Podpatrywanie Bollywood i Kollywood. O odmienności kultur produkcji na przykładzie polskiego oraz indyjskiego przemysłu filmowego
Marcin Adamczak
m_adamczak80@wp.plUniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (Polska)
https://orcid.org/0000-0001-5540-6719
Abstrakt
W artykule zostaje postawione pytanie o możliwość istnienia w światowym przemyśle filmowym różnych kultur produkcji. Innymi słowy: czy można w tym względzie wyodrębnić jakąś alternatywną dla tej zachodniej (hollywoodzkiej czy też europejskiej), traktowanej jako uniwersalna. Przykładem tak rozumianej różnorodności dotyczącej procesu produkcji są kinematografie indyjskie (bollywoodzka oraz tamilska). Materiał badawczy stanowiły wywiady z pracownikami polskich ekip produkcyjnych indyjskich filmów. Współpraca ta była okazją do spotkania (lub zderzenia) dwóch kultur produkcji na planie jednego filmu. Na podstawie wywiadów zrekonstruowano osiem kluczowych różnic między europejską i indyjską kulturą produkcji. Umożliwiają one identyfikację modelu alternatywnego, opartego w mniejszym stopniu na procedurach, dokumentacji i planowaniu każdego elementu procesu produkcyjnego, a w większym na spontaniczności i elastyczności w podejściu do niego.
Instytucje finansujące
Słowa kluczowe:
kultura produkcji, badania produkcyjne, indyjskie przemysły filmoweBibliografia
Banks, M., Conor, B., Mayer, V. (2016). Production Studies, The Sequel!: Cultural Studiesof Global Industries. New York: Routledge.
DOI: https://doi.org/10.4324/9781315736471
Google Scholar
Caldwell, J. T. (2008). Production Culture: Industrial Reflexivity and Critical Practice in Film and Television. Durham: Duke University Press.
DOI: https://doi.org/10.2307/j.ctv11sn72d
Google Scholar
Dębnicki, K. (2015). Konflikt i przemoc w systemie politycznym niepodległych Indii. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Dialog.
Google Scholar
Feyerabend, P. (2001). Przeciw metodzie (tłum. S. Wiertlewski, red. naukowa K. Zamiara). Wrocław: Siedmioróg.
Google Scholar
Ganti, T. (2012). Producing Bollywood: Inside the Contemporary Hindi Film Industry. Durham: Duke University Press.
DOI: https://doi.org/10.1515/9780822395225
Google Scholar
Govil, N. (2008). Bollywood and the Frictions of Global Mobility. W: R. Dudrah, J. Desai (red.), The Bollywood Reader (ss. 201-215). Berkshire: Open University Press.
Google Scholar
Kożuchowski, T., Morozow, I., Sawka, R. (2019). Społeczny wymiar tworzenia filmu w Polsce. Łódź: Wydawnictwo Biblioteki PWSFTviT.
Google Scholar
Lipka-Chudzik, K. (2009). Bollywood dla początkujących. Warszawa: Prószyński i S-ka.
Google Scholar
Majer, A., Orankiewicz, A., Wróblewska, A. (2019). Pieniądze – produkcja – rynek. Finansowanie produkcji filmowej w Polsce. Łódź: Wydawnictwo PWSFTviT.
Google Scholar
Majer, A., Szczepański, T. (red.) (2019). Kultura produkcji filmowej. Teorie, badania, praktyki. Łódź: Wydawnictwo PWSFTviT.
Google Scholar
Mayer, V., Banks, M. J., Caldwell, J. T. (2009). Production Studies: Cultural Studies of Media Industries. New York: Routledge.
DOI: https://doi.org/10.4324/9780203879597
Google Scholar
Mehta, S. (2011). Maximum City. Bombaj (tłum. M. Bręgiel-Benedyk). Poznań: Namas.
Google Scholar
Paz, O. (1997). Podpatrywanie Indii. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Google Scholar
Stachówna, G. (2015). Kino indyjskie. W: T. Lubelski, I. Sowińska, R. Syska (red.), Historia kina. Tom 3. Kino epoki nowofalowej (ss. 1223-1256). Kraków: Universitas.
Google Scholar
Taleb, N. N. (2020). Antykruchość. Jak żyć w świecie, którego nie rozumiemy (tłum. O. Siara). Poznań: Zysk i S-ka.
Google Scholar
Tharoor, S. (2004). Bollywood (tłum. A. Karp). Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Dialog.
Google Scholar
Woźniakowska, U. (2010). Bollywood. Pragnienie prawdy i tęsknota za mitem. Kraków: Universitas.
Google Scholar
Autorzy
Marcin Adamczakm_adamczak80@wp.pl
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Polska
https://orcid.org/0000-0001-5540-6719
Profesor na Wydziale Antropologii i Kulturoznawstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu; wykłada także w Szkole Filmowej w Łodzi i na Uniwersytecie Gdańskim. Laureat konkursu im. Krzysztofa Mętraka (2011). Współzałożyciel firmy dystrybucyjnej Velvet Spoon. Autor książek: Globalne Hollywood, filmowa Europa i polskie kino po 1989 roku (2010), Obok ekranu. Perspektywa badań produkcyjnych a społeczne istnienie filmu (2014) oraz Kapitały przemysłu filmowego: Hollywood, Europa, Chiny (2019).
Statystyki
Abstract views: 300PDF downloads: 329
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Marcin Adamczak
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Marcin Adamczak, Sławomir Salamon, Kruszenie globalnego Hollywood. System „holdbacks” i sekwencyjność okien dystrybucyjnych a rozwój platform streamingowych , Kwartalnik Filmowy: Nr 108 (2019): Produkcja i dystrybucja filmowa
- Marcin Adamczak, Konrad Klejsa, Współczesne badania produkcji i dystrybucji filmowej – wprowadzenie , Kwartalnik Filmowy: Nr 108 (2019): Produkcja i dystrybucja filmowa
- Marcin Adamczak, O modernizmie wyczerpanym , Kwartalnik Filmowy: Nr 113 (2021): Film i technologia
- Marcin Adamczak, O kolonializmie niezachodnim , Kwartalnik Filmowy: Nr 121 (2023): Kino i młoda widownia
- Marcin Adamczak, Rodzinne podobieństwa. Kino Władysława Pasikowskiego a kilka filmów z półwyspu Koulun , Kwartalnik Filmowy: Nr 97-98 (2017): Wędrujące motywy
