Działalność producencka Studia Filmowego im. Karola Irzykowskiego w latach 1981-1989
Emil Sowiński
emil.sowinski@uni.lodz.plUniwersytet Łódzki (Polska)
https://orcid.org/0000-0002-9453-7989
Abstrakt
Studio Filmowe im. Karola Irzykowskiego zostało założone przez grupę młodych filmowców w 1981 r. w celu produkowania debiutów filmowych. Choć instytucja ta była wpisana w ramy oficjalnych struktur kinematografii, w zasadzie funkcjonowała poza nimi. Podlegała bezpośrednio Ministerstwu Kultury i Sztuki, ale jej władze (wybierana demokratycznie Rada Artystyczna składająca się z pięciu młodych twórców) mogły samodzielnie podejmować decyzje dotyczące produkcji filmowej. Dlatego też polityka Studia mogła być bardziej niezależna niż np. zespołów filmowych. W 1984 r. zmieniła się struktura organizacyjna Studia; w latach 1985-1989 utraciło ono znaczące przywileje, przez co przestało się właściwie różnić od zespołów filmowych. Miało to wpływ na działalność producencką Studia w tym okresie. Celem artykułu jest odpowiedź na pytanie, jak decyzje personalne, polityczne i instytucjonalne wpłynęły na organizację i politykę programową Studia w latach 1981-1989.
Instytucje finansujące
Słowa kluczowe:
Studio Filmowe im. Karola Irzykowskiego, badania kultury produkcji, debiuty filmowe, zespoły filmowe, stan wojennyBibliografia
Bugajski, R. (2010). Jak powstało „Przesłuchanie”. Warszawa: Świat Książki.
Google Scholar
Guzek, M. (2010). „Niepokonani” A. Marka Drążewskiego jako źródło dziejów Października 1956. W: M. Zawodniak, P. Zwierzchowski (red.), Październik 1956 w literaturze i filmie (ss. 257-266). Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
Google Scholar
Hendrykowska, M., Hendrykowski, M. (1996). Film w Poznaniu i Wielkopolsce 1896-1996. Poznań: Ars Nova.
Google Scholar
Hollender, B., Turowska, Z. (red.) (2000). Zespół Tor. Warszawa: Prószyński i S-ka.
Google Scholar
Jóźwiak, K. (1984). Pierwszy próg (rozmowa z Waldemarem Dzikim). Film, (12), s. 8.
Google Scholar
Korczarowska, N. (2010). Mechanizm kreowania „tożsamości żydowskiej”. „Pogrzeb kartofla” Jana Jakuba Kolskiego. W: J. Preizner (red.), Gefilte film III: Wątki żydowskie w kinie (ss. 223-236). Kraków – Budapeszt: Austeria.
Google Scholar
Kornatowska, M. (1990). Wodzireje i amatorzy. Warszawa: Wydawnictwo Artystyczne i Filmowe.
Google Scholar
Lubelski, T. (2007). Krzysztof Krauze – młodszy brat kina moralnego niepokoju. W: G. Stachówna, B. Zmudziński (red.), Autorzy kina polskiego (ss. 195-200). Kraków: Rabid.
Google Scholar
Mucharski, P. (1991). Komu to kino. Kino, (7), s. 21.
Google Scholar
Preizner, J. (2012). Kamienie na macewie. Holokaust w polskim kinie. Kraków – Budapeszt: Austeria.
Google Scholar
Rudnicki, M. (2014). Dorobek Studia Filmowego im. Karola Irzykowskiego. W: A. Pachnicka, T. Szczepański (red.), Idea zespołu filmowego. Historia i nowe wyzwania (ss. 169-196). Łódź: Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej w Łodzi.
Google Scholar
Sander, J. (1991). X Rocznica Studia Filmowego im. Karola Irzykowskiego. Konkurs, (1-2), ss. 24-25.
Google Scholar
Sander, J., Wróblewski, J. (1991). Widziane od środka. O Studiu Filmowym im. Karola Irzykowskiego. Reżyser, (2), ss. 6-7.
Google Scholar
Skoczek, T., Wasilewski, P. (red.) (1991). Dziesięciolecie Studia Filmowego im. Karola Irzykowskiego. Bochnia: Studio Filmowe im. Karola Irzykowskiego.
Google Scholar
Szelchauz, E. (red.) (1980). Prawo filmowe. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze.
Google Scholar
Sowiński, E. (2021). Polityka ingerencji. Władza wobec „Weryfikacji” Mirosława Gronowskiego. Pleograf, (4), https://pleograf.pl/index.php/polityka-ingerencji-wladza-wobec-weryfikacji-miroslawa-gronowskiego/
Google Scholar
Autorzy
Emil Sowińskiemil.sowinski@uni.lodz.pl
Uniwersytet Łódzki Polska
https://orcid.org/0000-0002-9453-7989
Historyk filmu, asystent w Katedrze Filmu i Mediów Audiowizualnych Uniwersytetu Łódzkiego. Prowadzi projekt badawczy poświęcony działalności Studia Filmowego im. Karola Irzykowskiego. Jego zainteresowania obejmują historię kultury filmowej w Polsce oraz ekonomię kina. W 2018 r. otrzymał I nagrodę w Konkursie im. prof. Eweliny Nurczyńskiej-Fidelskiej na najlepszą pracę magisterską o kinie polskim. W latach 2018-2020 współpracował przy projekcie grantowym „Rozpowszechnianie filmów w Polsce w latach 1945-1989: ogólnokrajowe ramy instytucjonalne i lokalne studium przypadku” finansowanym przez Narodowe Centrum Nauki.
Statystyki
Abstract views: 520PDF downloads: 324
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Emil Sowiński
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Emil Sowiński, Klasyfikacja wiekowa filmów a wyniki frekwencyjne w ostatniej dekadzie PRL , Kwartalnik Filmowy: Nr 108 (2019): Produkcja i dystrybucja filmowa
- Emil Sowiński, Finansowanie „amerykańskich filmów polskich” w świetle badań archiwalnych. Przypadek Władysława Pasikowskiego , Kwartalnik Filmowy: Nr 105-106 (2019): Kino wobec transformacji ustrojowych
- Emil Sowiński, Przygody Stasia i Nel w świecie marketingowego PR-u. Analiza kampanii promocyjnej „W pustyni i w puszczy” Gavina Hooda , Kwartalnik Filmowy: Nr 121 (2023): Kino i młoda widownia
- Emil Sowiński, Idea studia dla młodych filmowców. Studio Munka – powstanie, działalność i produkcyjny dialog z przeszłością , Kwartalnik Filmowy: Nr 103 (2018): Młode kino polskie – konfrontacja pokoleń
