„Green filming”: austriacki model synergetyczny
Beata Kosińska-Krippner
beata.krippner@ispan.plInstytut Sztuki, Polska Akademia Nauk (Polska)
https://orcid.org/0000-0001-8096-9708
Abstrakt
Na podstawie materiałów źródłowych (dokumentów, stron internetowych organizacji, instytucji i firm, a także artykułów) autorka przedstawiła krótką historię austriackiego green filmingu i jego synergetyczny model. Przywołała podejmowane na różnych szczeblach inicjatywy, które nie tylko mają pionierski charakter, lecz także są najbardziej znaczące dla tego modelu, mogącego stanowić inspirację dla innych. Austriacki green filming został pokazany jako element złożonej proekologicznej strategii państwa. Za tło dla niego posłużyły wybrane przykłady wpływu branży filmowej na środowisko oraz zarys początków idei zielonego filmowania. Autorka umownie nazywa green filmingiem lub zieloną produkcją cały potencjalny wkład branży filmowej w kształtowanie zrównoważonego ekologicznie społeczeństwa austriackiego. Przybliża także szczegółowo, na czym konkretnie polega zielone filmowanie, odwołując się do wytycznych austriackiego Eko-znaku UZ 76 i pionierskich w tym państwie zielonych produkcji, oraz przywołuje najnowsze fakty związane z zachwianiem synergii tego modelu, do jakiej doszło w 2025 r.
Oświadczenie o konflikcie interesów
Słowa kluczowe:
austriackie zielone filmowanie, austriacka zielona produkcja filmowa, zrównoważony rozwój branży filmowej, zrównoważone filmowanieBibliografia
[b. a.] (2022). Österreich auf dem Weg zu einer nachhaltigen und zirkulären Gesellschaft: Die österreichische Kreislaufwirtschaftsstrategie. Wien: Bundesministerium für Klimaschutz, Umwelt, Energie, Mobilität, Innovation und Technologie.
Google Scholar
[b. a.] (2023). Kunst- und Kulturbericht 2022. Wien: Bundesministerium für Kunst, Kultur, öffentlichen Dienst und Sport.
Google Scholar
[b. a.] (2024). Nachhaltigkeit. We Believe in Green. Wien: Akademie des Österreichischen Films.
Google Scholar
Bechtold, F. (2019). Großes Kino: Grüner drehen. Biorama, (62), s. 59.
Google Scholar
Gaisbauer, I. (2025, 25 kwietnia). Green Filming: Was die Filmbranche zum Klimaschutz beiträgt. Mdw.ac.at. https://www.mdw.ac.at/magazin/2024/04/25/green-filming-was-die-filmbranche-zum-klimaschutz-beitraegt
Google Scholar
Malli, A. i in. (red.). (2024). ORF Nachhaltig. Corporate Sustainability Report 2023/2024. Wien: Österreichischer Rundfunk, ORF.
Google Scholar
Munch, E. (2025). IRIS. Green Transition in the Audiovisual Sector. Strasbourg: European Audiovisual Observatory.
Google Scholar
Priesching, D. (2025, 17 kwietnia). Drehstopp. Heimischer Filmproduktion droht kompletter Stillstand. DerStandard.at. https://www.derstandard.at/story/3000000266192/heimischer-filmproduktion-droht-kompletter-stillstand
Google Scholar
Thaller, J. (2024). Wie grün ist der österreichische Film? Gespräch mit Werner Boote und Lena Weiss. W: B. Lurz, W. Schlag, T. Wolkinger (red.), Fokus Klima (ss. 192-199). Wien: Bundesministerium für Kunst, Kultur, öffentlichen Dienst und Sport Sektion für Kunst und Kultur.
Google Scholar
Ungerböck, A. (2020, styczeń). Im Grünen Bereich: Die Lower Austrian Film Commission and Green Filming. Ray Filmmagazin, (wyd. spec.), ss. 5-7.
Google Scholar
Weiss, M. A. (2020). Nachhaltigkeit in der österreichischen Filmbranche. Untersuchung europäischer Anreizmodelle und Möglichkeiten der strukturellen Implementierung in Österreich (praca magisterska). Wien: Universität für Musik und Darstellende Kunst Wien.
Google Scholar
Autorzy
Beata Kosińska-Krippnerbeata.krippner@ispan.pl
Instytut Sztuki, Polska Akademia Nauk Polska
https://orcid.org/0000-0001-8096-9708
Doktor nauk humanistycznych w zakresie filmoznawstwa i medioznawstwa; adiunkt w Instytucie Sztuki Polskiej Akademii Nauk; w latach 2011-2020 kierownik Zakładu Antropologii Kultury, Filmu i Sztuki Audiowizualnej w Instytucie Sztuki Polskiej Akademii Nauk; członkini redakcji „Kwartalnika Filmowego”, w którym w latach 1993-2003 publikowała m.in. doroczną kronikę wydarzeń filmowych. Prace naukowe z zakresu historii oraz teorii filmu i telewizji publikowała m.in. w „Kwartalniku Filmowym” i tomach zbiorowych. Współpracowała z kwartalnikiem „Polish Culture” (1997-2015). Zasiadała w jury Międzynarodowego Festiwalu Filmów Krótkometrażowych w Lublinie (2013-2014) oraz była członkinią komisji ekspertów przy Ministrze Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2012-2014). Członkini Polskiego Towarzystwa Badań nad Filmem i Mediami. Zajmuje się filmem dokumentalnym w kontekście hybrydowych gatunków granicznych (m.in. mockdokumentem i docusoap), historią i teorią gatunków filmowych i telewizyjnych oraz kinem austriackim.
Statystyki
Abstract views: 3PDF downloads: 0
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Beata Kosińska-Krippner
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Beata Kosińska-Krippner, Znaczenie namiotu w życiu mieszkańców Górnej Austrii, czyli mockdokumentalne „Święto kurczaka” , Kwartalnik Filmowy: Nr 100 (2017): O świętowaniu
- Beata Kosińska-Krippner, Butterkinder – austriacki epizod z historii europejskich dzieci , Kwartalnik Filmowy: Nr 81 (2013): Dziecko i film
- Beata Kosińska-Krippner, Między fikcją a faktami. Docusoap po polsku, czyli telenowela dokumentalna , Kwartalnik Filmowy: Nr 75-76 (2011): Oblicza rzeczywistości
- Beata Kosińska-Krippner, Cielesność, intymność i seksualność w filmach Ulricha Seidla jako medium samotności i odrzucenia , Kwartalnik Filmowy: Nr 83-84 (2013): Ciało w filmie
- Beata Kosińska-Krippner, Film na świecie 1999 , Kwartalnik Filmowy: Nr 31-32 (2000): Sztuczny człowiek
- Beata Kosińska-Krippner, Glosarium , Kwartalnik Filmowy: Nr 31-32 (2000): Sztuczny człowiek
- Beata Kosińska-Krippner, Mydlany świat. Brytyjska soap opera , Kwartalnik Filmowy: Nr 52 (2005): Kino brytyjskie (cz. I)
- Beata Kosińska-Krippner, Składanie Frankensteina , Kwartalnik Filmowy: Nr 31-32 (2000): Sztuczny człowiek
- Beata Kosińska-Krippner, Andrzej Kondratiuk. Metafizyka , Kwartalnik Filmowy: Nr 96 (2016): Film i metafizyka
- Beata Kosińska-Krippner, Munk – artysta niezastąpiony , Kwartalnik Filmowy: Nr 67-68 (2009): Historia filmu
