Żuławski in Grand Guignol

Grażyna Stachówna

kwartalnik.filmowy@ispan.pl
Jagiellonian University (Poland)

Abstract

According to the author Andrzej Żuławski is the only Polish director, who in his work is subject to far-reaching influence of the French culture. He was born in 1940, and spent his childhood and early youth in France (his father, Mirosław, was a cultural counselor at the Polish Embassy /1945-1949/, then he worked in Paris, representing Poland in the UNESCO /1956-1965/). This is where Andrzej finished lycee and studies at the IDHEC (1958-1959) and studied philosophy at the Sorbonne (1959-1960). He immersed himself both consciously and unconsciously in French culture and mentality. We find a proof of it in the shocking (not only in the Polish perception) poetics of his films. Researchers searched for its roots in various sources of inspirations. According to the author one may also find them in Le Theatre du Grand Guignol - a Parisian theatre with a specific style and repertoire that existed in the years 1897-1963 and had a great influence on the culture both popular and otherwise, in Britain and America, and on film horror in many countries. But - what is very interesting culturally - had no influence on Polish theatre or film. Stachówna tries to prove that Andrzej Żuławski’s film style can also be connected with the poetics of the shows at the Grand Guignol.


Keywords:

Andrzej Żuławski, French culture, Grand Guignol

Bobowski Sławomir, Obsesja i pasja: twórczość filmowa Andrzeja Żuławskiego, w: Zasługi Jerzego Żuławskiego i jego rodu dla literatury i kultury polskiej XX wieku, red. Eugenia Łoch, Dariusz Trześniowski, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2011.
  Google Scholar

Czyż Antoni, Władza marzeń. Studia o wyobraźni i tekstach, Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Pedagogicznej, Bydgoszcz 1997, s. 379.
  Google Scholar

Eberhardt Konrad, Debiut, który jest spełnieniem, „Magazyn Filmowy” 1972, nr 3.
  Google Scholar

Eco Umberto, Interpretacja i nadinterpretacja, red. Stefan Collini, tłum. Tomasz Bieroń, Znak, Kraków 2008.
  Google Scholar

Hand Richard J., Wilson Michael, London’s Grand Guignol and the Theatre of Horror, University of Exeter Press 2007.
  Google Scholar

Hannerz Ulf, Powiązania transnarodowe. Kultura, ludzie, miejsca, tłum. Katarzyna Franek, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2006.
  Google Scholar

Jagodziński Jan, The Inverted Drive in Andrzej Żuławski’s „Szamanka”. A Lacanian Reading of the Post Femme-Fatale, http://www.researchgate.net/publication/266034373_The_Inverted_Drive_in_Andrzej_uawski's_Szamanka_A_Lacanian_Reading_of_the_Post_Femme-Fatale - dostęp: listopad 2015.
  Google Scholar

Jurković Tanja, Blood, Monstrosity and Violent Imagery: Grand-Guignol, the French Theatre of Horror as a Form of Violent Entertainment, Univesrsity of Stirling, Scotland, http://www.sic-journal.org/Contributors.aspx?cid=109 - dostęp: listopad 2015.
  Google Scholar

Kletowski Piotr, Najważniejsze to kochać. O filmowej twórczości Andrzeja Żuławskiego, „Kwartalnik Filmowy” 2004, nr 46.
  Google Scholar

Kletowski Piotr, „Trzecia część nocy”, „Diabeł” i „Na srebrnym globie” Andrzeja Żuławskiego jako przykłady realizacjo nowofalowej poetyki autorskiej w polskim kinie, w: Polska nowa fala. Historia zjawiska, którego nie było, red. Łukasz Ronduda, Barbara Piwowarska, Warszawa, Nowy Jork, Strasburg, 2008.
  Google Scholar

Lubelski Tadeusz, Historia kina polskiego 1895-2014, Universitas, Kraków 2015.
  Google Scholar

Majmurek Jakub, Utopie, dystopie, ucieczki. Surrealizm i polskie kino fantastyczne, w: Dzieje grzechu. Surrealizm w kinie polskim, red. Kamila Wielebska, Kuba Mikurda, Korporacja Ha!art, Kraków 2010.
  Google Scholar

Nowakowski Jacek, Od teatru okrucieństwa do Grand Guignolu. Śmierć w kinie Andrzeja Żuławskiego, "Przestrzenie Teorii" 2005, nr 5.
  Google Scholar

Opętanie: ekstremalne kino i pisarstwo Andrzeja Żuławskiego, red. Sergio Naitza, Alpe Adria Cinema, Wydawnictwo Książkowe „Twój Styl”, Warszawa 2003.
  Google Scholar

Ostatnie słowo. Z Andrzejem Żuławskim rozmawia Renata Kim, Czerwone i Czarne, Warszawa 2011.
  Google Scholar

Pierron Agnes, Le Grand Guignol, Le Théâtre des peurs de la Belle Eopque, Edition Robert Laffont, Paris 1995.
  Google Scholar

Pierron Agnès, Maxa: la femme la plus assassinée du monde, L’Entretemps Éditions, Montpellier 2011.
  Google Scholar

Roccasalva Candice, Théâtre du Grand Guignol: Les mécanismes de la peur dans deux pièces du théâtre médical d’André de Lorde et Alfred Binet „L’Obsession” et „Une leçon à la Salpêtrière”, Högskolan Dalarna 2013, http://du.diva-portal.org/smash/get/diva2:618500/FULLTEXT02.pdf - dostęp: listopad 2015.
  Google Scholar

Tatarkiewicz Anna, Lautréamont czy Helena Mniszek ekranu?, „Magazyn Filmowy” 1972, nr 3.
  Google Scholar

Ziontek Artur, Andrzeja Żuławskiego literackie dopowiedzi do filmów, http://www.academia.edu/10906723/Andrzeja_%C5%BBu%C5%82awskiego_literackie_dopowiedzi_do_film%C3%B3.
  Google Scholar

Żuławski. Przewodnik Krytyki Politycznej, Piotr Kletowski, Piotr Marecki (wywiad-rzeka), Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2008.
  Google Scholar


Published
2016-09-30

Cited by

Stachówna, G. (2016) “Żuławski in Grand Guignol”, Kwartalnik Filmowy, (95), pp. 19–26. doi: 10.36744/kf.2159.

Authors

Grażyna Stachówna 
kwartalnik.filmowy@ispan.pl
Jagiellonian University Poland

Filmoznawczyni, profesor nad­zwyczajny w Instytucie Sztuk Audiowizualnych Uniwer­sytetu Jagiellońskiego. Autorka pięciu książek, m.in. Niedole miłowania. Ideologia i perswazja w melodra­matach filmowych (2001), Polański od A do Z (2002), Władcy wyobraźni. Sławni bohaterowie filmowi (2006), oraz ponad dwustu artykułów na temat filmu powszech­nego i polskiego, redaktorka jedenastu tomów zbioro­wych, m.in. Od Ramajany do Slumdoga. Filmowe adaptacje literatury indyjskiej (współred. Tatiana Szurlej, 2015). Interesuje się kulturą popularną, jest wielbicielką kina indyjskiego i seriali brytyjskich.



Statistics

Abstract views: 60
PDF downloads: 43


License

Copyright (c) 2016 Grażyna Stachówna

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.

The author grants the publisher a royalty-free non-exclusive licence (CC BY 4.0) to use the article in Kwartalnik Filmowy, retains full copyright, and agrees to identify the work as first having been published in Kwartalnik Filmowy should it be published or used again (download licence agreement). The journal is published under the CC BY 4.0 licence. By submitting an article, the author agrees to make it available under this licence.

In issues from 105-106 (2019) to 119 (2022) all articles were published under the CC BY-NC-ND 4.0 licence. During this period the authors granted a royalty-free non-exclusive licence (CC BY-ND 4.0) to use their article in „Kwartalnik Filmowy”, retained full copyright, and agreed to identify the work as first having been published in our journal should it be published or used again.