W parku sekwoi. Hitchcock/Marker/Godard
Abstrakt
Tekst stanowi refleksję na temat wzajemnych relacji Hitchcocka, Markera i Godarda. Główną ideą artykułu jest dostrzeżenie istotnego wpływu tego pierwszego na obu francuskich artystów, który w proponowanym ujęciu przejawia się w oddziaływaniu Zawrotu głowy (1958) na Pomost (1962), Bez słońca (1983) oraz Immemory (1997) Markera, a także na Nową falę (1990) i Historie kina (1988-1998) Godarda. Autorka zauważa, że francuscy reżyserzy wykorzystali ten sam film Hitchcocka, ale w nieco odmienny sposób. Obaj zaakcentowali uniwersalność opowieści o pamięci/zapominaniu oraz docenili kunszt twórcy thrillera, który był doskonałym, czułym na obraz stylistą. Jednak każdy z nich na swój sposób kreował postać Hitchcocka w swych dziełach. Marker podkreślał umiejętność manipulowania czasem i przestrzenią, doskonałość niemal ascetycznej formy zawartej w Hitchcockowskich prostych obrazach. Godard polegał zaś na Hitchcocku jako na mistrzu kina, następcy wielkich malarzy, który wywierał na publiczność ogromny wpływ dzięki umiejętności opowiadania filmowych historii obrazami.
Słowa kluczowe:
Alfred Hitchcock, Chris Marker, Jean-Luc Godard, pamięć, obrazBibliografia
Aumont, J. (2002). Les théories des cinéastes. Paris: Nathan Cinéma.
Google Scholar
Bellour, R. (1990). L’Entre-Images. Photo, cinéma, vidéo. Paris: La Différence.
Google Scholar
Bellour, R. (1999). L’Entre-Images 2. Mots: images. Paris: P.O.L – Traffic.
Google Scholar
Bergala, A. (1999). Nul mieux gue Godard. Paris: Collections Essais – Cahiérs du Cinéma.
Google Scholar
Brancaleone, D. (2012). The Interventions of Jean-Luc Godard and Chris Marker into Contemporary Visual Art. Vertigo, (30). https://www.closeupfilmcentre.com/vertigo_magazine/issue-30-spring-2012-godard-is/the-interventions-of-jean-luc-godard-and-chris-marker/
Google Scholar
Burgin, V. (2008). La marque de Marker. W: A. Habib, V. Paci (red.), Chris Marker et l’imprimerie du regard (ss. 17-32). Paris: L’Harmattan.
Google Scholar
Copik, I. (2019). Topografie suspensu w filmach Alfreda Hitchcocka. W: B. Frydryczak, M. Salwa (red.), Krajobraz i doświadczenie (ss. 159-176). Łódź: Przypis.
Google Scholar
Copik, I. (2020). Geografie filmowe Alfreda Hitchcocka. W: B. Kita, M. Kempna-Pieniążek (red.), Filmowe pejzaże Ameryk (ss. 59-77). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Google Scholar
Dubois, P. (2006). „La Jetée” de Chris Marker ou le cinématogramme de la conscience. Théorème, (6), ss. 9-45.
Google Scholar
Godard, J.-L. (1985). Jean Luc Godard par Jean-Luc Godard. Paris: Cahiers du Cinéma – Editions de l'Etoile.
Google Scholar
Godard, J.-L. (1998). Jean-Luc Godard par Jean-Luc Godard, tome 2, 1984-1998. Paris: Cahiers du Cinéma – Editions de l'Etoile.
Google Scholar
Haroudin, F. (2007). Le cinématographe selon Godard. Introduction aux „Histoire(s) du cinéma” ou réflexion sur les temps des arts. Paris: L’ Harmattan.
Google Scholar
July, S. (1980). Entretiens. Libération, (2), ss. 54-63.
Google Scholar
Laborde, B. (2008). Du mémorial au mémoriel: hommages et tombeaux dans l’œuvre de Chris Marker. W: A. Habib, V. Paci (red.), Chris Marker et l’imprimerie du regard (ss. 133-146). Paris: L’Harmattan.
Google Scholar
Loska, K. (2002). Hitchcock – autor wśród gatunków. Kraków: Rabid
Google Scholar
Lowy, V. (2017). Rive droite, rive gauche: face à la „Nouvelle Vague”. W: K. Feigelsom (red.), Cinémaction, (165), ss. 54-63.
Google Scholar
Manovich, L. (2006). Język nowych mediów (tłum. P. Cypryański). Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
Google Scholar
Niney, F. (2006). L’éloignement des voix répare en quelque sorte la trop grand proximité des plans. Theoreme, (6), ss. 101-110.
Google Scholar
Mościcki, P. (2010). Godard. Pasaże. Kraków: Korporacja Ha!art.
Google Scholar
Perniola, I. (2008). Atlas loci. Pérégrinations à travers la géographie markérienne. W: A. Habib, V. Paci (red.), Chris Marker et l’imprimerie du regard (ss. 115-131). Paris: L’Harmattan.
Google Scholar
Pitrus, A., Helman, A. (2008). Podstawy wiedzy o filmie. Gdańsk: słowo/obraz terytoria
Google Scholar
Russell, C. (2008). Sans soleil: les infirmités du temps. W: A. Habib, V. Paci (red.), Chris Marker et l’imprimerie du regard (ss. 101-113). Paris: L’Harmattan.
Google Scholar
Scemama, C. (2006). „Histoire(s) du cinéma” de Jean-Luc Godard. La force faible d’un art. Paris: L’Harmattan.
Google Scholar
Valkola, J. (2017). Sans soleil: une phénoménologie des apparences. Cinémaction, (165), ss. 140-148.
Google Scholar
Autorzy
Barbara Kitabasiakita@wp.pl
Uniwersytet Śląski Polska
https://orcid.org/0000-0003-3616-9863
Kulturoznawczyni, filmoznawczyni; dr hab., prof. Uniwersytetu Śląskiego (pracuje w Instytucie Nauk o Kulturze). Zajmuje się teorią filmu i nowych mediów (zwłaszcza francuską), interesuje ją problematyka obrazu, przestrzeni oraz miasta. Autorka książki Między przestrzeniami. O kulturze nowych mediów (2003) oraz Obraz zatrzymany. Praktyka i teoria późnego Godarda (2013). Redaktorka tomu Przestrzenie tożsamości we współczesnym kinie europejskim (2006) i współredaktorka (z Andrzejem Gwoździem) książki Pamięć kina (2013). Współredaktorka (z Magdaleną Kempną-Pieniążek) książek Filmowe pejzaże Europy (2017) i Filmowe pejzaże Ameryk (2020) oraz (z Iloną Copik) Kultury obrazu – tabu – edukacja (2018). Członkini Polskiego Towarzystwa Badań nad Filmem i Mediami.
Statystyki
Abstract views: 307PDF downloads: 296
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Barbara Kita
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Barbara Kita, Wyspa ruin. Pęknięty pejzaż Hashimy , Kwartalnik Filmowy: Nr 114 (2021): Zanieczyszczenie, brud, skaza
- Barbara Kita, Twarze i pejzaże. Rekonesans , Kwartalnik Filmowy: Nr 123 (2023): Tempo i rytm
- Barbara Kita, W postkolonialnej Europie , Kwartalnik Filmowy: Nr 95 (2016): Transnarodowość kina polskiego
- Barbara Kita, „Historie kina” JLG. Historia XX wieku, metodologia sztuki i teoria kina , Kwartalnik Filmowy: Nr 85 (2014): Film i media – przeszłość i przyszłość