Przedmiot – obiekt – gest – instrument: od dada do wczesnej sztuki wideo
Abstrakt
Artykuł przynosi refleksję nad związkami sztuki wideo z tradycją dadaistyczną, a także pokazuje, w jaki sposób niektóre założenia twórców Wielkiej Awangardy doczekały się rozwinięcia w okresie, kiedy artyści zaczęli sięgać po media elektroniczne jako środek wyrazu twórczego. Odwołania do tradycji dadaistycznej mają w obrębie sztuki wideo niejednorodny charakter. Wynika to z wieloaspektowego wykorzystania medium przez poszczególnych twórców – dla jednych było ono bowiem przede wszystkim środkiem służącym zapisowi działań o charakterze performatywnym, dla innych stawało się właściwą „materią” dzieła zastępującą bardziej tradycyjne tworzywa sztuki. Tekst Andrzeja Pitrusa odwołuje się do licznych przykładów, m.in. dzieł Billa Violi, Nam June Paika i małżeństwa Vasulków.
Słowa kluczowe:
Bill Viola, Nam June Paik, Steina i Woody VasulkaBibliografia
Kluszczyński Ryszard W., Film, wideo, multimedia. Sztuka ruchomego obrazu w erze elektronicznej, Rabid, Kraków 2002, s. 101-102.
Google Scholar
Kluszczyński Ryszard W., Od konceptualizmu do sztuki hipermediów, w: Piękno w sieci. Estetyka a nowe media, red. K. Wilkoszewska, Universitas, Kraków 1999, s. 80.
Google Scholar
L’Ecotais Emmanuelle de, Levitch Mark, Dada Films, w: Dada, red. L. Dickerman, National Gallery of Art, Washington 2006, s. 413.
Google Scholar
Pitrus Andrzej, „The Reflecting Pool” Billa Violi – wymiary obrazu wideo, „Kwartalnik Filmowy” 2008, nr 64, s. 94-102.
Google Scholar
Richter Hans, Dadaizm, tłum. J. St. Buras, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1986, s. 147-148.
Google Scholar
Speilmann Yvonne, Video. Das Reflexive Medium, Suhrkamp Press, Frankfurt 2005.
Google Scholar
Viola Bill, Reasons for Knocking at an Empty House, The MIT Press, Cambridge 1995, s. 30.
Google Scholar
Autorzy
Andrzej Pitruskwartalnik.filmowy@ispan.pl
Uniwersytet Jagielloński Polska
Profesor nauk humanistycznych; wykłada w Instytucie Sztuk Audiowizualnych Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zajmuje się kinem współczesnym, problematyką reklamy, gier wideo, a także sztuką najnowszą, przede wszystkim media artem. Jest autorem kilkunastu książek, m.in. o reklamie, kinie popularnym, twórczości Todda Haynesa i Douglasa Sirka. Wspólnie z Alicją Helman napisał podręcznik Podstawy wiedzy o filmie, a także zredagował serię tomów Autorzy kina europejskiego. Obecnie przygotowuje monografię Billa Violi - wybitnego przedstawiciela sztuki mediów.
Statystyki
Abstract views: 25PDF downloads: 8
Licencja
Prawa autorskie (c) 2011 Andrzej Pitrus
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Andrzej Pitrus, Pozbawiony tytułu esej o podróży do domu, którego nie ma i może nigdy nie będzie, albo do domu, który kiedyś należał do kogoś zupełnie innego , Kwartalnik Filmowy: Nr 107 (2019): Podróż, (e)migracja, pielgrzymka
- Andrzej Pitrus, Pozbawiony tytułu esej o państwie, które odwróciło się od własnych dzieci , Kwartalnik Filmowy: Nr 105-106 (2019): Kino wobec transformacji ustrojowych
- Andrzej Pitrus, Atlas działań niepotrzebnych Juliana Rosefeldta , Kwartalnik Filmowy: Nr 101-102 (2018): Kino europejskie XXI wieku
- Andrzej Pitrus, To Sang Fotostudio/„To Sang Fotostudio”: koda – Alicja – sens , Kwartalnik Filmowy: Nr 103 (2018): Młode kino polskie – konfrontacja pokoleń
- Andrzej Pitrus, Pozbawiony tytułu esej z sześcioma przypisami o trzech innych esejach o milczeniu. Metodologicznie słaby , Kwartalnik Filmowy: Nr 104 (2018): Esej, „found footage”, film montażowy
- Andrzej Pitrus, Nieistniejąca historia polskiej awangardy filmowej , Kwartalnik Filmowy: Nr 101-102 (2018): Kino europejskie XXI wieku
- Andrzej Pitrus, To my wymyśliliśmy czas. „Ocean Without a Shore” i „Transfigurations” Billa Violi , Kwartalnik Filmowy: Nr 86 (2014): Wymiary czasu
- Andrzej Pitrus, Chrisa Markera podróże w czasie: o dziwnych losach „La Jetée” , Kwartalnik Filmowy: Nr 89-90 (2015): Redefinicje klasyki
- Andrzej Pitrus, Młodzi (i zdolni) o animacji , Kwartalnik Filmowy: Nr 99 (2017): Triki, numery specjalne, atrakcje
- Andrzej Pitrus, Mike Leigh po raz pierwszy , Kwartalnik Filmowy: Nr 100 (2017): O świętowaniu
