Radosne związki formy i treści („Chłopcy na piasku” Wakefielda Poole’a)
Grzegorz Piotrowski
peter_kilbourn@op.plUniwersytet Gdański (Polska)
https://orcid.org/0000-0001-6488-2661
Abstrakt
Opozycja treści i formy jest jednym z fundamentów (i złudzeń) klasycznej estetyki. Pojęcia te nie tylko funkcjonują jako przeciwieństwa i korelaty, ale bywają też „wymazywane” – jak w filmowej pornografii, czyli kinie mechanicznie replikowanej formy, kinie bez treści lub z treścią schematyczną i pretekstową. W historii filmu porno szczególne miejsce zajmują jednak Chłopcy na piasku Wakefielda Poole’a (1971). Film ten neguje formalne schematy pornografii, które reżyser zastępuje formą autorską, odsyłającą do tradycji modernizmu i sztuki gejowskiej oraz dialogującą z różnymi nurtami kina. Dzięki specyficznej organizacji czasu, lirycznej tonacji i wizualnej jednolitości Chłopcy… są więc filmem formy, ale à rebours; forma ta generuje treść. Dzieło Poole’a ma bowiem wymowę emancypacyjną i transgresyjną. Jego wartość artystyczna polega zaś na tym, że cielesność i seksualność są przepisywane na autorski język filmowy, metaforyzowane i kontekstualizowane w polu skojarzeń kulturowych.
Słowa kluczowe:
Wakefield Poole, pornografia, kino gejowskieBibliografia
Bersani, L. (1984). Sexuality and Aesthetics. October. Art, Theory, Criticism, Politics, (28), ss. 27-42. https://doi.org/10.2307/778462
Google Scholar
Bersani, L. (2018). Receptive Bodies. Chicago – London: The University of Chicago Press.
Google Scholar
Blumenthal, R. (1973, 21 stycznia). Porno Chic. The New York Times Magazine, ss. 28-34.
Google Scholar
Brelet, G. (1949). Le temps musical. Essai d’une esthétique nouvelle de la musique. Paris: Presses Universitaires de France.
Google Scholar
Carmack, K. (2019). PaJaMa. W: J. Earnest (red.), The Young and Evil: Queer Modernism in New York, 1930-1955 (ss. 141-142). New York: David Zwirner Books.
Google Scholar
Clarke, K. (2011). Porn from Andy Warhol to X-Tube. Berlin: Bruno Gmünder Verlag.
Google Scholar
Deleuze, G. (2008). Kino (tłum. J. Margański). Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
Google Scholar
Escoffier, J. (2009). Bigger than Life: The History of Gay Porn Cinema from Beefcake to Hardcore. Philadelphia: Running Press Book Publishers.
Google Scholar
Haas, S. (red.). (2011). George Platt Lynes. The Male Nudes, New York: Rizzoli.
Google Scholar
Hanslick, E. (2017). O pięknie muzycznym. Przyczynek do rewizji estetyki sztuki dźwięków (tłum. J. Giel). Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Google Scholar
Leddick, D. (1998). The Male Nude. Köln: Taschen.
Google Scholar
Marcus, S. (1966). The Other Victorians: A Study of Sexuality and Pornography in Mid-Nineteenth-Century England. New York: Basic Books.
Google Scholar
McCool, K. (2011). A Pornographic Avant-Garde: „Boys in the Sand”, „LA Plays Itself”, and the Construction of a Gay Masculinity. Philadelphia: Temple University. http://dx.doi.org/10.34944/dspace/409
Google Scholar
Pappas, P. (1977). Wakefield Poole Discusses His Films with Peter Pappas. Gaysweek, (33), ss. 15-17, 24.
Google Scholar
Patton, C. (2014). „L.A. Plays Itself”/„Boys in the Sand”: A Queer Film Classic. Vancouver: Arsenal Pulp Press.
Google Scholar
Platon (1984). Uczta. Eutyfron. Obrona Sokratesa. Kriton. Fedon (tłum. W. Witwicki, wyd. 3). Warszawa: PWN.
Google Scholar
Poole, W. (2000). Dirty Poole: The Autobiography of a Gay Porn Pioneer. Los Angeles: Alyson Books.
Google Scholar
Ritz, G. (2002). Między histerią a masochizmem: utopijne koncepcje ciała mężczyzny (tłum. K. Krzemieniowa). W: H. Gosk (red.), Codzienne, przedmiotowe, cielesne. Języki nowej wrażliwości w literaturze polskiej XX wieku (ss. 147-156). Izabelin: Świat Literacki.
Google Scholar
Taruskin, R. (2010). Music in the Early Twentieth Century. Oxford – New York: Oxford University Press.
Google Scholar
Tatarkiewicz, W. (1982). Dzieje sześciu pojęć. Sztuka, piękno, forma, twórczość, odtwórczość, przeżycie estetyczne (wyd. 3). Warszawa: PWN.
Google Scholar
Williams, L. (2013). Seks na ekranie (tłum. M. Wojtyna). Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
Google Scholar
Yung-Ching Chang, J. (2015). The Pornoethnography of „Boys in the Sand”: Fetishisms of Race and Class in the 1970s Gay Fire Island Pines. Women’s Studies Quarterly, (3-4), ss. 101-115.
Google Scholar
Zannier, I. (2008). L’archeologica, casta fotografia di von Gloeden. Archaeology, von Gloeden’s Chaste Photography. W: I. Zannier (red.), Wilhelm von Gloeden. Fotografie.Nudi, paesaggi, scene di genere (ss. 9-19). Firenze: Alinari 24 Ore.
Google Scholar
Ziplow, S. (1977). The Film Maker’s Guide to Pornography. New York: Drake Publishers.
Google Scholar
Autorzy
Grzegorz Piotrowskipeter_kilbourn@op.pl
Uniwersytet Gdański Polska
https://orcid.org/0000-0001-6488-2661
Dr hab. nauk o sztuce, profesor Uniwersytetu Gdańskiego, dyrektor Instytutu Badań nad Kulturą. Jest także wykładowcą Akademii Muzycznej w Gdańsku i Collegium Civitas w Warszawie. Ostatnio opublikował książkę Syndrom Pogorelicia. Muzyka – opera – performatywność (2020).
Statystyki
Abstract views: 383PDF downloads: 177
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Grzegorz Piotrowski

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Grzegorz Piotrowski, Latarnik dziecięcej wyobraźni , Kwartalnik Filmowy: Nr 89-90 (2015): Redefinicje klasyki
- Grzegorz Piotrowski, Karol Szymański, Transnarodowa, czyli wszędzie Obca? Syndrom aktorstwa filmowego Anny Prucnal , Kwartalnik Filmowy: Nr 95 (2016): Transnarodowość kina polskiego
- Grzegorz Piotrowski, „Ma dissidence”. Sztuka piosenki Anny Prucnal , Kwartalnik Filmowy: Nr 91 (2015): Film między muzyką pop a popkulturą
- Grzegorz Piotrowski, Juraja Herza sposób na stylizację rzeczywistości. Przypadek „Morgiany” , Kwartalnik Filmowy: Nr 89-90 (2015): Redefinicje klasyki
- Grzegorz Piotrowski, Karol Szymański, Marilyn Monroe 1962 , Kwartalnik Filmowy: Nr 83-84 (2013): Ciało w filmie