Formuła czasów gamifikacji. Przegląd reguł gry w „battle royale”
Wojciech Sitek
wojciech.sitek@us.edu.plUniwersytet Śląski w Katowicach (Polska)
https://orcid.org/0000-0002-4550-7679
Abstrakt
Autor analizuje ewolucję formuły battle royale z uwzględnieniem przemian ekonomicznych i kulturowych w ostatnim ćwierćwieczu. Kreśli jej rys historyczny, identyfikuje najważniejsze cechy i bada treści ukryte pod pozorem transparentności narracyjnej. Wzorzec zaproponowany przez Kinjiego Fukasaku (Battle Royale) został w ostatnich latach wchłonięty przez globalny przemysł rozrywkowy i podporządkowany logice gamifikacji życia codziennego. Współczesne filmy (Circle, Eksperyment Belko), seriale (Alice in Borderland, Squid Game) i gry wideo (Fortnite, Apex Legends) nie tylko odzwierciedlają neoliberalne wartości, lecz także je normalizują. Przywołując rozważania Marka Fishera i Shoshany Zuboff, autor wskazuje, że produkcje battle royale pozorują działania krytyczne. W rzeczywistości jednak wzmacniają pozycję kapitalizmu inwigilacyjnego.
Słowa kluczowe:
battle royale, gamifikacja, grywalizacja, kapitalizm inwigilacjiBibliografia
Altman, C. (1987). W stronę teorii gatunku filmowego (tłum. A. Helman). Kino, (6), ss. 18-22.
Google Scholar
Arai, A. G. (2003). Killing Kids: Recession and Survival in Twenty-First-Century Japan. Postcolonial Studies, 6 (3), ss. 367-379.
Google Scholar
Blakeley, G. (2024). Drapieżny kapitalizm. Zbrodnie korporacji, subwencje spod stołu i kres wolności (tłum. U. Ruzik-Kulińska). Katowice: Wydawnictwo Sonia Draga.
Google Scholar
Dyer-Witheford, N., de Peuter, G. (2019). Gry Imperium. Globalny kapitalizm i gry wideo (tłum. K. Abriszewski, P. Gąska, A. Zabielski). Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Google Scholar
Fisher, M. (2020). Realizm kapitalistyczny. Czy nie ma alternatywy? (tłum. A. Karalus). Warszawa: Książka i Prasa.
Google Scholar
Itoh, M. (2009). Ocena neoliberalizmu w Japonii (tłum. J. P. Listwan). W: A. Saad-Filho, D. Johnston (red.), Neoliberalizm przed trybunałem (ss. 387-396). Warszawa: Książka i Prasa.
Google Scholar
Moll, Ł. (2019). Bede grał w grę. A w jaką? W kapitalizm. Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej, (24). https://www.pismowidok.org/pl/archiwum/2019/24-de-formacje/bede-gral-w-gre. https://doi.org/10.36854/widok/2019.24.1925
Google Scholar
Zuboff, S. (2020). Wiek kapitalizmu inwigilacji. Walka o przyszłość ludzkości na nowej granicy władzy (tłum. A. Unterschuetz). Poznań: Zysk i S-ka.
Google Scholar
Autorzy
Wojciech Sitekwojciech.sitek@us.edu.pl
Uniwersytet Śląski w Katowicach Polska
https://orcid.org/0000-0002-4550-7679
Adiunkt w Instytucie Nauk o Kulturze Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Kulturoznawca i filmoznawca z Zatoki Piratów, miłośnik kultury popularnej, zainteresowany ideologicznym podłożem kina amerykańskiego i gier wideo. Przygląda się oddolnym inicjatywom fanowskim: społecznemu fenomenowi wideokaset oraz pozarynkowym obiegom kultury. Autor książki Żegnaj, Ameryko. Mitologia późnego kapitalizmu w filmach Michaela Manna (2024).
Statystyki
Abstract views: 2PDF downloads: 0
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Wojciech Sitek

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Wojciech Sitek, Platformy Imperium i pirackie bunty , Kwartalnik Filmowy: Nr 124 (2023): Streaming
- Wojciech Sitek, Przed wschodem słońca , Kwartalnik Filmowy: Nr 114 (2021): Zanieczyszczenie, brud, skaza
- Wojciech Sitek, Mechaniczne efekty specjalne a groza deformacji , Kwartalnik Filmowy: Nr 99 (2017): Triki, numery specjalne, atrakcje
- Wojciech Sitek, Na czasy kryzysu , Kwartalnik Filmowy: Nr 96 (2016): Film i metafizyka