Spotkania z Kieślowskim. O dokumentalnych portretach reżysera

Mikołaj Jazdon

Abstrakt

Jazdon analizuje filmy, w których Kieślowski jest portretowany; od Twarzy Piotra Studzińskiego z twarzą Kieślowskiego jako studenta szkoły filmowej po filmy zrealizowane po jego śmierci. Zaskakujące, że powstało tak wiele portretujących go filmów. Kieślowski jako bohater filmowy jest niezwykle ciekawą osobowością, a to, co mówi, jest postrzegane jako ważny komentarz do jego twórczości. Kieślowski zawsze był zafascynowany ludzką twarzą, zarówno w dokumentach (Gadające głowy), jak i w filmach fabularnych, gdzie zbliżenia odgrywały kluczową rolę. Jazdon pisze, że krajobraz twarzy Kieślowskiego wyznacza najciekawsze pole obserwacji. Tak jest też w innych filmach o Kieślowskim, np. w Spotkaniu z Krzysztofem Kieślowskim Andreasa Voigta i Lothara Kompatzkiego, w Z rzeczywistości Grażyny Banaszkiewicz i w I’m so-so… Krzysztofa Wierzbickiego. Emocje zapisane w filmach, sposób, w jaki Kieślowski zatraca się w myślach, typowe dla niego ruchy rąk, podparta dłońmi głowa, sposób trzymania papierosa czy pocierania czoła dopełniają sylwetkę reżysera i świadczą o wysiłku, jaki włożył w mówienie o sobie i swoich filmach. Kieślowski był niejako współautorem filmów o sobie, dbał o szczegóły i formę, w jakiej wypowiadał swoje kwestie. Powracające w jego filmach wątki to opowieści o czasach studenckich, życiu w PRL-u, decyzji o rezygnacji z robienia dokumentów, znaczeniu ślepego przypadku w życiu człowieka oraz o spotkaniach z ludźmi, którzy wywarli ogromny wpływ na obraną przez niego drogę artystyczną. Co więcej, Kieślowski jest obecny we wszystkich swoich filmach w mniej lub bardziej ukryty sposób.