanie, dlaczego zakończyły się one fiaskiem, przede wszystkim zaś próbują zdefiniować styl i kinematograficzną wyobraźnię tego ważnego dla polskiej kultury pisarza.
Słowa kluczowe:
Antoni Słonimski, scenariusz filmowy, filmy niezrealizowaneBibliografia
Lipski, J. J. (1963). Klasyk komedii: Antoni Słonimski. Dialog, (1), ss. 117-126.
Google Scholar
Lubelski, T. (2012). Historia niebyła kina PRL. Kraków: Znak.
Google Scholar
Madej, A. (1992). Historia filmu dzisiaj: wątpliwości i nadzieje. W: J. Trzynadlowski (red.), Filmoznawstwo – film – telewizja (ss. 37-51). Wrocław: Uniwersytet Wrocławski.
Google Scholar
Rammel, I. (1994). „Dobranoc, ojczyzno kochana, już czas na sen…”. Komedia filmowa lat sześćdziesiątych. W: T. Miczka, A. Madej (red.), Syndrom konformizmu?: Kino polskie lat sześćdziesiątych (ss. 58-83). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Google Scholar
Sieradzki, J. (1982). Powrót Słonimskiego. Dialog, (3), ss. 92-96.
Google Scholar
Skotarczak, D. (2020). Komedia odwilżowa. Powrót humoru nieideologicznego w kinie polskim. Pleograf. Kwartalnik Akademii Polskiego Filmu, (4). https://akademiapolskiegofilmu.pl/pl/historia-polskiego-filmu/artykuly/komedia-odwilzowa-powrot-humoru-nieideologicznego-w-kinie-polskim/758
Google Scholar
Słonimski, A. (2007). Romans z X Muzą. Teksty filmowe z lat 1917-1976 (red. naukowa M. Hendrykowska, M. Hendrykowski). Warszawa: Więź.
Google Scholar
Autorzy
Piotr Sitkiewiczpiotr.sitkiewicz@ug.edu.pl
Uniwersytet Gdański Polska
https://orcid.org/0000-0002-4092-9039
Literaturoznawca i redaktor, wykładowca edytorstwa na Uniwersytecie Gdańskim. Autor książek Człowiek-Brzytwa. Cztery szkice o felietonach Antoniego Słonimskiego (2024) oraz Bruno Schulz i krytycy. Recepcja twórczości Brunona Schulza w latach 1921-1939 (2018). Redaktor tomów Bruno Schulz w oczach współczesnych. Antologia tekstów krytycznych i publicystycznych z lat 1920-1939 (2021) oraz Najpierw okładka! Polskie okładki książkowe 1944-1970 (wraz z Januszem Górskim, 2017). Członek redakcji czasopisma „Schulz/ Forum”.
Autorzy
Paweł SitkiewiczUniwersytet Gdański Polska
https://orcid.org/0000-0003-2039-9154
Historyk kina, medioznawca, profesor Uniwersytetu Gdańskiego. Zajmuje się historią kina animowanego w Polsce i na świecie, kulturą filmową dwudziestolecia międzywojennego oraz prehistorią komiksu. Autor czterech książek: Małe wielkie kino. Film animowany od narodzin do końca okresu klasycznego (2009), Polska szkoła animacji (2011), Miki i myszy. Walt Disney i film rysunkowy w przedwojennej Polsce (2012) oraz Gorączka filmowa. Kinomania w międzywojennej Polsce (2019). Współautor leksykonu Powieści graficzne (2015) pod redakcją Sebastiana J. Konefała.
Statystyki
Abstract views: 77PDF downloads: 49
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Piotr Sitkiewicz, Paweł Sitkiewicz

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Paweł Sitkiewicz, Jak datować początek polskiej animacji? Śledztwo filmoznawcze , Kwartalnik Filmowy: Nr 112 (2020): Polski dokument, polska animacja
- Paweł Sitkiewicz, Walt Disney i kino dla dzieci – wyprawa do źródeł , Kwartalnik Filmowy: Nr 121 (2023): Kino i młoda widownia
- Paweł Sitkiewicz, Powrócić do kina wizualnego. Borowczyk i Lenica w zespole autorów filmowych „Kadr” , Kwartalnik Filmowy: Nr 105-106 (2019): Kino wobec transformacji ustrojowych
- Paweł Sitkiewicz, Chałat czy frak? Spór wokół produkcji filmu jidysz w przedwojennej Polsce , Kwartalnik Filmowy: Nr 120 (2022): Kultura filmowa
- Paweł Sitkiewicz, Optyczne instrumentacje. „Muzyka rysunkowa” w przedwojennej Polsce , Kwartalnik Filmowy: Nr 101-102 (2018): Kino europejskie XXI wieku
- Paweł Sitkiewicz, Polskojęzyczne remaki filmów z Hollywood. Powrót do Joinville , Kwartalnik Filmowy: Nr 97-98 (2017): Wędrujące motywy