Wizerunek imigranta w filmach Katarzyny Klimkiewicz
Abstrakt
Metodologicznym punktem wyjścia artykułu jest koncepcja transnarodowości w ujęciu Willa Higbee i Songa Hwee Lima, którzy stwierdzili, że w pojęciu tym nie chodzi wyłącznie o zagadnienia koprodukcji czy globalnej dystrybucji, ale o uwzględnienie czynników politycznych, kulturowych i społecznych pozwalających lepiej zrozumieć dzisiejsze kino oraz otaczający nas świat. Z tej perspektywy Loska spogląda na filmy Katarzyny Klimkiewicz, która skupia się na problemach mniejszości etnicznych, opowiada o losach uchodźców politycznych i ekonomicznych, podejmując tematy życia w społeczeństwie wielokulturowym, rasizmu czy dyskryminacji. Przedmiotem analizy są dwa jej filmy: krótkometrażówka Hanoi – Warszawa (2009) i debiut fabularny Zaślepiona (Flying Blind, 2012), nakręcony w Wielkiej Brytanii. Na tych dwóch przykładach Loska pokazuje odmienne sposoby przedstawiania problematyki imigranckiej w kinie współczesnym: jeden opiera się na poetyce dokumentalnej, zakłada możliwość oddaniu głosu „podporządkowanym Innym”, zaś drugi zasadza się na wykorzystaniu konwencji gatunkowych.
Instytucje finansujące
Słowa kluczowe:
transnarodowość, Katarzyna Klimkiewicz, mniejszości etniczne, uchodźcy, rasizm, podporządkowany InnyBibliografia
Agamben, Giorgio. 2008. Homo sacer. Suwerenna władza i nagie życie. Tłum. M. Salwa, Warszawa: Prószyński i S-ka.
Google Scholar
Appadurai, Arjun. 2005. Nowoczesność bez granic. Kulturowe wymiary globalizacji. Tłum. Z. Pucek, Kraków: Universitas.
Google Scholar
Babako, Monika. 2012/2013. Islamofobia – między „krytyką religii” a rasizmem kulturowym, „Recykling Idei” 14.
Google Scholar
Bennett, Bruce. 2010. Framing Terror: Cinema, Docudrama and the ‘War on Terror’, „Studies in Documentary Film” 4 (3).
DOI: https://doi.org/10.1386/sdf.4.3.209_1
Google Scholar
Bhabha, Homi K. 2006. Terror and After… W: Transnational Cinema: The Film Reader. W: E. Ezra, T. Rowden (red.), London: Roudledge.
Google Scholar
Birt, Jonathan. 2009. Islamophobia in the Construction of British Muslim identity Politics Islamophobia in the Construction of British Muslim identity Politics. W: Muslims in Britain. Race, Place and Identities, P. Hopkins, R. Gale (red.), Edinburgh: Edinburgh University Press.
DOI: https://doi.org/10.1515/9780748631230-016
Google Scholar
Dal Lago, Alessandro. 2009. Non-Persons. The Exclusion of Migrants in a Global Society, Milano: IPOC Press.
Google Scholar
Đàm Vân Anh, Klimkiewicz, Katarzyna. Do tej pory to ja byłam obca, http://kontynent-warszawa.pl/content-6-felietony-5929-do_tej_pory_to_ja_by%C5%82am_obca.htm.
Google Scholar
Ezra, Elizabeth and Rowden, Terry. 2006. General Introduction: What is Transnationa Cinema? W: Transnational Cinema: The Film Reader, E. Ezra, T. Rowden (red.), London: Roudledge 2006.
Google Scholar
Higbee Will. 2007. Beyond the (Trans)national: Toward a Cinema of Transvergence in Postcolonial and Diasporic Francophone Cinema(s), „Studies in French Cinema” 7 (2), s. 79-91.
DOI: https://doi.org/10.1386/sfci.7.2.79_1
Google Scholar
Higbee, Will and Lim, Song Hwee. 2010. Concepts of Transnational Cinema: Towards a Critical Transnationalism in Film Studies, „Transnational Cinemas” 1 (1), s. 7-21.
DOI: https://doi.org/10.1386/trac.1.1.7/1
Google Scholar
Higson, Andrew. 2008. Ograniczona wyobraźnia kina narodowego. Tłum. T. Rutkowska, „Kwartalnik Filmowy” 62-63, s. 6-18.
Google Scholar
Hjort, Mette. 2010. On the Plurality of Cinematic Transnationalism. W: World Cinemas, Transnational Perspectives. N. Ďurovičová, K. Newman (red.), London: Routledge, s. 12-33.
Google Scholar
Huntington, Samuel. 2007. Zderzenie cywilizacji i nowy kształt ładu światowego. Tłum. H. Jankowska, Warszawa: Wydawnictwo Muza.
Google Scholar
Jóźwiak, Ignacy, Piłat, Anna, Segeš Frelak, Justyna, Wysieńska, Kinga, Bieniecki, Mirosław. 2013. Migracje społeczności z Azji i Bliskiego Wschodu na świecie i do Polski – stan badań i opracowanie na temat wybranych krajów, (w:) Mała Azja w Polsce. Plany i strategie imigrantów z Azji i Bliskiego Wschodu, Warszawa: Instytut Spraw Publicznych.
Google Scholar
Loska, Krzysztof. 2013. Ciała na sprzedaż – mroczna strona globalizacji, „Kwartalnik Filmowy”, nr 83-84, s. 306-316.
Google Scholar
Mazierska, Ewa and Goddard, Michael. 2014. Introduction: Polish Cinema beyond Polish Borders W: Polish Cinema in a Transnational Context, E. Mazierska, M. Goddard (red.), Rocherster: University of Rochester Press.
Google Scholar
Naficy, Hamid. 2001. An Accented Cinema: Exilic and Diasporic Filmmaking, Princeton: Princeton University Press.
DOI: https://doi.org/10.1515/9780691186214
Google Scholar
Pędziwiatr, Konrad. 2014. Imigranci w Polsce i wyzwania integracyjne, „Studia BAS” 4 (40).
Google Scholar
Said, Edward W. 2005. Orientalizm. Tłum. M. Wyrwas-Wiśniewska, Poznań: Wydawnictwo Zysk i s-ka.
Google Scholar
Said, Edward W. 2009. Kultura i imperializm. Tłum. M. Wyrwas-Wiśniewska, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar
Spivak, Gayatry Chakravorty. 2011. Czy podporządkowani inni mogą przemówić? Tłum. E. Majewska, „Krytyka Polityczna”, nr 24-25, s. 196-239.
Google Scholar
Autorzy
Krzysztof Loskakwartalnik.filmowy@ispan.pl
Uniwersytet Jagielloński Polska
Profesor UJ, dyrektor Instytutu Sztuk Audiowizualnych tamże; zajmuje się filmem japońskim i kulturą współczesną; autor ponad stu publikacji naukowych, w tym jedenastu książek, m.in.: Dziedzictwo McLuhana. Między nowoczesnością a ponowoczesnością (2001), Hitchcock - autor wśród gatunków (2002), David Cronenberg: rozpad ciała, rozpad gatunku (2003, wspólnie z Andrzejem Pitrusem), Encyklopedia filmu science fiction (2004), Tożsamość i media. O filmach Atoma Egoyana (2006), Poetyka filmu japońskiego (2009), Kenji Mizoguchi i wyobraźnia melodramatyczna (2012), Nowy film japoński (2013).
Statystyki
Abstract views: 84PDF downloads: 39
Licencja
Prawa autorskie (c) 2015 Krzysztof Loska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Krzysztof Loska, Współczesny horror w przebraniu kina „found footage” , Kwartalnik Filmowy: Nr 104 (2018): Esej, „found footage”, film montażowy
- Krzysztof Loska, Afropesymizm i afrofuturyzm – narracje spekulatywne w amerykańskich serialach fantastycznych , Kwartalnik Filmowy: Nr 126 (2024): Fantastyka, fantasy, fantazmat
- Krzysztof Loska, W co gra Ruben Östlund? Neorasizm i krytyka wielokulturowości w filmie „Gra” („Play”) , Kwartalnik Filmowy: Nr 101-102 (2018): Kino europejskie XXI wieku
- Krzysztof Loska, „Hiszpanka”, czyli alternatywna historia powstania wielkopolskiego , Kwartalnik Filmowy: Nr 103 (2018): Młode kino polskie – konfrontacja pokoleń
- Krzysztof Loska, Buddyzm i kino (prolegomena) , Kwartalnik Filmowy: Nr 96 (2016): Film i metafizyka
- Krzysztof Loska, „Bitwa o Algier” – narodziny dyskursu postkolonialnego , Kwartalnik Filmowy: Nr 89-90 (2015): Redefinicje klasyki
- Krzysztof Loska, „Ran”, czyli Szekspir po japońsku , Kwartalnik Filmowy: Nr 87-88 (2014): Film i teatr
- Krzysztof Loska, Orientalne gwiazdy Hollywood , Kwartalnik Filmowy: Nr 93-94 (2016): Kino amerykańskie
- Krzysztof Loska, Przymus powtarzania i trauma historyczna – filmowe obrazy rzezi nankińskiej , Kwartalnik Filmowy: Nr 97-98 (2017): Wędrujące motywy
- Krzysztof Loska, Święto „rāmen”, czyli wielozmysłowa uczta Jūzō Itamiego , Kwartalnik Filmowy: Nr 100 (2017): O świętowaniu
