Struktury pamięci. Obrazy czasoprzestrzeni w filmie „Pasażerka” Andrzeja Munka
Abstrakt
Pasażerka to ostatni, niedokończony film zmarłego tragicznie wybitnego reżysera Andrzeja Munka (1961). Film został ukończony przez przyjaciół i współpracowników reżysera na podstawie pozostawionych materiałów. Wiadomo, że Munk nie był w pełni zadowolony z wszystkich ówczesnych materiałów i planował wprowadzenie pewnych zmian. Film w niezwykły sposób łączy dwie formy „zapisu pamięci” – fotografię i film. Autorka prowadzi bardzo ciekawy wywód zestawiając i interpretując różne przestrzenie pamięci, które można w filmie odnaleźć. [artykuł opublikowany w języku angielskim jako: The Structures of Memory: The Images of Space-Time in Andrzej Munk’s Film “Passenger”; pierwodruk polski: „Kwartalnik Filmowy” 2003, nr 43, s. 22-47]
Słowa kluczowe:
Andrzej Munk, Zagłada, pamięćBibliografia
Bakhtin, Mikhail. 1981. Forms of Time and of the Chronotope in the Novel. W: tenże. The Dialogic Imagination, Four Essays. red. M. Holquist, przeł. C. Emerson, H. Holquist. Austin-Texas: University of Texas Press.
Google Scholar
Bergson, Henri. 1998. Creative Evolution. Tłum. A. Mitchell. New York: Dover Publications.
Google Scholar
Beylin, Stefania. 1961. Z Andrzejem Munkiem rozmawiałam w poniedziałek 18 września. „Film”, no. 41.
Google Scholar
Deleuze, Gilles. 2000. Proust and Signs. Tłum. R. Howard. London: The Athtone Press.
Google Scholar
Foucault, Michel. 1990. The History of Sexuality, vol. 1. Tłum. R. Hurley. London: Penguine.
Google Scholar
Kordys, Jan. 2001. Pamięć i opowiadanie. W: Praktyki opowiadania, red. B. Owczarek, Z. Mitosek, W. Grajewski. Kraków: Universitas.
Google Scholar
Autorzy
Paulina Kwiatkowskakwartalnik.filmowy@ispan.pl
Uniwersytet Warszawski Polska
Doktor nauk humanistycznych; wykłada w Instytucie Kultury Polskiej (Zakład Filmu i Kultury Wizualnej) na Uniwersytecie Warszawskim oraz w Warszawskiej Szkole Filmowej. Współpracuje z Polskim Instytutem Sztuki Filmowej przy projektach „Filmoteka Szkolna” oraz „Akademia Polskiego Filmu”. Zajmuje się teorią i historią filmu (przede wszystkim filmowym modernizmem), antropologią kultury wizualnej oraz historią kultury polskiej i francuskiej. Publikuje m.in. w czasopismach naukowych: „Kwartalnik Filmowy”, „Konteksty”, „Kultura Współczesna”. Współredagowała książkę monograficzną Nie chcę spać sam. Kino Tsai Ming-Lianga (2009) oraz podręcznik akademicki Antropologia kultury wizualnej (2012). W 2011 r. ukazała się jej książka Somatografia. Ciało w obrazie filmowym poświęcona cielesnym aspektom konstrukcji postaci kobiecych w europejskich filmach przełomu lat 50. i 60. (aktualnie tłumaczona na język rosyjski). Obecnie przygotowuje książkę w całości poświęconą jednemu tylko filmowi – Zeszłego roku w Marienbadzie Alaina Resnais – którego analiza jest pretekstem do refleksji o alternatywnych ścieżkach w historii kina oraz teorii obrazu filmowego.
Statystyki
Abstract views: 124PDF downloads: 67
Licencja
Prawa autorskie (c) 2013 Paulina Kwiatkowska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Paulina Kwiatkowska, Niekończące się korytarze. Paradoksy architektury w filmie „Zeszłego roku w Marienbadzie” Alaina Resnais’go , Kwartalnik Filmowy: Nr 109 (2020): Przestrzeń architektoniczna w filmie
- Paulina Kwiatkowska, Filmowe obrazy androgynii – androgyniczność obrazu filmowego , Kwartalnik Filmowy: Nr 91 (2015): Film między muzyką pop a popkulturą
- Paulina Kwiatkowska, Lewy Brzeg Nowej Fali czy Grupa z Lewego Brzegu? , Kwartalnik Filmowy: Nr 89-90 (2015): Redefinicje klasyki
