Archipelag Europa. Kontynentalny rynek filmowy i europejska tożsamość

Marcin Adamczak

Abstrakt

Tekst Adamczaka porusza kwestię kontynentalnego rynku filmowego i wspólnej europejskiej tożsamości. Autor stara się połączyć różne perspektywy (ekonomiczną, polityczną, kulturową), aby nakreślić kompletny obraz współczesnego europejskiego kina w rzeczywistości „globalnego Hollywood”. Pierwsza część tekstu dotyczy tradycyjnego już tematu studiów nad filmem: “wrogości” pomiędzy Europą a Hollywood, postrzeganiem amerykańskich produkcji z Los Angeles jako zagrożenia dla europejskiej tożsamości. W kolejnej części Adamczak opisuje głębokie a spowodowane globalizacją zmiany w kinematografii w latach 80. i 90. XX w. Wzmocniły one dominację Hollywood na rynku filmowym Europy i w jej kulturze filmowej. W części trzeciej znajdziemy krótki opis trzech możliwych strategii, które mogą wykorzystać europejscy producenci w walce z hegemonią Hollywood. Są to kolejno: strategia “Airbus (Asterix)”, strategia “zajęcia niszy” i strategia “przyłączenia się do silniejszego”. Autor nie uchyla się też od zarysowania niebezpieczeństw i trudności, jakie każda z nich ze sobą niesie. Żadna nie stanowi z pewnością prostego remedium dla sytuacji kina europejskiego. Ostatecznie Adamczak poddaje dekonstrukcji wspomnianą już dychotomię. Według niego, pod względem sytuacji rynku filmowego, a także kwestii kultury i tożsamości, Europa wydaje się nie spójnym „kontynentem”, ale raczej „archipelagiem”. Stany Zjednoczone bezsprzecznie pozostają zaś jedną z jego wysp.