Theatrical Dimension of Roman Polański’s Films
Bogusław Zmudziński
kwartalnik.filmowy@ispan.plAGH University of Science and Technology in Cracow (Poland)
Abstract
The last two films of Roman Polański – Carnage, based on a theatrical play by Yasmina Reza and Venus in Fur based on David Ives’ play adapted for the New york theatre scene from the story of the count Leopold von Sacher-Masoch – are a good occasion for reconsidering the origins and roots of Polański’s creativity, and in particular the impact of the theatre on Polański’s films. Zmudziński in his analysis goes beyond films that are straightforward adaptation of plays written for the theatre, and examines and orders the areas of influence of the theatre aesthetics and theatrical experience of the director, including the “poetics” of the absurd, the use of isolated spaces, circular structures of narration, compressed time, restricted number of characters remaining in peculiar relationships, and finally emotionally active engagement of the audience, reaching the level of the original psychodrama. Within Polański’s twenty feature films “theatre thinking” is clearly, though not overtly, present. The theatrical inclinations of the director are also confirmed by the fact that many of his films could easily be adapted for the stage.
Keywords:
Roman Polański, David Ives, Yasmina Reza, Leopold von Sacher-MasochReferences
Bielas, Katarzyna, Jacek Szczerba. 2000. Aktor, małpa, masażysta. Rozmowa z Romanem Polańskim. „Gazeta Wyborcza”, 24.01.2000
Google Scholar
Brillant – Annequin, Anick, 1995. Teatr absurdu: narodziny nowej estetyki. Na przykładzie dramaturgii Ionesco i Becketta. Tłum. M. Sugiera. „Ruch Literacki” 4
Google Scholar
Curti, Stefano. 1999. Roman Polanski directed „Amadeus” Opens In Milan, Nov. 30. http://www.playbill.com/news/article/roman-polanski-directed-amadeus-opens-in-milan-nov.-30-85162 (Dostęp: 15.01.2015)
Google Scholar
Czapliński, Lesław. 1993. Bergman – mistrz scenicznego szczegółu. W: J. Balbierz, B. Zmudziński (red.). Ingmar Bergman. Kraków: Uniwersytet Jagielloński. Akademickie Centrum Kultury Rotunda.
Google Scholar
Czapska, Iza Natasza. 2005. W zawodzie filmowca trzeba się ciągle ruszać. Rozmowa z reżyserem Romanem Polańskim o powrocie do teatru i Polski, o Becketcie, otyłych dzieciach i ustach splamionych krwią. Rozmawia Iza Natasza Czapska. „Życie Warszawy” 11-10-2005. http://www.e-teatr.pl/pl/artykuly/17011,druk.html (dostęp: 15.01.2015)
Google Scholar
Dopartowa, Mariola. 2011. Roman Polański. Nóż w wodzie. Esej towarzyszący edycji filmu w ramach serii DVD „Kanon filmów polskich” w dystrybucji Best Film. Warszawa.
Google Scholar
Esslin, Martin. 1968. The Theatre of the Absurd, Revised and enlarged edition. Pelican Books. https://archive.org/stream/TheTheatreOfTheAbsurd/The_Theatre_of_the_Absurd#page/n1/mode/2up (dostęp: 15.01.2015)
Google Scholar
Fusco, Pia Maria. 1999. Polsko-włoski „Amadeusz”. „La Repubblica”. 27.10.1999. przedruk W: „Forum” 50
Google Scholar
Głowacki, Janusz. 1977. Polo potrafi. Z Romanem Polańskim rozmawia J. Głowacki. „Kultura” 3
Google Scholar
Greenberg, James. 2013. Polański. Portret mistrza. Tłum. J. Malinowski. Warszawa: Grupa Wydawnicza Foksal
Google Scholar
Harwood, Ronald. 2001. Jak powstawał scenariusz „Pianisty”. ”The Guardian” 22.06.2001
Google Scholar
Krajewska, Anna. 1996. Dramat i teatr absurdu w Polsce. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza
Google Scholar
Lubelski, Tadeusz. 1993. Żałuję, że nie mam już tremy – mówi Roman Polański. Rozmowę przeprowadził T. Lubelski. „Kino” 2-3
Google Scholar
Łaguna, Piotr. 1983. Tajemnice Chińskiej Dzielnicy. O „Chinatown” Romana Polańskiego. „Kino” 4
Google Scholar
Mastermann, Len. 1995. „Matnia” w lustrze surrealizmu. Tłum. E. Siemicka. W: B. Zmudziński (red.). Roman Polański. Kraków: Instytut Francuski w Krakowie
Google Scholar
Michnik, Adam, Adam Cichy. 1998. Najgroźniejsi są ci, którzy się boją. O wybaczaniu i karze śmierci, o strachu i okrucieństwie, o AIDS i szaleństwach Ameryki, o wolnej woli i altruizmie z Romanem Polańskim rozmawiają Adam Michnik i Adam Cichy. „Gazeta Wyborcza” 14 – 15.03. 1998
Google Scholar
Muskała, Monika. 1997. Polański znów wśród wampirów. Z Romanem Polańskim rozmawia M. Muskała. „Magazyn Gazety Wyborczej” 24 – 25.10.1997
Google Scholar
Polański, Roman. 1989. Roman. Tłum. K. i P. Szymanowscy. Warszawa: Wydawnictwo Polonia
Google Scholar
Sacher-Masoch von, Leopold Ritter. 2013, brak autora tłumaczenia, Chorzów: Wydawnictwo Videograf SA.
Google Scholar
Sobolewski, Tadeusz. 2013. Roman Polański: Ja nie oskarżam, ja tylko staram się nie być hipokrytą. Rozmowa T. Sobolewskiego. „Gazeta Wyborcza” 8.11.2013
Google Scholar
Stachówna, Grażyna. 1994. Roman Polański i jego filmy. Warszawa – Łódź: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar
Stachówna, Grażyna. 2002. Polański od A do Z. Kraków: Wydawnictwo Znak
Google Scholar
Wajda, Katarzyna. 2014. Polański: życie jest teatrem. Absurdu, http://www.dwutygodnik.com/artykul/4870-polanski-zycie-jest-teatrem-absurdu.html (dostęp: 15.01.2015)
Google Scholar
Werner, Paul. 2014. Polański. Biografia. Tłum. A. Krochmal, R. Kędzierski. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.
Google Scholar
Zamochnikoff, Frédéric, Stéphane Bonnotte. 2006. Polański. Na rozdrożu światów. Tłum. K. i K. Pruscy. Warszawa: Wydawnictwo Cyklady
Google Scholar
Zmudziński, Bogusław. 1995. Wszyscy jesteśmy ssakami. Kwartalnik Kulturalny „Opcje” 4.
Google Scholar
Authors
Bogusław Zmudzińskikwartalnik.filmowy@ispan.pl
AGH University of Science and Technology in Cracow Poland
Adiunkt na Wydziale Humanistycznym AGH – Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie. Autor i redaktor licznych publikacji na temat filmu autorskiego, w tym zwłaszcza animowanego; zajmuje się twórczością Jana Svankmajera. Założyciel i od początku istnienia dyrektor artystyczny Międzynarodowego Festiwalu Filmowego Etiuda&Anima, członek Association Internationale du Film d’Animation (ASIFA) oraz Stowarzyszenia Filmowców Polskich, kurator programów na krajowych i zagranicznych festiwalach i innych imprezach filmowych.
Statistics
Abstract views: 42PDF downloads: 31
License
Copyright (c) 2014 Bogusław Zmudziński
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
The author grants the publisher a royalty-free non-exclusive licence (CC BY 4.0) to use the article in Kwartalnik Filmowy, retains full copyright, and agrees to identify the work as first having been published in Kwartalnik Filmowy should it be published or used again (download licence agreement). The journal is published under the CC BY 4.0 licence. By submitting an article, the author agrees to make it available under this licence.
In issues from 105-106 (2019) to 119 (2022) all articles were published under the CC BY-NC-ND 4.0 licence. During this period the authors granted a royalty-free non-exclusive licence (CC BY-ND 4.0) to use their article in „Kwartalnik Filmowy”, retained full copyright, and agreed to identify the work as first having been published in our journal should it be published or used again.
Most read articles by the same author(s)
- Bogusław Zmudziński, The Roots and the Condition of Polish Artistic Animation in the First Decades of the 21st Century , Kwartalnik Filmowy: No. 112 (2020): Polish Documentary, Polish Animation
- Bogusław Zmudziński, New Yorkers, or the Makers of Independent American Animation , Kwartalnik Filmowy: No. 93-94 (2016): American Cinema
- Bogusław Zmudziński, Animation Is a Part of Me: Signe Baumane in Conversation With Bogusław Zmudziński , Kwartalnik Filmowy: No. 93-94 (2016): American Cinema
- Bogusław Zmudziński, Etiuda&Anima Festival, or a Celebration of Film (From the Author’s Own Experience) , Kwartalnik Filmowy: No. 100 (2017): On Celebrating
- Bogusław Zmudziński, I Value My Independence: Bill Plympton in Conversation With Bogusław Zmudziński , Kwartalnik Filmowy: No. 93-94 (2016): American Cinema
