Schizofreniczny surrealizm ekranu
Abstrakt
Autor przedstawia swoje refleksje dotyczące wyszperanej w antykwariacie książki Williama Earle’a Surrealizm of the Movies (1987). William Earle (1919-1988), wykładowca filozofii na Northwestern University w Chicago, był autorytetem od egzystencjalizmu i fenomenologii. Pozostawił po sobie kilka książek o tematyce filozoficznej i jedną poświęconą kinu, która – wbrew tytułowi – nie jest wcale historią filmu surrealistycznego, ale zbiorem erudycyjnych i wyjątkowo zjadliwych esejów o tradycyjnym kinie. Rozważania filozofa dotyczące ontologii kina prowadzą go do konkluzji, że surrealizm jest wpisany w istotę kina. Giżycki zauważa, że pasjonujące eseje Earle’a czyta się w dużej mierze jak manifest kina antyrealistycznego. Chciałoby się więc tezy filozofa skonfrontować z praktykę – wiadomo bowiem (z okładki książki odkrytej w antykwariacie), że Earl zrealizował ponad 20 „surrealistyczno-dadaistycznych” filmów. Niestety, próżno ich szukać w filmotekach, sklepach czy Internecie. Giżycki pyta: A może po prostu nigdy nie powstały, są tylko dadaistyczno-surrealistycznym żartem?
Słowa kluczowe:
William Earle, surrealizm, egzystencjalizm, fenomenologiaBibliografia
Earle William, Surrealizm of the Movies, Chicago 1987, s. 11, 13-15, 18, 23, 32, 35.
Google Scholar
Gassner John, Expressionism and Realism in Films, „The Pingwin Film Review”, 1947, nr 3, s. 21, 25, 27, 29.
Google Scholar
Giżycki Marcin, Kino anegdoty i kino obrazu, „Kwartalnik Filmowy” 2007, nr 64, s. 211-214.
Google Scholar
Themerson Stefan, Kto da nam wreszcie, „Dekada” 1934, nr 31, s. 6.
Google Scholar
Themerson Stefan, O potrzebie tworzenia widzeń, „f.a.” 1937, nr 2, s. 45.
Google Scholar
Autorzy
Marcin Giżyckikwartalnik.filmowy@ispan.pl
Rhode Island School of Design Stany Zjednoczone
Krytyk i historyk sztuki. Wykładowca w Rhode Island School of Design w USA. Opublikował m.in. Słownik kierunków, ruchów i kluczowych pojęć sztuki drugiej połowy XX wieku (2002), Wenders do domu! Europejskie filmy o Ameryce i ich recepcja w Stanach Zjednoczonych (2006).
Statystyki
Abstract views: 24PDF downloads: 5
Licencja
Prawa autorskie (c) 2010 Marcin Giżycki
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Marcin Giżycki, Tucker i inni , Kwartalnik Filmowy: Nr 110 (2020): Poza człowiekiem
- Marcin Giżycki, „Europa” odnaleziona , Kwartalnik Filmowy: Nr 117 (2022): Kino nieznane/ukryte
- Marcin Giżycki, Déjà vu , Kwartalnik Filmowy: Nr 114 (2021): Zanieczyszczenie, brud, skaza
- Marcin Giżycki, Tako rzecze artysta , Kwartalnik Filmowy: Nr 104 (2018): Esej, „found footage”, film montażowy
- Marcin Giżycki, Motol Blues , Kwartalnik Filmowy: Nr 103 (2018): Młode kino polskie – konfrontacja pokoleń
- Marcin Giżycki, Animowany dokument. Nowy gatunek czy chwyt marketingowy? , Kwartalnik Filmowy: Nr 101-102 (2018): Kino europejskie XXI wieku
- Marcin Giżycki, Konstrukcja – reprodukcja. Grafika, fotografia i film w konstruktywizmie polskim , Kwartalnik Filmowy: Nr Special Issue (2013): Polskie filmoznawstwo o kinie polskim
- Marcin Giżycki, Utracony wymiar , Kwartalnik Filmowy: Nr 86 (2014): Wymiary czasu
- Marcin Giżycki, Duch Williama Mulhollanda , Kwartalnik Filmowy: Nr 93-94 (2016): Kino amerykańskie
- Marcin Giżycki, Kinomaniacy, pedanci i sekrety pamięci , Kwartalnik Filmowy: Nr 96 (2016): Film i metafizyka
