Działalność producencka Studia Filmowego im. Karola Irzykowskiego w latach 1981-1989

Emil Sowiński

emil.sowinski@uni.lodz.pl
Uniwersytet Łódzki (Polska)
https://orcid.org/0000-0002-9453-7989

Abstrakt

Studio Filmowe im. Karola Irzykowskiego zostało założone przez grupę młodych filmowców w 1981 r. w celu produkowania debiutów filmowych. Choć instytucja ta była wpisana w ramy oficjalnych struktur kinematografii, w zasadzie funkcjonowała poza nimi. Podlegała bezpośrednio Ministerstwu Kultury i Sztuki, ale jej władze (wybierana demokratycznie Rada Artystyczna składająca się z pięciu młodych twórców) mogły samodzielnie podejmować decyzje dotyczące produkcji filmowej. Dlatego też polityka Studia mogła być bardziej niezależna niż np. zespołów filmowych. W 1984 r. zmieniła się struktura organizacyjna Studia; w latach 1985-1989 utraciło ono znaczące przywileje, przez co przestało się właściwie różnić od zespołów filmowych. Miało to wpływ na działalność producencką Studia w tym okresie. Celem artykułu jest odpowiedź na pytanie, jak decyzje personalne, polityczne i instytucjonalne wpłynęły na organizację i politykę programową Studia w latach 1981-1989.

Instytucje finansujące

Artykuł powstał w ramach realizacji projektu „Studio Filmowe im. Karola Irzykowskiego w latach 1981-1989 na tle polityki programowej polskiej kinematografii wobec debiutów”, finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki (nr 2019/33/N/HS2/01462) .

Słowa kluczowe:

Studio Filmowe im. Karola Irzykowskiego, badania kultury produkcji, debiuty filmowe, zespoły filmowe, stan wojenny

Bugajski, R. (2010). Jak powstało „Przesłuchanie”. Warszawa: Świat Książki.
  Google Scholar

Guzek, M. (2010). „Niepokonani” A. Marka Drążewskiego jako źródło dziejów Października 1956. W: M. Zawodniak, P. Zwierzchowski (red.), Październik 1956 w literaturze i filmie (ss. 257-266). Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
  Google Scholar

Hendrykowska, M., Hendrykowski, M. (1996). Film w Poznaniu i Wielkopolsce 1896-1996. Poznań: Ars Nova.
  Google Scholar

Hollender, B., Turowska, Z. (red.) (2000). Zespół Tor. Warszawa: Prószyński i S-ka.
  Google Scholar

Jóźwiak, K. (1984). Pierwszy próg (rozmowa z Waldemarem Dzikim). Film, (12), s. 8.
  Google Scholar

Korczarowska, N. (2010). Mechanizm kreowania „tożsamości żydowskiej”. „Pogrzeb kartofla” Jana Jakuba Kolskiego. W: J. Preizner (red.), Gefilte film III: Wątki żydowskie w kinie (ss. 223-236). Kraków – Budapeszt: Austeria.
  Google Scholar

Kornatowska, M. (1990). Wodzireje i amatorzy. Warszawa: Wydawnictwo Artystyczne i Filmowe.
  Google Scholar

Lubelski, T. (2007). Krzysztof Krauze – młodszy brat kina moralnego niepokoju. W: G. Stachówna, B. Zmudziński (red.), Autorzy kina polskiego (ss. 195-200). Kraków: Rabid.
  Google Scholar

Mucharski, P. (1991). Komu to kino. Kino, (7), s. 21.
  Google Scholar

Preizner, J. (2012). Kamienie na macewie. Holokaust w polskim kinie. Kraków – Budapeszt: Austeria.
  Google Scholar

Rudnicki, M. (2014). Dorobek Studia Filmowego im. Karola Irzykowskiego. W: A. Pachnicka, T. Szczepański (red.), Idea zespołu filmowego. Historia i nowe wyzwania (ss. 169-196). Łódź: Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej w Łodzi.
  Google Scholar

Sander, J. (1991). X Rocznica Studia Filmowego im. Karola Irzykowskiego. Konkurs, (1-2), ss. 24-25.
  Google Scholar

Sander, J., Wróblewski, J. (1991). Widziane od środka. O Studiu Filmowym im. Karola Irzykowskiego. Reżyser, (2), ss. 6-7.
  Google Scholar

Skoczek, T., Wasilewski, P. (red.) (1991). Dziesięciolecie Studia Filmowego im. Karola Irzykowskiego. Bochnia: Studio Filmowe im. Karola Irzykowskiego.
  Google Scholar

Szelchauz, E. (red.) (1980). Prawo filmowe. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze.
  Google Scholar

Sowiński, E. (2021). Polityka ingerencji. Władza wobec „Weryfikacji” Mirosława Gronowskiego. Pleograf, (4), https://pleograf.pl/index.php/polityka-ingerencji-wladza-wobec-weryfikacji-miroslawa-gronowskiego/
  Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2022-05-17

Cited By / Share

Sowiński, E. (2022) „Działalność producencka Studia Filmowego im. Karola Irzykowskiego w latach 1981-1989”, Kwartalnik Filmowy, (117), s. 184–202. doi: 10.36744/kf.1089.

Autorzy

Emil Sowiński 
emil.sowinski@uni.lodz.pl
Uniwersytet Łódzki Polska
https://orcid.org/0000-0002-9453-7989

Historyk filmu, asystent w Katedrze Filmu i Mediów Audiowizualnych Uniwersytetu Łódzkiego. Prowadzi projekt badawczy poświęcony działalności Studia Filmowego im. Karola Irzykowskiego. Jego zainteresowania obejmują historię kultury filmowej w Polsce oraz ekonomię kina. W 2018 r. otrzymał I nagrodę w Konkursie im. prof. Eweliny Nurczyńskiej-Fidelskiej na najlepszą pracę magisterską o kinie polskim. W latach 2018-2020 współpracował przy projekcie grantowym „Rozpowszechnianie filmów w Polsce w latach 1945-1989: ogólnokrajowe ramy instytucjonalne i lokalne studium przypadku” finansowanym przez Narodowe Centrum Nauki.



Statystyki

Abstract views: 440
PDF downloads: 258


Licencja

Prawa autorskie (c) 2022 Emil Sowiński

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.

W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.