Działalność producencka Studia Filmowego im. Karola Irzykowskiego w latach 1981-1989
Emil Sowiński
emil.sowinski@uni.lodz.plUniwersytet Łódzki (Polska)
https://orcid.org/0000-0002-9453-7989
Abstrakt
Studio Filmowe im. Karola Irzykowskiego zostało założone przez grupę młodych filmowców w 1981 r. w celu produkowania debiutów filmowych. Choć instytucja ta była wpisana w ramy oficjalnych struktur kinematografii, w zasadzie funkcjonowała poza nimi. Podlegała bezpośrednio Ministerstwu Kultury i Sztuki, ale jej władze (wybierana demokratycznie Rada Artystyczna składająca się z pięciu młodych twórców) mogły samodzielnie podejmować decyzje dotyczące produkcji filmowej. Dlatego też polityka Studia mogła być bardziej niezależna niż np. zespołów filmowych. W 1984 r. zmieniła się struktura organizacyjna Studia; w latach 1985-1989 utraciło ono znaczące przywileje, przez co przestało się właściwie różnić od zespołów filmowych. Miało to wpływ na działalność producencką Studia w tym okresie. Celem artykułu jest odpowiedź na pytanie, jak decyzje personalne, polityczne i instytucjonalne wpłynęły na organizację i politykę programową Studia w latach 1981-1989.
Instytucje finansujące
Słowa kluczowe:
Studio Filmowe im. Karola Irzykowskiego, badania kultury produkcji, debiuty filmowe, zespoły filmowe, stan wojennyBibliografia
Bugajski, R. (2010). Jak powstało „Przesłuchanie”. Warszawa: Świat Książki.
Google Scholar
Guzek, M. (2010). „Niepokonani” A. Marka Drążewskiego jako źródło dziejów Października 1956. W: M. Zawodniak, P. Zwierzchowski (red.), Październik 1956 w literaturze i filmie (ss. 257-266). Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
Google Scholar
Hendrykowska, M., Hendrykowski, M. (1996). Film w Poznaniu i Wielkopolsce 1896-1996. Poznań: Ars Nova.
Google Scholar
Hollender, B., Turowska, Z. (red.) (2000). Zespół Tor. Warszawa: Prószyński i S-ka.
Google Scholar
Jóźwiak, K. (1984). Pierwszy próg (rozmowa z Waldemarem Dzikim). Film, (12), s. 8.
Google Scholar
Korczarowska, N. (2010). Mechanizm kreowania „tożsamości żydowskiej”. „Pogrzeb kartofla” Jana Jakuba Kolskiego. W: J. Preizner (red.), Gefilte film III: Wątki żydowskie w kinie (ss. 223-236). Kraków – Budapeszt: Austeria.
Google Scholar
Kornatowska, M. (1990). Wodzireje i amatorzy. Warszawa: Wydawnictwo Artystyczne i Filmowe.
Google Scholar
Lubelski, T. (2007). Krzysztof Krauze – młodszy brat kina moralnego niepokoju. W: G. Stachówna, B. Zmudziński (red.), Autorzy kina polskiego (ss. 195-200). Kraków: Rabid.
Google Scholar
Mucharski, P. (1991). Komu to kino. Kino, (7), s. 21.
Google Scholar
Preizner, J. (2012). Kamienie na macewie. Holokaust w polskim kinie. Kraków – Budapeszt: Austeria.
Google Scholar
Rudnicki, M. (2014). Dorobek Studia Filmowego im. Karola Irzykowskiego. W: A. Pachnicka, T. Szczepański (red.), Idea zespołu filmowego. Historia i nowe wyzwania (ss. 169-196). Łódź: Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej w Łodzi.
Google Scholar
Sander, J. (1991). X Rocznica Studia Filmowego im. Karola Irzykowskiego. Konkurs, (1-2), ss. 24-25.
Google Scholar
Sander, J., Wróblewski, J. (1991). Widziane od środka. O Studiu Filmowym im. Karola Irzykowskiego. Reżyser, (2), ss. 6-7.
Google Scholar
Skoczek, T., Wasilewski, P. (red.) (1991). Dziesięciolecie Studia Filmowego im. Karola Irzykowskiego. Bochnia: Studio Filmowe im. Karola Irzykowskiego.
Google Scholar
Szelchauz, E. (red.) (1980). Prawo filmowe. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze.
Google Scholar
Sowiński, E. (2021). Polityka ingerencji. Władza wobec „Weryfikacji” Mirosława Gronowskiego. Pleograf, (4), https://pleograf.pl/index.php/polityka-ingerencji-wladza-wobec-weryfikacji-miroslawa-gronowskiego/
Google Scholar
Autorzy
Emil Sowińskiemil.sowinski@uni.lodz.pl
Uniwersytet Łódzki Polska
https://orcid.org/0000-0002-9453-7989
Historyk filmu, asystent w Katedrze Filmu i Mediów Audiowizualnych Uniwersytetu Łódzkiego. Prowadzi projekt badawczy poświęcony działalności Studia Filmowego im. Karola Irzykowskiego. Jego zainteresowania obejmują historię kultury filmowej w Polsce oraz ekonomię kina. W 2018 r. otrzymał I nagrodę w Konkursie im. prof. Eweliny Nurczyńskiej-Fidelskiej na najlepszą pracę magisterską o kinie polskim. W latach 2018-2020 współpracował przy projekcie grantowym „Rozpowszechnianie filmów w Polsce w latach 1945-1989: ogólnokrajowe ramy instytucjonalne i lokalne studium przypadku” finansowanym przez Narodowe Centrum Nauki.
Statystyki
Abstract views: 154PDF downloads: 80
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Emil Sowiński

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym” i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy jego ponownym wykorzystaniu.
Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
UMOWA LICENCYJNA DO POBRANIA
Inne teksty tego samego autora
- Emil Sowiński, Finansowanie „amerykańskich filmów polskich” w świetle badań archiwalnych. Przypadek Władysława Pasikowskiego , Kwartalnik Filmowy: Nr 105-106 (2019): Kino wobec transformacji ustrojowych
- Emil Sowiński, Klasyfikacja wiekowa filmów a wyniki frekwencyjne w ostatniej dekadzie PRL , Kwartalnik Filmowy: Nr 108 (2019): Produkcja i dystrybucja filmowa