Po czyjej jesteś stronie? Ken Loach jako autor i nie-autor

Karolina Kosińska

Abstrakt

Ken Loach reprezentuje nietypowy rodzaj autorstwa – całkowicie oddaje swój film ludziom, których portretuje i których chce wspierać, a tym samym wyrzeka się tytułu „Mistrza”. Jako zdeklarowany socjalista wierzy w swoją misję filmowca: kino powinno dotyczyć nas, ludzi, nie powinno wiązać się z wyzyskiem i konsumpcjonizmem. Chociaż filmy tego reżysera pod względem stylu, estetyki i problematyki rozpatrywać można jako przynależne do realizmu społecznego i chociaż sam Loach nie chce być traktowany jako autor, jego autorska sygnatura zdaje się bardzo silna i wyrazista. Paradoksalnie sygnatura ta ujawnia się w momentach, w których Loach przestaje reżyserować, ale raczej podąża za sytuacją i pozwala scenie rozwijać się w jej własnym kierunku. Tak dzieje się w przypadku Kesa, kiedy Billy opowiada w klasie o swoim sokole, czy w Ziemi i Wolności, kiedy żołnierze brygad międzynarodowych wraz z hiszpańskimi chłopami dyskutują o kolektywizacji ziem. Kosińska próbuje opisać ten szczególny rodzaj autorstwa – Ken Loach jawi się jako reżyser, dla którego ludzi i ich problemy stanowią najszlachetniejszy materiał filmowy, a solidarność danej społeczności zdaje się jedyną drogą walki z opresyjnym systemem.